Là trung tâm công nghiệp của tỉnh Sơn La, huyện Mai Sơn có nhiều công ty, doanh nghiệp, cơ sở chế biến nông sản đang hoạt động, góp phần giải quyết việc làm cho lao động địa phương, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ thu hút trẻ em lao động trái pháp luật. Vì vậy, huyện luôn quan tâm phòng ngừa lao động sớm ở trẻ em.

Hiện nay, huyện Mai Sơn có hơn 59.700 trẻ em, trong đó 11.285 trẻ thuộc gia đình hộ nghèo, cận nghèo; 496 trẻ có hoàn cảnh đặc biệt. Bà Nguyễn Thị Tĩnh, Trưởng Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội huyện, thông tin: Phòng đã tham mưu cho UBND huyện ban hành Kế hoạch số 204/KH-UBND ngày 16/9/2021 về triển khai chương trình phòng ngừa, giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định pháp luật giai đoạn 2021- 2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn huyện. Theo đó, huyện tập trung hoàn thiện chính sách, pháp luật về phòng ngừa lao động trẻ em. Tăng cường truyền thông, giáo dục, vận động xã hội nâng cao nhận thức, trách nhiệm và nâng cao năng lực của chính quyền các cấp, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, nhất là người sử dụng lao động về phòng ngừa lao động trẻ em trái quy định của pháp luật.

Trên địa bàn xã Mường Bon có Công ty cổ phần phân bón Sông Lam Tây Bắc, Nhà máy tinh bột sắn Phú Yên, Nhà máy chế biến cà phê Sơn La, Nhà máy gạch Mường Bon, cùng 6 HTX dịch vụ nông nghiệp… Anh Tòng Hải Bông, cán bộ xã Mường Bon, thông tin: Do nhu cầu công việc, nhiều cơ sở cần phải tuyển thêm người lao động. Ngăn ngừa tình trạng trẻ em lao động trái quy định của pháp luật, xã thường xuyên phối hợp với các trường học nắm bắt thông tin học sinh có nguy cơ bỏ học. Đồng thời, tuyên truyền cho các chủ cơ sở kinh doanh, người sử dụng lao động thực hiện đúng các quy định của pháp luật về lao động trẻ em. Hướng dẫn và triển khai các mô hình phòng ngừa lao động trẻ em trong các doanh nghiệp, hợp tác xã.

Bên cạnh đó, huyện triển khai các mô hình phòng ngừa lao động trẻ em phù hợp với tình hình thực tế và điều kiện của huyện. Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về lao động; an toàn, vệ sinh lao động tại doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ăn uống nhỏ, lẻ. Đồng thời, thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về trẻ em và phòng, chống xâm hại trẻ em; tuyên truyền về các thủ đoạn dụ dỗ “Việc nhẹ, lương cao”, môi giới, lừa đảo lao động, buôn bán trẻ em...

Từ đầu năm đến nay, các cơ quan chức năng đã phối hợp với các đoàn thể huyện xây dựng chuyên mục truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức, tổ chức, cá nhân về phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em trên sóng phát thanh, truyền hình huyện. Tổ chức 9 hội nghị tập huấn nâng cao năng lực phòng ngừa, giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định của pháp luật cho hơn 740 người tại 9 xã. Phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội kiểm tra lồng ghép nội dung chuyên đề về công tác bảo vệ trẻ em, phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em tại xã Mường Chanh.

Bà Trần Thị Anh Hoa, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, cho biết: Phòng đã phối hợp với các đơn vị liên quan chỉ đạo các nhà trường tổ chức lồng ghép vào các buổi hoạt động ngoại khóa, các buổi sinh hoạt tập thể việc tổ chức lấy ý kiến, kiến nghị, sáng kiến của trẻ em tại các trường về triển khai các hoạt động liên quan đến trẻ em, phòng, chống bạo lực, giảm thiểu lao động trẻ em, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp, tích lũy kỹ năng sống. Duy trì 30 CLB tuyên truyền đội măng non; 30 CLB năng khiếu với các hoạt động văn hóa, thể thao; 26 CLB tiếng Anh; 15 CLB Toán tuổi thơ, thu hút trên 17.600 học sinh tham gia... Trong năm, tổ chức 1 diễn đàn trẻ em, với 10 ý kiến tham luận của trẻ em đối với các cấp lãnh đạo UBND huyện.

Bên cạnh đó, việc hỗ trợ trẻ được xác định là một trong những biện pháp phòng ngừa lao động sớm ở trẻ em. Từ đầu năm đến nay, huyện đã cấp hơn 16.670 thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi và chi trả chế độ hỗ trợ các đối tượng bảo trợ xã hội, đối tượng yếu thế là trẻ em, với tổng kinh phí trên 31 tỷ đồng. Quỹ Bảo trợ trẻ em huyện đã huy động sự đóng góp của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trao xe đạp cho 25 học sinh xã Chiềng Nơi, Phiêng Pằn, Chiềng Lương, Phiêng Cằm, Nà Ớt, với kinh phí gần 50 triệu đồng. Phối hợp với Công ty Bảo Việt Sơn La tặng 10 xe đạp cho 10 học sinh tại xã Mường Bằng và Mường Bon; thăm tặng quà 113 trẻ em đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mai Sơn và Bệnh viện Phổi Sơn La, với kinh phí 11,3 triệu đồng...

Theo quy định của pháp luật, trẻ em có quyền được bảo vệ dưới mọi hình thức để không phải lao động trước tuổi hoặc làm công việc nặng nhọc, nguy hiểm. Vì vậy, cùng với nỗ lực của các cấp chính quyền, các cơ quan chức năng huyện Mai Sơn, cũng cần có sự phối hợp của các tổ chức, cá nhân, gia đình và toàn xã hội để phòng ngừa trẻ em lao động trái quy định của pháp luật.