Khu đất tranh chấp giữa hai gia đình.

Mảnh đất nương của gia đình bà Nguyễn Thị Thạch khai phá từ cuối những năm 70 của thế kỷ XX để trồng hoa màu, phát triển kinh tế gia đình. Ba phía của mảnh nương giáp với đất nương của ba hộ gia đình cùng tiểu khu; phía bắc giáp trục đường mòn. Trong đó, phía tây giáp với đất của gia đình bà Vũ Thị Thái (cách đây khoảng  5 năm đã bán cho gia đình anh Nguyễn Văn Minh). Đầu năm 2016, trên mảnh nương này, anh Minh xây dựng nhà ở cho công nhân đang làm việc tại trang trại nuôi lợn của gia đình. Sự việc phát sinh khi anh Minh xây bể phốt lấn sang đất của gia đình bà Thạch. Để bảo vệ quyền lợi, gia đình bà Thạch đã báo với Tiểu khu và các gia đình có đất liên quan đến xác định ranh giới, nhưng sự việc chưa đi đến thống nhất.

Để hiểu sự việc một cách khách quan, chúng tôi tìm đến ông Dương Minh Quê, Tiểu khu trưởng Tiểu khu 19/5. Ông Quê tỏ ra bức xúc: Đúng là “chuyện bé xé ra to”, chỉ vài mét đất nương có đáng là bao mà gây mâu thuẫn với nhau. Rồi ông nói: Khi hai gia đình tranh chấp đất đai, Tiểu khu đã 3 lần gặp gỡ, tìm hiểu sự việc để hòa giải, nhưng cả hai gia đình không tìm được tiếng nói chung. Sau khi được bà Vũ Thị Thái - người bán đất cho anh Minh xác nhận ranh giới đất giữa gia đình bà Thạch và gia đình anh Minh theo giấy xác nhận ngày 9/1/2017, Tiểu khu tiếp tục gặp gỡ hai bên hòa giải để hai gia đình chấp nhận thỏa thuận.

Chúng tôi cùng ông Quê đến gia đình anh Nguyễn Văn Minh. Qua trao đổi, anh Minh cho biết: Mảnh nương này gia đình tôi mua lại của gia đình bà Vũ Thị Thái cách đây 5-6 năm để trồng cây lâm nghiệp, trong suốt thời gian đó, gia đình bà Thạch không có ý kiến gì về ranh giới đất, kể cả chỗ đất hiện đang là móng nhà của gia đình tôi. Sự việc chỉ phát sinh khi gia đình tôi xây dựng ngôi nhà tại mảnh nương này. Khi xảy ra tranh chấp, tôi đã thực hiện nghiêm túc yêu cầu của Tiểu khu là dừng việc xây bể phốt. Bây giờ, nếu gia đình bà Thạch yêu cầu đập bể phốt, tôi sẽ phá đi trả lại đất, tôi còn đưa ra thêm một phương án nữa, đó là mua lại phần đất lấn chiếm đó với giá 5 triệu đồng, nhưng gia đình bà Thạch chưa đồng ý.

Chúng tôi cùng ông Quê, ông Tần và anh Minh đến mảnh nương có diện tích đất đang tranh chấp. Theo giấy xác nhận ranh giới đất của bà Vũ Thị Thái thì phần diện tích đất tranh chấp khoảng hơn 10 m2. Tại đây, hai gia đình đều bảo vệ quan điểm của mình, bất đồng ý kiến về giấy xác nhận ranh giới đất của bà Thái. Cũng tại đây, ông Quê phân xử rõ ràng: Hoặc phá bể phốt trả lại đất hoặc đền bù tiền cho gia đình bà Thạch. Anh Minh chấp nhận cả hai phương án, bởi theo anh, nên có sự đồng thuận của hai gia đình để sau này đề nghị cấp có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cả hai gia đình. Còn ông Tần (chồng bà Thạch) lại không đồng ý, với lý do, trước đó anh Minh đã có thái độ bất hợp tác. Vậy là, cuộc hòa giải lần này cũng vẫn chưa đi đến thống nhất. Song, ông Quê cho biết, sẽ tổ chức họp bà con trong Tiểu khu để phân tích có tình, có lý, thuyết phục hai gia đình chấp nhận thỏa thuận, không để tình trạng này kéo dài, giữ lấy tình đoàn kết trong Tiểu khu như vốn đã có từ lâu nay.

Người Việt Nam thường sống theo đạo lý: “Một điều nhịn chín điều lành”, “Bán anh em xa, mua láng giềng gần”, hàng xóm “Tối lửa tắt đèn có nhau”, “Tình làng, nghĩa xóm”... Lẽ dĩ nhiên trong cuộc sống không tránh khỏi phát sinh những việc ngoài ý muốn. Nhưng giá như ai cũng trân trọng đạo lý sống tốt đẹp đó thì câu chuyện tranh chấp đất đai ở Tiểu khu 19/5 chắc chắn đã không xảy ra.

Hồng Luận, Mạnh Hùng