Vùng trọng điểm phát triển kinh tế, dịch vụ, du lịch

Mộc Châu là đô thị cửa ngõ kết nối khu vực miền núi Tây Bắc với thủ đô Hà Nội và vùng đồng bằng Bắc Bộ trên tuyến giao thông huyết mạch quốc lộ 6 và quốc lộ 43, là trung tâm dịch vụ du lịch, văn hóa, sinh thái, nghỉ dưỡng của Khu du lịch quốc gia Mộc Châu; trung tâm chuyển giao công nghệ, công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất, chế biến sản phẩm nông nghiệp của tỉnh. Mộc Châu còn là trung tâm thương mại quan trọng trên tuyến hành lang kinh tế Tây Bắc gắn với phát triển kinh tế thương mại cửa khẩu quốc tế Lóng Sập, kết nối hiệu quả với nước CHDCND Lào.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XV và Nghị quyết số 10-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La về xây dựng huyện Mộc Châu trở thành thị xã vào năm 2025; UBND huyện Mộc Châu đã phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan tổ chức triển khai lập và trình phê duyệt các quy hoạch, các chương trình, đề án, gồm: Quy hoạch chung đô thị Mộc Châu đến năm 2040; Chương trình phát triển đô thị Mộc Châu đến năm 2030; Đề án đề nghị công nhận đô thị Mộc Châu, đạt tiêu chí đô thị loại IV và đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị khu vực dự kiến thành lập phường thuộc thị xã Mộc Châu.

Với mục tiêu xây dựng Mộc Châu là đô thị xanh, có kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, thông minh; mang bản sắc văn hóa, cảnh quan thiên nhiên và khí hậu đặc trưng cao nguyên; phát triển bền vững và toàn diện. Là đô thị du lịch mang tầm quốc gia; trung tâm phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; trung tâm sản xuất, chế biến và chuyển giao nông nghiệp công nghệ cao theo hướng tuần hoàn, thân thiện với môi trường. Là đô thị biên giới gắn với phát triển kinh tế thương mại cửa khẩu quốc tế; có vị trí chiến lược, quan trọng về quốc phòng, an ninh.

Ông Lê Trọng Bình, Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu, cho biết: Việc lập đề án công nhận đô thị Mộc Châu đạt tiêu chí đô thị loại IV và đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị khu vực dự kiến thành lập phường thuộc thị xã Mộc Châu là yêu cầu tất yếu, phù hợp với Quy hoạch tỉnh Sơn La đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh Sơn La và Nghị quyết đại hội Đảng bộ huyện Mộc Châu đã đề ra. Đây là tiền đề để đô thị Mộc Châu đẩy mạnh đầu tư, phát triển trong tương lai; cũng là sự ghi nhận quá trình phấn đấu xây dựng, phát triển của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Mộc Châu.

 Xây dựng đô thị Mộc Châu xanh

Đề án công nhận đô thị Mộc Châu đạt tiêu chí đô thị loại IV gồm các tiêu chí: Vị trí, chức năng, vai trò, cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội; quy mô dân số; mật độ dân số; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc cảnh quan đô thị. Trong quá trình triển khai thực hiện các tiêu chí, huyện Mộc Châu gặp những khó khăn, áp lực nhất định trong công tác quản lý hành chính, trật tự an toàn xã hội, trật tự xây dựng, quy hoạch, kiến trúc, kết cấu hạ tầng, sử dụng tài nguyên đất,…

Mặt khác, địa hình Mộc Châu miền núi, chia cắt và có nhiều núi cao, nên việc tập trung phát triển đô thị là các khu vực gồm hai thị trấn (đã được công nhận đô thị loại IV) và mở rộng ra 3 xã lân cận (là khu vực phát triển của khu vực lõi khu du lịch quốc gia); còn lại các xã vùng ngoại thị tiếp tục phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp tạo không gian sinh thái, hỗ trợ cho việc phát triển du lịch sinh thái của đô thị Mộc Châu.

Phát huy tiềm năng, thế mạnh, với mục tiêu xây dựng đô thị Mộc Châu xanh, có kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, thông minh, mang bản sắc văn hóa, cảnh quan thiên nhiên và khí hậu đặc trưng cao nguyên; phát triển bền vững và toàn diện. Từ năm 2020 đến nay, trên cơ sở các quy hoạch đã được phê duyệt, tỉnh Sơn La và huyện Mộc Châu đã tập trung huy động, lồng ghép các nguồn lực để đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng, từng bước hoàn thiện và nâng cao tiêu chí đô thị đã được công nhận năm 2019.

Đến thời điểm hiện tại, có 6 dự án do UBND tỉnh quyết định đầu tư đã hoàn thành, có 8 dự án do UBND tỉnh quyết định đầu tư liên quan đến phát triển cơ sở hạ tầng đô thị Mộc Châu đang được triển khai. Cùng với đó, có 4 dự án do UBND huyện Mộc Châu quyết định đầu tư đã hoàn thành và 6 dự án đang triển khai, góp phần đáp ứng các chỉ tiêu, tiêu chí của đô thị loại IV.

Dự án đường Trục chính đô thị - nội thị Mộc Châu với chiều dài 10 km, là một trong những dự án quan trọng đang được huyện tập trung triển khai, kết nối 2 thị trấn và các điểm du lịch trên địa bàn. Dự án này đi qua địa phận của xã Mường Sang, thị trấn Mộc Châu và thị trấn Nông trường Mộc Châu. Phạm vi giải phóng mặt bằng của dự án là 35,8 ha, ảnh hưởng đến khoảng 600 hộ dân, trong đó, có 150 hộ có đất ở và nhà trên đất. Đến nay, huyện đã phê duyệt bồi thường, hỗ trợ 36 đợt cho 325 hộ ảnh hưởng.

Bà Lê Thị Thanh Thủy, Chủ tịch UBND thị trấn Mộc Châu, cho biết: Triển khai thực hiện dự án, thị trấn Mộc Châu có 258 hộ ảnh hưởng phải giải phóng mặt bằng. Để triển khai dự án đảm bảo tiến độ, UBND thị trấn tuyên truyền, phổ biến các văn bản luật về công tác giải phóng mặt bằng để nhân dân nắm rõ, tạo sự đồng thuận trong quá trình thực hiện. Đồng thời vận động các hộ dân phối hợp, chủ động nộp các giấy tờ nguồn gốc về đất đai, giấy tờ pháp lý có liên quan để làm cơ sở lập hồ sơ theo quy định, góp phần bảo đảm dự án đúng tiến độ. 

Qua quá trình đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đô thị Mộc Châu, diện mạo từ đô thị đến nông thôn của huyện ngày càng thay đổi tích cực. Nhân dân phấn khởi, đồng lòng, góp sức xây dựng nếp sống văn hóa văn minh đô thị, giữ gìn vệ sinh môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp.

Hiện thực hóa khát vọng vươn lên

Sau 5 năm triển khai, thực hiện xây dựng đô thị theo quy hoạch được duyệt, huyện Mộc Châu đã đạt được nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế - xã hội. Kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng ngành dịch vụ du lịch, thương mại, tốc độ đô thị hóa nhanh, hệ thống hạ tầng được đầu tư xây dựng theo hướng hiện đại và đồng bộ theo tiêu chuẩn của đô thị loại IV; khu vực dự kiến thành lập phường đã đạt về tiêu chí phường, các cơ sở y tế, giáo dục, thương mại dịch vụ được nâng cao về chất lượng phục vụ nhu cầu của cư dân đô thị.

Tăng trưởng kinh tế trung bình 3 năm gần nhất đạt 7,41%; cơ cấu kinh tế phát triển theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp, thương mại, dịch vụ; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều hiện nay trên địa bàn đô thị là 3,47%; tỷ lệ lao động phi nông nghiệp toàn đô thị đạt 55,7%; tỷ lệ nhà ở kiên cố đạt 99,8%; tỷ lệ đường phố được chiếu sáng đạt 98,2%; tỷ lệ dân số đô thị được cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung và được sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh đạt 100%; tỷ lệ hồ sơ thủ tục hành chính được xử lý qua dịch vụ công trực tuyến toàn trình đạt 70,7%...

Với sự chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ của cấp ủy, chính quyền, phát huy sức mạnh đoàn kết, đổi mới, dân chủ, trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân, ngày 22/10/2024, Hội đồng phân loại đô thị quốc gia đã thống nhất bỏ phiếu thông qua Đề án đề nghị công nhận đô thị Mộc Châu đạt tiêu chí đô thị loại IV với điểm số đạt 86,6/100 điểm; 100% thành viên Hội đồng thông qua báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị khu vực dự kiến thành lập các phường thuộc đô thị Mộc Châu. 

Bên cạnh những kết quả đạt được, đô thị Mộc Châu còn một số tiêu chuẩn chưa đạt điểm và đạt điểm thấp. Trong thời gian tới, huyện Mộc Châu sẽ tiếp tục xây dựng kế hoạch tập trung nguồn lực từng bước hoàn thiện các tiêu chuẩn còn thiếu, còn yếu để dần hoàn thiện tất cả các tiêu chí theo quy định; đồng thời huyện sẽ tiếp tục cân đối các nguồn lực để nâng cao hơn nữa các tiêu chí theo chiều sâu, phục vụ tối đa tiện ích đô thị cho nhân dân.

Mộc Châu được công nhận đạt đô thị loại IV sẽ là cơ sở, là tiền đề để trở thành thị xã theo Nghị quyết số 10-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La. Đây không chỉ là bước tiến trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân mà còn là nền tảng vững chắc cho việc phát triển Mộc Châu thành một đô thị hiện đại, đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Sơn La và vùng Tây Bắc.