Những năm qua, dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy, chính quyền, đội ngũ văn, nghệ sỹ trong tỉnh đã khắc phục khó khăn, sáng tác văn học, biểu diễn nghệ thuật, phục vụ nhiệm vụ chính trị của tỉnh và đời sống văn hóa, văn nghệ của đồng bào các dân tộc.

Nhà hát ca múa nhạc tỉnh biểu diễn tại Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch các dân tộc vùng Tây Bắc (năm 2019). 

Ảnh: Ngọc Thuấn

Hiện nay, lực lượng sáng tác, biểu diễn chủ yếu tập trung ở Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật tỉnh, Nhà hát Ca múa nhạc tỉnh, Trường trung cấp Văn hóa, Nghệ thuật và Du lịch tỉnh, Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh. Trong đó, Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật tỉnh có 12 chi hội (6 chi hội ở huyện và 6 chi hội chuyên ngành). Có 6 chi hội chuyên ngành của Trung ương sinh hoạt trên địa bàn, gồm: Nhạc sĩ; múa; nhiếp ảnh; mỹ thuật; văn học, nghệ thuật các dân tộc thiểu số; Văn nghệ dân gian. Đến nay, tỉnh có 1 Nghệ sỹ nhân dân chuyên ngành múa; 14 Nghệ sỹ ưu tú chuyên ngành múa; 3 Nghệ sỹ ưu tú chuyên ngành ca; 3 Nghệ sỹ ưu tú chuyên ngành nhạc.

Trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã tổ chức 19 trại sáng tác văn học - nghệ thuật thuộc các chuyên ngành của Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật tỉnh và các Hội chuyên ngành Trung ương, có trên 500 lượt hội viên tham gia sáng tác trên 10.000 tác phẩm. Công tác sưu tầm, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc được chú trọng, mỗi năm đã xuất bản 3 đầu sách về sưu tầm, dịch, nghiên cứu văn nghệ dân gian...

Cuộc vận động sáng tác và quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” được đông đảo hội viên, người làm báo, cộng tác viên hưởng ứng tham gia. Từ năm 2016 đến 2020, qua hai đợt phát động, đã có 1.189 tác phẩm tham dự, trong đó 195 tác phẩm đạt giải; tham gia giải toàn quốc đạt 1 giải C, 8 giải Khuyến khích, 3 giải thưởng quảng bá. Cuộc vận động sáng tác tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí chủ đề “Ngã ba Cò Nòi Anh hùng - Tầm vóc và giá trị lịch sử” giai đoạn 2018-2019 đã có 138 tác phẩm, xét giải cho 58 tác phẩm.

Giải thưởng văn học nghệ thuật của tỉnh được tổ chức định kỳ 3 năm/lần, giai đoạn 2015-2018 đã có trên 100 tác giả, với hơn 400 tác phẩm tham dự, trong đó 81 tác phẩm đạt giải; hiện đang thực hiện tiếp nhận hồ sơ Giải thưởng lần II (giai đoạn 2018-2021). Các cuộc thi và sáng tác văn học nghệ thuật: “Sơn La 120 năm hình thành và phát triển”; “Lực lượng vũ trang Quân khu 2 - 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành”; “Xây dựng phong cách người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”; sáng tác ca khúc về thành phố Sơn La, ca khúc tuyên truyền phòng chống dịch Covid-19... Triển khai tổ chức Cuộc vận động sáng tác tác phẩm văn học, nghệ thuật về chủ đề “Khu căn cứ cách mạng Lao Khô - Biểu tượng quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Lào” nhân Kỷ niệm 60 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước Việt Nam - Lào (5/9/1962 - 5/9/2022).

Hoạt động nghệ thuật biểu diễn của tỉnh trong những năm qua được quan  tâm phát triển toàn diện, nâng cao về chất lượng, hiệu quả, đóng góp tích cực vào việc bảo tồn, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc Sơn La trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Từ năm 2015-2020, Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh đã tổ chức hơn 630 buổi biểu diễn nghệ thuật quần chúng kết hợp với tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, thu hút 872.000 lượt người xem. Trung tâm Truyền thông - Văn hóa các huyện, thành phố đã tổ chức hơn 14.800 buổi hoạt động. Ngoài ra, trên 3.300 đội văn nghệ tổ, bản, tiểu khu thường xuyên hoạt động; tham gia các kỳ liên hoan, hội thi, hội diễn đạt 20 Huy chương Vàng, 33 Huy chương Bạc, 21 giải A, 22 giải B, 10 Bằng khen và nhiều giải thưởng khác.

Bên cạnh đó, Nhà hát Ca múa nhạc tỉnh đã xây dựng 166 chương trình nghệ thuật chuyên đề, sáng tác mới 70 tác phẩm nghệ thuật; chỉnh lý nâng cao 254 tác phẩm; tổ chức 645 buổi biểu diễn phục vụ các nhiệm vụ chính trị, thu hút hơn 960.000 lượt người xem. Đồng thời, tham gia các kỳ hội thi, hội diễn đạt 9 Huy chương Vàng, 13 Huy chương Bạc và nhiều giải thưởng khác. Trường trung cấp Văn hóa, nghệ thuật và Du lịch đã xây dựng 78 chương trình nghệ thuật chuyên đề; sáng tác mới 64 tác phẩm múa nghệ thuật; chỉnh lý nâng cao 42 tác phẩm; tổ chức 136 buổi biểu diễn phục vụ nhiệm vụ chính trị.

Phát huy những kết quả đã đạt được, các hội, chi hội chuyên ngành văn hóa nghệ thuật trên địa bàn tiếp tục đa dạng hóa các loại hình hoạt động văn học, nghệ thuật, khích lệ sáng tạo các giá trị văn hóa mới, đảm bảo sự hài hòa, hợp lý giữa truyền thống và hiện đại. Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp và nghệ thuật quần chúng, phục vụ tốt các nhiệm vụ chính trị, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ ngày càng cao của nhân dân.

Nguyễn Thị Thanh Xuân (Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy)