Thi công công trình hồ đập bản Củ, xã Chiềng Ban.

Theo thống kê, huyện Mai Sơn hiện có 196 công trình hồ chứa, đập đầu mối lớn nhỏ, trên 207 km kênh mương đảm bảo nước tưới tiêu cho trên 1.130 ha lúa vụ xuân và hơn 1.600 ha lúa mùa. Tuy nhiên, chỉ mới có 92 km kênh mương được đầu tư xây dựng kiên cố, số còn lại đều là kênh đất. 

Thực tế hằng năm, mưa lớn, lũ ống, lũ quét thường xuyên diễn ra trên địa bàn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các công trình thủy lợi, làm cho nhiều công trình xuống cấp, năng lực tưới tiêu giảm sút... Để sử dụng hợp lý, tiết kiệm nguồn nước, bảo đảm công tác phòng chống hạn đạt hiệu quả, đẩy mạnh thâm canh cây trồng, đạt và vượt các chỉ tiêu về diện tích, năng suất, sản lượng theo kế hoạch đã đề ra, huyện Mai Sơn đã triển khai nâng cấp 6 hồ chứa tại các xã Chiềng Ban, Chiềng Mung, Nà Bó, Phiêng Cằm, vốn đầu tư trên 140 tỷ đồng (dự kiến đến năm 2022 hoàn thiện các công trình). Ngay từ đầu năm, UBND huyện đã tập trung chỉ đạo các phòng, ban, đơn vị chuyên môn phát động phong trào toàn dân làm thuỷ lợi năm 2019; phối hợp với UBND các xã tổ chức ra quân làm thủy lợi; huy động lực lượng đoàn viên, thanh niên, các tổ chức đoàn thể và nhân dân trên địa bàn cùng tham gia thực hiện. Đồng thời, chỉ đạo UBND các xã, thị trấn tập trung khắc phục nhanh hậu quả do mưa lũ trong năm 2018 gây ra; tuyên truyền, vận động nhân dân, các tổ chức đoàn thể tích cực tham gia làm thủy lợi; thực hiện duy tu, bảo dưỡng sửa chữa thường xuyên để phát huy tốt năng lực sử dụng, hiệu quả công trình, bảo đảm đủ nước tưới tiêu, phục vụ sản xuất, chăn nuôi và dân sinh; theo dõi chặt chẽ nguồn nước ở các hồ chứa để điều chỉnh kế hoạch cấp nước hợp lý, hướng dẫn nhân dân sử dụng tiết kiệm nguồn nước, áp dụng hình thức tưới luân phiên... tính chung, từ đầu năm đến nay, nhân dân trong huyện đã đóng góp gần 13.000 ngày công làm thủy lợi, tu sửa 8 công trình, nạo vét, phát dọn 153 công trình, tổng chiều dài 187 km; phát dọn 173 m bờ kênh.

Trao đổi với ông Lò Đức Hương, Trưởng Chi nhánh Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thủy lợi Sơn La tại Mai Sơn, được biết, trong tổng số 196 công trình đơn vị đã ký hợp đồng quản lý, vận hành, thì có 116 phai tạm, như vậy chưa đảm bảo cung cấp đủ nước tưới tiêu cho sản xuất nông nghiệp của huyện. Qua kiểm tra, rà soát, vụ xuân năm nay có khoảng 60 ha lúa có nguy cơ bị hạn, Chi nhánh đang tiến hành áp dụng tưới luân phiên, ưu tiên những vùng có diện tích cấy lúa lớn, những vùng trồng trên cao, diện tích nhỏ cuối nguồn; phối hợp với các xã tu sửa, gia cố khắc phục và điều tiết nước tưới. Đồng thời, ký hợp đồng với 244 tổ thủy nông cơ sở quản lý, khai thác hiệu quả các công trình thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Cùng với việc tiếp tục huy động sức dân tham gia sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng các công trình thủy lợi, huyện Mai Sơn tập trung cao độ cho việc khắc phục hậu quả do mưa lũ gây ra trong năm 2018, duy trì năng lực tưới tiêu của toàn bộ hệ thống công trình thủy lợi hiện có; đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình thủy lợi trong mùa khô, sớm đưa vào sử dụng, đảm bảo đầy đủ nước tưới tiêu cho các diện tích sản xuất vụ xuân năm 2019, kiên quyết không để diện tích lúa nước bị bỏ hoang hóa. Bên cạnh đó, Trạm khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi tăng cường kiểm tra hệ thống các công trình thủy lợi trên địa bàn các xã, thị trấn, kịp thời phát hiện các hư hỏng, có giải pháp khắc phục sửa chữa, đảm bảo cấp nước sản xuất và sinh hoạt cho các hộ dân trên địa bàn; phối hợp với UBND các xã, thị trấn kiểm tra, sửa chữa, gia cố đường tràn xả lũ, đảm bảo vận hành các công trình điều tiết an toàn trong mùa mưa lũ năm 2019; chuẩn bị đầy đủ các loại vật tư, vật liệu tại chỗ, sẵn sàng ứng cứu khi có hạn hán xảy ra.