Chưa tới tháng ngâu mà trời cứ rả rích tuôn mưa. Mưa gió như thế mà mấy bác ngõ nhà tôi đã tề tựu đầy đủ bên góc quán nhỏ từ lúc nào. Câu chuyện các bác bàn thảo chiều nay không mới nhưng cũng đủ nhíu mày, nhăn trán.

Cứ như chuyên gia, ông trung niên nêu vấn đề:

- Theo quy định của Nhà nước, vỉa hè hay còn gọi là hè phố ở thành phố, thị xã, thị trấn, thị tứ hay khu đông dân cư là một bộ phận của đường đô thị, đảm bảo các chức năng bố trí hệ thống hạ tầng kỹ thuật và tiện ích đô thị, cột điện, hệ thống chiếu sáng công cộng, đường ống nước, cống thoát nước, đường cáp quang, điện thoại, trồng cây xanh, phục vụ người đi bộ.v.v. chính bởi vậy, Thành phố và các thị trấn trên địa bàn đang nỗ lực đưa vỉa hè, lòng đường trở lại đúng vị trí, phát huy và sử dụng hết công năng của nó.

Mắt chớp chớp, bác da ngăm ngăm bặm môi:

- Đúng là đã lâu nay, vỉa hè, lòng đường ở đâu cũng bị chiếm dụng làm nơi kinh doanh, buôn bán đủ loại hàng hóa, từ dịch vụ, hàng tiêu dùng, tới ăn uống, thực phẩm tươi sống, rồi đồ chơi, đồ trang trí, vật liệu xây dựng... không chỉ bày bán hàng hóa thôi đâu, để thu hút sự chú ý của dân tình, người ta còn đua nhau trưng ra các kiểu biển hiệu, quảng cáo với đủ chủng loại, kích thước, mẫu mã, vừa gây khó khăn trong công tác quản lý, vừa gây ách tắc giao thông, lại làm mất mỹ quan phố thị. 

Một tay chống cằm, anh chàng nhỏ thó thở dài:

- Theo em, chính thói quen xấu của không ít người đã “góp phần” khiến vỉa hè, lòng đường bị lạm dụng, ấy là vì muốn giản tiện, người ta cứ ngồi trên ô-tô, gác chân trên xe máy, dựng đại xe đạp để chọn hàng hoặc mua sắm ngay trên vỉa hè; tranh thủ kiếm tiền bằng cách căng dây trên từng mét vỉa hè để trông giữ các loại phương tiện mỗi khi có hội chợ, các chương trình biểu diễn nghệ thuật, đám cưới, đám hỏi... Lại nữa, chủ nhiều ngôi nhà mặt tiền mặc nhiên coi vỉa hè trước nhà là của mình và bất khả xâm phạm, người ta sẵn sàng lớn tiếng quát người đi đường vì vô tình đứng lâu trên vỉa hè, tránh ra chỗ khác để họ làm ăn!

Sau một hồi suy nghĩ, giọng ông trung niên đanh hẳn:

- Trả lại diện mạo văn minh cho phố phường, đô thị đương nhiên sẽ ảnh hưởng tới sinh kế của một số người xưa nay bám trụ với “kinh tế vỉa hè”, nhưng kỷ cương phép nước phải được đặt lên trên hết! Chúng ta không xóa bỏ hoàn toàn hoạt động kinh tế trên vỉa hè, nhưng phải sắp xếp lại một cách khoa học, trật tự, đúng vị trí cho phép, quy định thời gian kinh doanh để bảo đảm hài hòa giữa sinh kế và trật tự, mỹ quan đô thị; phải có những biện pháp kiên quyết, quy hoạch rõ ràng, phương án đảm bảo quyền lợi tập thể và cá nhân phù hợp. Nên giao cụ thể cho từng phường, tổ, bản quản lý vỉa hè, lòng đường, coi đây là một tiêu chí xây dựng khu phố, tổ, bản văn hóa, duy trì nếp sống văn minh đô thị. Đương nhiên, tối quan trọng là không chấp nhận giành lại vỉa hè, lòng đường theo kiểu “đầu voi, đuôi chuột”, “đánh trống bỏ dùi”..., đúng không các chú?