Nghị định số 28 bao gồm 4 nội dung cho vay, trong đó tập trung hỗ trợ hộ nghèo là người dân tộc thiểu số, hộ nghèo người Kinh sinh sống ở vùng đặc biệt khó khăn được vay vốn với mức tối đa 100 triệu đồng/hộ, lãi suất chỉ bằng 50% lãi suất cho vay hộ nghèo trong từng thời điểm. Thời hạn vay đến 10 năm, phù hợp với những mô hình sản xuất dài hạn, đòi hỏi đầu tư lớn nhưng mang lại hiệu quả bền vững. Qua rà soát tại Sơn La, nhu cầu của người dân tập trung vào hai nhóm: Hỗ trợ xây dựng nhà ở và hỗ trợ đầu tư đất sản xuất, chuyển đổi nghề. Nguồn vốn ưu đãi đã tạo động lực để người dân mạnh dạn hơn trong định hướng phát triển kinh tế, lựa chọn những mô hình sản xuất phù hợp với điều kiện địa phương.

Gia đình chị Lò Thị Kim, tiểu khu Dửn, xã Thuận Châu, là một trong những hộ được thụ hưởng chính sách. Gia đình chị có 1,5 ha cà phê, nhưng nhiều năm trước thu nhập vẫn bấp bênh do thiếu vốn chăm sóc, vườn cà phê không được đầu tư đồng bộ nên năng suất thấp. Năm 2023, được Ngân hàng Chính sách Xã hội (CSXH) tư vấn và hướng dẫn tiếp cận chính sách theo Nghị định số 28, chị Kim mạnh dạn vay 90 triệu đồng đầu tư phân bón, cải tạo diện tích, lắp đặt hệ thống tưới và áp dụng quy trình chăm sóc mới. Nhờ được đầu tư kịp thời, vườn cà phê phát triển tốt, sản lượng tăng rõ rệt; năm 2024, gia đình thu 250 triệu đồng và thoát nghèo. Chị Kim chia sẻ: Nếu không có nguồn vốn ưu đãi, gia đình tôi không thể đầu tư chăm sóc diện tích cà phê đầy đủ như vậy. Vốn vay tạo điều kiện để chúng tôi ổn định sản xuất, thu nhập cải thiện từng năm.

Cũng từ nguồn vốn Nghị định số 28, chị Lành Thị Lan ở bản Púng Kiềng, xã Chiềng Khoong, đã có điều kiện mở rộng chăn nuôi bò sinh sản, hướng đi phù hợp với lao động và điều kiện của gia đình. Năm 2023, chị được vay 100 triệu đồng đầu tư xây dựng chuồng trại và mua 2 con bò sinh sản. Nhờ chăm sóc tốt, đàn bò của gia đình chị đã tăng lên 5 con. Chị Lan bộc bạch: Nhà chỉ có hai mẹ con, trước đây không có vốn nên ai thuê gì thì làm nấy. Được vay vốn ưu đãi, tôi có điều kiện đầu tư mô hình phù hợp, hiệu quả kinh tế rõ rệt.

Không chỉ hỗ trợ các hộ có nhu cầu đầu tư sản xuất, nguồn vốn theo Nghị định số 28 còn góp phần giải quyết nhu cầu nhà ở cho nhiều hộ nghèo ở khu vực vùng sâu, vùng xa. Việc được tiếp cận khoản vay dài hạn, lãi suất thấp giúp các gia đình sớm ổn định cuộc sống, yên tâm lao động sản xuất. Từ đó, nhiều hộ đã mạnh dạn mở rộng mô hình kinh tế hoặc đầu tư thêm các loại cây trồng, vật nuôi mới.

Để chính sách đến đúng đối tượng và phát huy hiệu quả, các phòng giao dịch Ngân hàng CSXH trên địa bàn tỉnh đã chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị, xã hội nhận ủy thác và hệ thống tổ tiết kiệm và vay vốn tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân hoàn thiện hồ sơ, bình xét công khai. Ông Nguyễn Văn Lợi, Giám đốc Phòng giao dịch Ngân hàng CSXH Sông Mã, thông tin: Chúng tôi thực hiện giải ngân, thu nợ và thu lãi ngay tại điểm giao dịch xã, giúp người dân tiết kiệm thời gian đi lại. Các hộ vay được hướng dẫn cụ thể về mục đích sử dụng vốn, phương án sản xuất và được kiểm tra định kỳ để đảm bảo sử dụng vốn đúng yêu cầu. Hiện nay, Phòng giao dịch đang quản lý 154 khách hàng vay vốn theo Nghị định số 28, với tổng dư nợ hơn 7,3 tỷ đồng; trong đó 98 hộ vay hỗ trợ nhà ở, 56 hộ vay chuyển đổi nghề. Nhiều hộ đã bắt đầu trả bớt gốc, thể hiện khả năng tài chính cải thiện và sự ổn định của mô hình sản xuất.

Tại cấp tỉnh, Chi nhánh Ngân hàng CSXH phối hợp với Sở Dân tộc và Tôn giáo và các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục rà soát, thẩm định nhu cầu thực tế, đảm bảo người dân được tiếp cận chính sách công bằng, minh bạch. Công tác tập huấn, bồi dưỡng kiến thức quản lý vốn vay, chuyển giao kỹ thuật sản xuất, hướng dẫn lựa chọn mô hình sinh kế được tăng cường, giúp người dân không chỉ có vốn mà còn có kiến thức để phát triển bền vững. Đến nay, toàn tỉnh có 579 lượt hộ được vay vốn theo Nghị định số 28 với tổng dư nợ trên 25,1 tỷ đồng. Ông Tạ Văn Toàn, Phó Giám đốc Ngân hàng CSXH Chi nhánh tỉnh, cho biết: Bên cạnh giải ngân, chúng tôi coi trọng công tác kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn và phối hợp chặt chẽ với các tổ chức hội, các địa phương hướng dẫn người dân áp dụng kỹ thuật mới trong trồng trọt, chăn nuôi.

Thực tế cho thấy, tín dụng chính sách theo Nghị định số 28 đã trở thành điểm tựa vững chắc cho đồng bào dân tộc thiểu số ở Sơn La, mở ra hướng phát triển sinh kế bền vững, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.