Trên địa bàn huyện Thuận Châu có 67.580 ha rừng, tỷ lệ che phủ rừng đạt gần 44%. Những năm qua, việc quản lý và sử dụng đúng quy định tiền dịch vụ môi trường rừng đã góp phần quan trọng vào công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng, tạo sinh kế, tăng thu nhập cho nhân dân từ nghề rừng.

Năm 2023, các chủ rừng trên địa bàn 28 xã của huyện được chi trả gần 21 tỷ đồng dịch vụ môi trường rừng (MTR). Đây là nguồn tài chính ngoài ngân sách rất lớn phục vụ công tác bảo vệ, phát triển rừng, hỗ trợ thêm sinh kế cho người dân từ nghề rừng và đầu tư xây dựng các công trình theo chương trình nông thôn mới.

Ông Nguyễn Xuân Hoàng, Phó Chủ tịch UBND huyện Thuận Châu, cho biết: Thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, huyện đã chỉ đạo các phòng, ban chức năng phối hợp với các xã đẩy mạnh tuyên truyền; phối hợp với Quỹ bảo vệ phát triển rừng tổ chức tập huấn, rà soát diện tích rừng, kiểm tra, giám sát việc sử dụng tiền dịch vụ môi trường rừng của các chủ rừng là cộng đồng, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng quy chế, hiệu quả.

Điểm quan trọng nhất trong triển khai thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng trên địa bàn huyện là nhận thức, ý thức, trách nhiệm trong công tác bảo vệ, phát triển rừng của cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở và người dân được nâng lên, rừng được bảo vệ, chất lượng rừng từng bước được nâng lên. Đặc biệt, từ nguồn kinh phí này, tổ, đội quần chúng bảo vệ rừng của các bản được củng cố, trang bị đầy đủ bảo hộ lao động, dụng cụ tuần tra canh gác rừng, PCCCR; các thành viên tham gia được trả thù lao đầy đủ theo đúng quy chế. Đồng thời, hỗ trợ sinh kế, tạo thêm nhiều việc làm, góp phần thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, nhất là đối với đồng bào dân tộc thiểu số vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn của huyện. Tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng được bàn bạc, thống nhất và sử dụng đúng mục đích của cộng đồng. Qua đó đã tác động rất lớn đến công tác bảo vệ rừng tự nhiên và phát triển rừng sản xuất, phát huy vai trò của rừng phòng hộ đầu nguồn, chống xói mòn, bảo vệ môi trường sinh thái.

Là xã đặc biệt khó khăn, từ nhiều năm nay, xã Phổng Lập là một trong những cơ sở thực hiện tốt công tác bảo vệ, PCCCR và triển khai thực hiện tốt chính sách về phát triển lâm nghiệp bền vững của huyện Thuận Châu. Ông Lò Anh Viễn, Chủ tịch UBND xã Phổng Lập, thông tin: Trên địa bàn xã có 2.560 ha quy hoạch 3 loại rừng, trong đó 1.870 ha được chi trả dịch vụ MTR. Năm 2023, xã được chi trả 532 triệu đồng tiền dịch vụ MTR, từ nguồn kinh phí này, các chủ rừng là cộng đồng bản đã thực hiện đúng theo quy chế; trong đó, chi 40% phục vụ công tác bảo vệ rừng, 60% xây dựng các công trình phục vụ đời sống và sản xuất của nhân dân. Những năm gần đây, trên địa bàn xã không còn tình trạng phá rừng làm nương, khai thác lâm sản trái phép và không để xảy ra cháy rừng.

Với việc có thêm nguồn kinh phí phục vụ công tác bảo vệ, PCCCR và phát triển rừng đã tác động tích cực đến phát triển kinh tế, xã hội. Hằng năm mức chi trả dịch vụ môi trường rừng cho các chủ rừng trên địa bàn huyện liên tục được tăng lên. Ông Đỗ Quốc Hưng, Trưởng Chi nhánh Quỹ bảo vệ phát triển rừng Thuận Châu - Quỳnh Nhai, thông tin: Năm 2011, huyện Thuận Châu được chi trả trên 7,5 tỷ đồng cho 3.623 chủ rừng ở 296 bản tại 20 xã, với tổng diện tích 34.158 ha; đến năm 2023, nguồn kinh phí này tăng lên 20 tỷ 895 triệu đồng, chi trả cho 3.182 chủ rừng tại 28 xã trên địa bàn huyện.

Chính sách chi trả dịch vụ MTR không những tạo sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân tham gia bảo vệ rừng, mà còn tạo thêm việc làm, thu nhập từ nghề rừng, giảm các hành vi xâm hại tài nguyên rừng và vi phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ rừng. Bên cạnh đó, các cộng đồng bản còn trích hàng tỷ đồng bổ sung vào kinh phí chương trình xây dựng nông thôn mới để xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi, nước sinh hoạt, nhà văn hóa, lớp học..., góp phần phục vụ sản xuất, nâng cao đời sống nhân dân.