Mường La là huyện đang triển khai nhiều mô hình trồng dược liệu theo chuỗi liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm. Tiêu biểu như: HTX Nam y dược Phú Tuệ - Mường La, xã Mường Chùm, thành lập năm 2021, hiện có 15 thành viên, với 1,5 ha sâm bố chính. Công ty TNHH MTV Đăng Dương, xã Mường Bú hiện nay ngoài sản phẩm hoa đu đủ sấy đạt sản phẩm OCOP 3 sao đã liên kết với các hộ trồng sâm bố chính tại bản Tạ Búng, xã Tạ Bú. Ngoài ra, có HTX Nam Sơn - Phú Lương, bản Nà Lốc, thị trấn Ít Ong, thành lập năm 2021 chuyên sản xuất các sản phẩm dược liệu, đã đầu tư vườn ươm cây giống, liên kết với các hộ trồng cây dược liệu, như: Cà gai leo, đẳng sâm, hoa cúc...

Ở huyện Bắc Yên, tại các xã vùng cao: Háng Đồng, Hang Chú, Tà Xùa đang duy trì, mở rộng diện tích trồng dược liệu trên 1.000 ha, với giống cây chủ yếu: Thảo quả, sa nhân, quế. Tiêu biểu, như xã Háng Đồng, năm 2024, phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cấp 14.000 cây thảo quả, trên 23.200 cây quế cho các hộ trồng. Đến nay, xã có hơn 100 ha cây thảo quả, sa nhân và quế. Nhiều mô hình phát huy hiệu quả, mang lại thu nhập trên 100 triệu đồng/năm, góp phần xóa đói nghèo, phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Còn tại huyện Vân Hồ, đang có trên 146 ha dược liệu, với 16 loài cây dược liệu chính phân bố tập trung chủ yếu xã Liên Hòa, Lóng Luông, Chiềng Xuân và Tô Múa... Ông Nguyễn Mạnh Cường, Trưởng phòng Dân tộc huyện Vân Hồ, cho biết: Toàn huyện còn khoảng 400 ha có khả năng trồng dược liệu. Năm 2024, huyện đã thông báo việc lựa chọn đơn vị chủ trì liên kết thực hiện Dự án đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng dược liệu quý tại huyện.

Dự án đặt ra mục tiêu hình thành tối thiểu 210 ha vùng trồng dược liệu quý, hình thành được khu vực bảo quản, sơ chế, chế biến và chiết xuất đáp ứng tiêu chuẩn GMP và GSP từ đối tượng các cây dược liệu; tạo lập ít nhất 2 sản phẩm dược liệu bền vững được truy xuất nguồn gốc, xuất xứ, đảm bảo chất lượng; tạo việc làm, thu nhập ổn định tối thiểu 300 lao động địa phương, trong đó 50% số lao động là người dân tộc thiểu số. Địa điểm dự kiến các xã: Vân Hồ, Song Khủa, Liên Hòa, Lóng Luông. Dự án có tổng kinh phí đầu tư gần 230 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án giai đoạn 2021-2025.

Bà Cầm Thị Phong, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết: Đề án phát triển nông, lâm nghiệp và thủy sản tập trung, bền vững, ứng dụng công nghệ cao đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 tỉnh Sơn La đề ra mục tiêu: Phát triển vùng nguyên liệu dược liệu theo hướng sản xuất quy mô lớn, tập trung gắn với bảo quản, chế biến và tiêu thụ theo chuỗi giá trị, định hướng đến năm 2030, tỉnh Sơn La có 30.000 ha dược liệu. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, đến nay, toàn tỉnh có trên 15.000 ha cây dược liệu và sơn tra.

Trong phát triển dược liệu, tỉnh khuyến khích phát triển 55 loài dược liệu với quy mô lớn, tập trung, gồm: actisô, đậu ván trắng, đỗ trọng, đương quy, gấc, giảo cổ lam, gừng, hà thủ ô đỏ, hoa hòe, hoài sơn, kim tiền thảo, mã đề, nghệ, quế, sả, sa nhân, sâm Ngọc Linh, tam thất, trinh nữ hoàng cung, ý dĩ... và các loài dược liệu có giá trị kinh tế cao. Đồng thời, khuyến khích trồng dược liệu dưới hình thức liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, phát triển vùng dược liệu gắn với sơ chế, chế biến, bảo quản, chiết xuất dược liệu, mở hướng phát triển trồng dược liệu bền vững, phát triển theo chuỗi giá trị, nâng cao hiệu quả kinh tế cho nhân dân.