Với những nỗ lực của cấp ủy, chính quyền và nhân dân huyện Vân Hồ, phong trào xây dựng nông thôn mới đã đạt được những kết quả tích cực. Kết thúc năm 2024, niềm vui trở lại với 3 xã Vân Hồ, Tô Múa, Chiềng Khoa, từng đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2016-2020, đã đáp ứng các tiêu chí cao hơn theo bộ tiêu chí giai đoạn 2021-2025. Bình quân toàn huyện đạt 12,79 tiêu chí/xã, tăng 2,79 tiêu chí/xã so với năm 2023.

Cấp ủy, chính quyền từ huyện đến cơ sở tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện chương trình xây dựng nông thôn thường xuyên, liên tục, hiệu quả, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, trọng tâm là xóa đói, giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho nhân dân.

Ông Thái Bá Sinh, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vân Hồ, cho biết: Công tác tuyên truyền được chú trọng, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân về xây dựng nông thôn là quá trình liên tục, lâu dài, có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc, tạo sự đồng thuận, hưởng ứng, góp công, góp sức xây dựng nông thôn mới. Huyện phát động và triển khai sâu rộng phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025”, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” và các phong trào thi đua yêu nước, phát huy nội lực của nhân dân xây dựng nông thôn mới.

Trong xây dựng nông thôn mới, huyện chỉ đạo triển khai thực hiện trên các lĩnh vực: Nâng cao hiệu quả quản lý và thực hiện xây dựng nông thôn mới theo quy hoạch nhằm nâng cao đời sống kinh tế - xã hội nông thôn gắn với quá trình đô thị hoá. Phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, cơ bản đồng bộ, hiện đại, đảm bảo kết nối nông thôn - đô thị và kết nối các vùng miền. Cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển kinh tế nông thôn; triển khai chương trình mỗi xã một sản phẩm nhằm nâng cao giá trị gia tăng; nâng cao hoạt động của HTX; hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp ở nông thôn; nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Nâng cao chất lượng giáo dục, y tế và chăm sóc sức khỏe người dân nông thôn. Nâng cao chất lượng môi trường; xây dựng cảnh quan nông thôn sáng - xanh - đẹp - an toàn. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng các dịch vụ hành chính công; nâng cao chất lượng hoạt động của chính quyền cơ sở; thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số, xây dựng nông thôn mới thông minh; bảo đảm và tăng cường khả năng tiếp cận pháp luật cho người dân…

Huyện Vân Hồ huy động, lồng ghép các nguồn lực để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Đến hết năm 2024, có 14/14 xã đạt tiêu chí số 1 về quy hoạch. Duy trì các chỉ tiêu, tiêu chí đã đạt: Tiêu chí về thủy lợi và phòng, chống thiên tai, tiêu chí về điện, tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, tiêu chí thông tin và truyền thông, tiêu chí nhà ở dân cư… và triển khai thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí chưa đạt: Tiêu chí về giao thông, tiêu chí về trường học, tiêu chí về cơ sở vật chất văn hóa… Năm 2024, toàn huyện đã ra quân duy tu sửa chữa trên 310 km đường giao thông nông thôn; sửa chữa 92 công trình thủy lợi, tổng chiều dài mương 114,69 km; 8/14 xã triển khai mô hình “đường điện thắp sáng bản làng” bằng nguồn xã hội hóa với hơn 16 km đường điện.

Nông nghiệp dần thay đổi phương thức sản xuất truyền thống sang ứng dụng công nghệ cao. Toàn huyện có 80 hơn ha cây trồng được đầu tư hệ thống tưới tiết kiệm nước theo công nghệ nhỏ giọt, phun sương; 25.620 m² nhà lưới, nhà kính trồng rau, dâu tây, hoa công nghệ cao; 288,4 ha cây trồng áp dụng quy trình VietGAP. Trên địa bàn có 8 sản phẩm OCOP (4 sản phẩm 4 sao; 4 sản phẩm 3 sao). Đời sống nhân dân ngày càng được nâng lên. Tỷ lệ hộ nghèo năm 2024 giảm 5,28% so với cùng kỳ năm trước, xuống hiện còn 17,78%; có 3/14 xã đạt tiêu chí số 11 về nghèo đa chiều. Toàn huyện hiện có 13/34 trường chuẩn quốc gia; y tế và chăm sóc sức khỏe người dân nông thôn được quan tâm; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 96,2%.

Các tiêu chí về hệ thống chính trị, quốc phòng, an ninh có nhiều chuyển biến tích cực. Hiện có 13/14 xã đạt tiêu chí số 18 về hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật. Nổi bật là đã triển khai 201 dịch vụ công trực tuyến cấp huyện, 9 dịch vụ công cấp xã; xây dựng 3 mô hình điểm "Chính quyền thân thiện" tại xã Vân Hồ, Chiềng Yên, Chiềng Khoa. Duy trì và giữ vững 13/14 xã đạt tiêu chí số 19 về quốc phòng và an ninh, để nông thôn thực sự là nơi an toàn, đáng sống.

Chiềng Khoa là xã đầu tiên của huyện Vân Hồ được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2016-2020, tuy nhiên, theo bộ tiêu chí 2021-2025, chưa đáp ứng một số tiêu chí, nhất là tiêu chí về thu nhập. Ông Đinh Văn Hoạt, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Khoa, chia sẻ: Thực hiện tiêu chí thu nhập, xã tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi; đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, đầu tư thâm canh để nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Khai thác tiềm năng thế mạnh về du lịch gồm 3 thác nước là thác Nàng Tiên tại bản Nà Chá, thác 7 tầng tại bản Chiềng Lè và thác Tạt Cạng ở bản Mường Khoa; phát huy giá trị văn hóa dân tộc bản địa, với các phong tục tập quán độc đáo, để thu hút du khách đến tham quan, trải nghiệm, góp phần tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho nhân dân.

Xã Chiềng Khoa đã xây dựng nhiều mô hình kinh tế hiệu quả để nhân rộng, như: Mô hình trồng bưởi diễn, trồng cam, trồng chè tại bản Mường Khoa; mô hình nuôi lợn tại bản Tin Tốc; mô hình trồng nhãn tại bản Phú Khoa, bản Nà Chá. Hiện nay, toàn xã có gần 440 ha cây ăn quả các loại; 500 ha chè; thâm canh 164 ha lúa; hơn 12 ha cây rau màu; duy trì trên 4.300 con gia súc và 37.000 con gia cầm. Nhờ vậy, sản xuất nông nghiệp tiếp tục phát triển. Thu nhập của nhân dân được cải thiện rõ rệt. Năm 2021,bình quân đạt 32,5 triệu đồng/người/năm, đến hết năm 2024 đạt 45,2 triệu đồng/người/năm.

Xã Vân Hồ được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới năm 2020, xã đã tập trung củng cố, nâng cao chất lượng các tiêu chí và hoàn thiện các tiêu chí theo bộ tiêu chí giai đoạn 2021-2025. Đặc biệt, xã đã làm tốt công tác huy động nội lực của nhân dân để xây dựng nông thông mới. Ông Đặng Phi Hùng, Chủ tịch UBND xã Vân Hồ, thông tin: Xã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, phát huy vai trò chủ thể của nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, giám sát, dân thụ hưởng”. Chỉ riêng năm 2024, xã huy động nhân dân đóng góp 15 tỷ 565 triệu đồng để xây dựng các công trình nông thôn mới.

Thông qua các nguồn vốn đầu tư của Nhà nước và đóng góp của nhân dân, kết cấu hạ tầng nông thôn xã Vân Hồ từng bước hoàn thiện. Hiện nay, tỷ lệ đường xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa, đảm bảo ô tô đi lại thuận tiện quanh năm đạt 100%; có 24,45 km đường thôn bản, tiểu khu và đường liên thôn, bản, tiểu khu được cứng hóa, đạt tỷ lệ  80%; 11 km đường ngõ xóm được cứng hóa, đạt 70,78%; toàn bộ 13 bản, tiểu khu đều có nhà văn hóa và sân thể thao; 100% các hộ được sử dụng điện lưới.

Với những kết quả đạt được và những giải pháp cụ thể, cấp ủy, chính quyền và nhân dân huyện Vân Hồ tiếp tục chung sức, đồng lòng đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới, quyết tâm phấn đấu đến hết năm 2025, bình quân đạt 15,29 tiêu chí/xã, tăng thêm 2 xã Song Khủa, Xuân Nha đạt xã nông thôn mới, nâng tổng số lên 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới theo bộ tiêu chí giai đoạn 2021-2025.