Mỗi dịp xuân về, đến với Mộc Châu, du khách không thể bỏ qua thung lũng mận Nà Ka ở tiểu khu Pa Khen 1, thị trấn Nông trường Mộc Châu. Trong nắng xuân ấm áp, cả thung lũng là một màu trắng tinh của hoa mận, chưa hết, ngay dưới những gốc mận già mốc thếch là thảm màu vàng của hoa cải, tất cả đã tạo nên một cảnh sắc tuyệt đẹp mà ít nơi nào có được.

Một góc thung lũng mận Nà Ka tiểu khu Pa Khen 1, thị trấn Nông trường Mộc Châu.

Thung lũng Nà Ka cách trung tâm thị trấn Nông trường Mộc Châu khoảng 14 km. Du khách muốn đến Nà Ka theo tỉnh lộ 104, khi còn cách xã Tân Lập 9 km thì rẽ theo đường bê tông dài 600 mét sẽ thấy một thung lũng mận hậu trải dài. Cây mận hậu ở Nà Ka đã được trồng từ những năm 80 của thế kỷ trước, đây là cây trồng thay thế cho cây thuốc phiện của đồng bào dân tộc Mông. Lúc đầu, cây mận chỉ được trồng ở Nông trường Sao Đỏ, sau mở rộng sang Nông trường Mộc Châu. Khi đó, đường vào thũng lũng rất khó đi, dốc đá thẳng đứng, muốn vận chuyển được nông sản ra ngoài bán, người dân phải dùng cáp tời, nên diện tích mận cũng rất ít, mỗi nhà chỉ trồng chục cây chủ yếu để ăn. Năm 1993, sau khi thực hiện triệt phá cây thuốc phiện, cây mận hậu được đưa vào trồng đại trà ở Nà Ka, quả mận hậu trở thành hàng hóa, thị trường tiêu thụ cũng được mở rộng, các bản đã huy động nhân dân đóng góp công lao động để mở đường, hạ dốc. Hiện nay, thung lũng mận Nà Ka đã có hơn 100 ha, trở thành khu vực trồng nhiều mận hậu nhất ở huyện Mộc Châu, cây mận trở thành cây trồng chủ lực, năng suất bình quân đạt 15 tấn/ha, sản lượng 1.500 tấn, thu nhập từ cây mận hậu ở Nà Ka mỗi năm đạt khoảng 3 tỷ đồng.

Trao đổi với ông Nguyễn Tiến Dũng, Tiểu khu phó tiểu khu Pa Khen 1 được biết: Mấy năm gần đây, bà con đã chuyển hết diện tích đất trồng ngô, lúa nương sang trồng cây mận hậu, nhiều hộ dân có thu nhập cao từ 500 - 700 triệu đồng. Đặc biệt, vườn mận 2 ha của gia đình ông Nguyễn Tiến Dũng, 1,5 ha của gia đình ông Trần Xuân Kha, 1 ha của gia đình ông Tráng A Lứ, 1 ha của gia đình ông Hàng A Sở và nhiều hộ khác trong tổ mận sạch Mộc Châu đã được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP. Đồng thời, huyện đã đầu tư cải tạo, nâng cấp tuyến đường vào thung lũng, tạo điều kiện cho bà con vận chuyển nông sản, cũng như thu hút khách du lịch đến với Nà Ka.

Đến với Nà Ka vào dịp Tết Nguyên Đán cũng là lúc hoa mận ở đây nở rộ thu hút hàng nghìn lượt khách du lịch tới tham quan. Đến với Nà Ka, không chỉ có hoa mận, du khách còn được thưởng thức ẩm thực độc đáo của bà con, sự tiếp đón nồng hậu của những cô sơn nữ người Mông xinh đẹp trong những bộ trang phục rực rỡ. Nhằm quảng bá, giới thiệu sản phẩm mận hậu Mộc Châu, mở rộng thị trường tiêu thụ, bắt đầu từ năm 2014 đến nay, cứ vào mùa mận chín, huyện Mộc Châu lại tổ chức ngày hội hái quả ở Nà Ka, du khách đến đây được tự tay hái quả, ăn những trái mận hậu chín mọng ngọt lịm.

Có thể nói, không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con từ cây mận hậu, thung lũng mận Nà Ka đang góp phần tô thêm những điểm nhấn cho Khu du lịch quốc gia Mộc Châu.

 A Trứ (CTV)