Sau 10 năm khôi phục, cải tạo và xây dựng CNXH (1954 - 1965), Sơn La đã có một bước tiến tích cực. Từ một nền kinh tế nông nghiệp phân tán, nghèo nàn lạc hậu, đã trở thành một địa phương có nền kinh tế bước đầu phát triển. Mạng lưới giao thông vận tải; công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp như cơ khí, điện, vật liệu xây dựng, chế biến thực phẩm, in ấn... từng bước được hình thành và phát triển. Đặc biệt với chủ trương điều chỉnh nhân lực miền xuôi lên miền núi phát triển kinh tế, bảo vệ Tổ quốc, tỉnh Sơn La đã đón hàng chục vạn lao động của các tỉnh miền xuôi lên xây dựng vùng kinh tế mới, do đó hệ thống nông, lâm trường bắt đầu hình thành, phát triển đã tạo ra những tiền đề và diện mạo làm thay đổi nhiều mặt kinh tế - xã hội của tỉnh.

Sự nghiệp giáo dục phát triển nhanh, hàng ngàn giáo viên miền xuôi tình nguyện lên Sơn La xây dựng văn hóa - giáo dục miền núi; hệ thống Trường Thanh thiếu niên dân tộc và các trường nghiệp vụ và kỹ thuật được hình thành. Hầu hết các xã có trường cấp I, trường cấp II và một số huyện có trường cấp III. Công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân được quan tâm, hầu hết các xã có trạm xá, túi thuốc và cán bộ y tế. Sự phát triển tích cực của Sơn La đã góp phần cùng với các tỉnh miền Bắc trở thành chỗ dựa vững chắc về vật chất và tinh thần cho cuộc đấu tranh giải phóng thống nhất đất nước của đồng bào miền Nam ruột thịt.

Năm 1975, sau khi miền Nam được hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất, cách mạng Việt Nam bước sang thời kỳ mới - thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước. Trong 10 năm (1976 - 1985) với sự nỗ lực phấn đấu, tỉnh Sơn La đã giành được những thành tựu quan trọng, đạt tốc độ phát triển khá nhanh trên nhiều lĩnh vực. Từ năm 1986, thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo.

Sau gần 40 năm tiến hành đổi mới, nhân dân các dân tộc tỉnh Sơn La dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, sát cánh cùng với cả nước tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, vượt lên mọi khó khăn, thách thức, giành được những thành tựu to lớn trên tất cả các lĩnh vực. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, sản xuất nông nghiệp phát triển theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, gắn với ứng dụng công nghệ cao; công nghiệp phát triển theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp chế biến, tăng tỷ trọng giá trị nội địa trong sản phẩm; dịch vụ chú trọng phát triển các ngành có lợi thế cạnh tranh.

Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (theo giá hiện hành) năm 2025 ước đạt 82.789 tỷ đồng, bằng 1,49 lần so với năm 2020; GRDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt 61,8 triệu đồng/người/năm, bằng 1,4 lần so với năm 2020. Tỷ trọng kinh tế số trong GRDP đến năm 2024 đạt 6,76%. Công nghiệp sản xuất điện tiếp tục khẳng định được vai trò trọng yếu, tỷ lệ hộ dân được sử dụng điện sinh hoạt đạt trên 96,9%, với hơn 60 nhà máy thủy điện vận hành hiệu quả đóng góp lớn vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh và cung cấp từ 5%-6% tổng sản lượng điện quốc gia. Quan tâm đẩy mạnh thu hút đầu tư, thúc đẩy du lịch phát triển nhanh, bền vững, Khu du lịch Mộc Châu được công nhận là Khu du lịch quốc gia và là Điểm đến thiên nhiên khu vực hàng đầu Châu Á và thế giới nhiều năm liên tiếp. Đến hết năm 2025, dự kiến ngành du lịch đón 5,3 triệu lượt khách (bằng 3,08 lần so với năm 2020), doanh thu đạt 6.300 tỷ đồng (bằng 5,06 lần so với năm 2020). Các thành phần kinh tế đều có bước phát triển, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, kinh tế tư nhân phát triển mạnh trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ, xây dựng và đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, chế biến nông lâm sản, góp phần tích cực trong tạo việc làm, ngâng cao thu nhập, tăng thu ngân sách cho tỉnh...

Lĩnh vực văn hóa, xã hội được quan tâm, tập trung xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Quy mô, năng lực, chất lượng khám, chữa bệnh, phòng, chống dịch, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân được nâng lên; chất lượng giáo dục, đào tạo các cấp, chất lượng nguồn nhân lực không ngừng được nâng cao; công tác an sinh xã hội, đảm bảo đời sống nhân dân được quan tâm chú trọng ,thực hiện kịp thời, đầy đủ các chính sách an sinh, xã hội; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2021-2025 giảm từ 21,66% xuống còn 7,89%, bình quân giảm 3,59%/năm, vượt mục tiêu đề ra. Trong đó nhiệm kỳ 2020-2025 đã hỗ trợ xóa được 12.375 nhà tạm, nhà dột nát với số kinh phí 612,330 tỷ đồng hoàn thành vượt tiến độ trung ương giao.

Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và củng cố hệ thống chính trị được chú trọng và triển khai toàn diện, đồng bộ, hiệu quả. Công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng và đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực có chuyển biến tích cực. Công tác đối ngoại được củng cố, tăng cường và mở rộng, duy trì mối quan hệ hợp tác hữu nghị đặc biệt với 09 tỉnh, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, đa dạng hóa các nội dung, hình thức hợp tác, tăng cường các hoạt động học tập, trao đổi kinh nghiệm; xây dựng tuyến biên giới Việt Nam - Lào hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển toàn diện...

Sau gần 40 năm đổi mới, Sơn La đã trở thành tỉnh phát triển khá trong vùng trung du và miền núi phía Bắc, trên những hướng lớn tỉnh đã mở được thế phát triển đi lên. Đại hội Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2025-2030 đã xác định mục tiêu tổng quát: Tăng cường xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Phát huy truyền thống đoàn kết, tiềm năng, lợi thế, bản sắc văn hóa các dân tộc; đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Phát triển nhanh, bền vững, lấy nông nghiệp hàng hóa công nghệ cao, công nghiệp chế biến là trung tâm, gắn kết với du lịch sinh thái, văn hóa; nâng cao đời sống nhân dân; bảo đảm quốc phòng, an ninh; xây dựng tỉnh Sơn La trở thành tỉnh phát triển khá, trung tâm chế biến sản phẩm nông nghiệp của vùng trung du và miền núi phía Bắc, trọng điểm du lịch của vùng trung du và miền núi phía Bắc và vùng biên giới Việt Nam - Lào.

Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, Đảng bộ tỉnh cũng đã đề ra 24 chỉ tiêu chủ yếu, 3 khâu đột phá và 9 nhiệm vụ trọng tâm để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, quyết tâm đưa Sơn La phát triển nhanh, xanh và bền vững. Trong đó, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tiếp tục xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện. Tổ chức bộ máy hệ thống chính trị theo mô hình mới vận hành thông suốt, gần dân, sát dân, phục vụ tốt người dân và doanh nghiệp. Đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Củng cố niềm tin, sự gắn bó của Nhân dân với cấp ủy đảng, chính quyền các cấp.

Các nhiệm vụ trọng tâm là, chú trọng phát triển nguồn nhân lực. Thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị. Nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; phấn đấu đến năm 2030, 100% cán bộ, công chức, viên chức làm chủ kỹ năng số, ứng dụng công nghệ trong quản lý, điều hành...

Đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội theo hướng đồng bộ, hiện đại; đẩy mạnh kết nối vùng, liên tỉnh và các trung tâm kinh tế lớn trong nước; tập trung đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc CT03 (Hà Nội - Hòa Bình - Sơn La - Điện Biên). Tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng số. Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến, thu hút đầu tư; tăng cường thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp chế biến sâu; khai thác tốt thế mạnh về năng lượng tái tạo theo Nghị quyết số 70-NQ/TW ngày 20/8/2025 của Bộ Chính trị; phát triển kinh tế tư nhân nhanh, bền vững, hiệu quả, chất lượng cao; phát triển các tổ chức kinh tế hợp tác gắn với kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức...

Đẩy mạnh cải cách hành chính và chuyển đổi số, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, cải thiện môi trường đầu tư; xây dựng môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch và bình đẳng, cải thiện mạnh mẽ các chỉ số đo lường chất lượng phục vụ hành chính...

Tiếp tục cơ cấu lại ngành nông nghiệp; tập trung phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, nâng cao chất lượng sản phẩm nông sản hàng hóa chủ lực của tỉnh theo chuỗi giá trị gắn với xây dựng, phát triển và bảo vệ thương hiệu. Phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp. Thực hiện tốt Đề án xây dựng Sơn La thành Trung tâm chế biến sản phẩm nông nghiệp vùng Tây Bắc; hoàn thành xây dựng Khu Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Sơn La.

Phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn; từng bước đưa Sơn La trở thành trung tâm du lịch của tiểu vùng Tây Bắc. Phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh; ứng dụng công nghệ số; thúc đẩy tăng trưởng khách du lịch quốc tế và nội địa cả về số lượng và chất lượng...

Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về khai thác, sử dụng tài nguyên; ngăn chặn và xử lý nghiêm mọi hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, bảo vệ tài nguyên và môi trường.

Tiếp tục xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển và Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị. Từng bước giảm chênh lệch, phân hóa giàu nghèo, tăng cơ hội phát triển cho các tầng lớp dân cư...

Tiếp tục xây dựng lực lượng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Bảo đảm vững chắc an ninh quốc gia, an ninh xã hội; xử lý hài hòa các vấn đề dân tộc, tôn giáo, bức xúc xã hội, không để xảy ra các “điểm nóng” phức tạp về an ninh, trật tự. Tăng cường công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế; thúc đẩy phát triển kinh tế cửa khẩu Lóng Sập, Chiềng Khương, tạo hành lang kinh tế kết nối Sơn La với một số tỉnh Bắc Lào. Đẩy mạnh hợp tác về quốc phòng, an ninh, phòng, chống tội phạm, nhất là tội phạm ma túy...

Kỷ niệm 130 năm thành lập tỉnh Sơn La diễn ra trong không khí Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đang thi đua lập thành tích chào mừng thành công đại hội đảng bộ các cấp, Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XVI, hướng tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Phát huy truyền thống vẻ vang của chặng đường lịch sử hào hùng, để thế hệ hôm nay tiếp bước, quyết tâm xây dựng quê hương Sơn La phát triển xanh, nhanh, bền vững, ngày càng phồn vinh, hạnh phúc, cùng cả nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.