Đài Khí tượng Thủy văn (KTTV) tỉnh Sơn La đang quản lý, vận hành mạng lưới trạm khí tượng, thủy văn quốc gia trên địa bàn tỉnh Sơn La, gồm: 14 điểm đo mưa tự động, 12 trạm cảnh báo sớm lũ, lũ quét lưu vực Nậm La, Nậm Pàn, 4 trạm thủy văn, 8 trạm khí tượng, 1 trạm môi trường không khí tự động và 1 trạm bức xạ tự động. Đồng thời, quản lý hệ thống truyền thông tin dữ liệu từ các trạm về Đài KTTV tỉnh.

Ông Nguyễn Văn Nguyên, Giám đốc Đài KTTV tỉnh Sơn La, cho biết: Đài luôn chủ động ứng dụng các công nghệ mới trong quan trắc, dự báo, cảnh báo khí tượng, thủy văn, như: Lắp đặt, vận hành, bảo dưỡng, khắc phục sự cố hệ thống trạm KTTV tự động; áp dụng hiệu quả phần mềm cảnh báo lũ quét, sạt lở đất thời gian thực. Đối với đội ngũ cán bộ, viên chức tích cực nghiên cứu, áp dụng công nghệ và có sáng kiến ứng dụng phần mềm Arc GIS và ngôn ngữ lập trình Python để xây dựng các loại bản đồ dự báo các yếu tố khí tượng tự động; đa dạng hóa các phương thức truyền tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn.

Nổi bật trong công tác chuyển đổi số của Đài KTTV tỉnh Sơn La, là việc ứng dụng công cụ hỗ trợ hệ thống SmartMET được chuyển giao từ các chuyên gia Phần Lan. Đây là hệ thống hỗ trợ trình chiếu và biên tập dữ liệu khí tượng với nhiều tiện ích, thông minh, có khả năng hỗ trợ tốt dự báo, báo cáo thời tiết... Cùng với đó, Đài đã đưa hệ thống thông tin cảnh báo lũ quét, sạt lở đất thời gian thực do Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia chuyển giao vào hoạt động dự báo thời tiết. Đây là một công cụ tích hợp những mô đun giám sát, phân tích, xử lý dữ liệu, kết nối dữ liệu đa nguồn phục vụ hỗ trợ nghiệp vụ cảnh báo và truyền tin nguy cơ lũ quét, sạt lở đất; cung cấp thông tin, lập bản đồ cảnh báo nguy cơ lũ quét, sạt lở đất thời gian thực.

Chị Nguyễn Thị Thanh Lam, Dự báo viên khí tượng, Đài KTTV tỉnh Sơn La, cho biết: Trước đây, chúng tôi phải dựa vào các phương pháp truyền thống, thủ công, khiến quá trình ban hành bản tin dự báo, cảnh báo về thời tiết mất nhiều thời gian và độ chính xác chưa cao. Từ khi Đài đưa các ứng dụng công nghệ và công cụ hỗ trợ hiện đại vào sử dụng, giúp việc đưa ra các bản tin dự báo, cảnh báo nhanh chóng, chính xác hơn.

Năm 2024, Đài KTTV tỉnh Sơn La ban hành gần 2.200 bản tin dự báo, cảnh báo KTTV và 71 bản tin dự báo chuyên đề. Chất lượng công tác dự báo, cảnh báo KTTV ngày càng được nâng cao, các bản tin dự báo, cảnh báo ngày càng chính xác, tin cậy. Là người thường xuyên theo dõi các bản tin thời tiết của tỉnh Sơn La, chị Lương Bảo Yến, tổ 3, phường Quyết Thắng, thành phố Sơn La cho biết: Hiện nay, các thông tin thời tiết được cập nhật, dự báo sớm và rất chuẩn xác. Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh, tôi có thể theo dõi, cập nhật thông tin thời tiết nhanh chóng, để đưa ra những ứng phó khi thời tiết cực đoan.

Trước những biến đổi của khí hậu và các hiện tượng thời tiết có xu hướng diễn biến phức tạp, yêu cầu cảnh báo từ sớm, từ xa về thời tiết đặt ra cấp thiết, Đài KTTV tỉnh Sơn La sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số, khoa học - công nghệ tiên tiến hiện đại; hoàn thiện phương pháp, quy trình dự báo, cảnh báo thiên tai, biến đổi khí hậu, góp phần giải quyết tốt vấn đề dự báo nhanh, chính xác về những hình thái thời tiết, biến đổi khí hậu để phòng chống thiên tai, giảm thiểu thiệt hại về người, tài sản của nhân dân.