Từng bước đi liên tục có sự đổi mới, phát triển và trở thành điển hình tiên tiến toàn quốc về mô hình HTX kiểu mới trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Sự thành công đó được bắt nguồn từ đổi mới tư duy kinh với phương châm kinh doanh “Uy tín quý hơn vàng” và thực hiện triệt để về cải cách hành chính.

Đi lên từ hai bàn tay trắng

Thực hiện Quyết định số 390/TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai đề án thí điểm thành lập Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) theo nguyên tắc tự nguyện, tự chủ, tự chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động. Sau một thời gian chuẩn bị, ngày 21/6/1996, Đại hội thành lập Quỹ được diễn ra với sự có mặt của 120 đại biểu đại diện cho 230 thành viên của Quỹ... và 39 ngày sau, ngày 01/08/1996, Lễ khai trương hoạt động Quỹ với sự tham gia của hơn 200 thành viên góp vốn và gửi tiền; phiên giao dịch đầu tiên đã huy động tiền gửi được 5 triệu đồng, 230 thành viên mua cổ phần xác lập và cổ phần thường xuyên, trong đó có 2 pháp nhân là HTX mua bán của thị trấn và HTX Thanh Bình.

Phiên giao dịch tại Quỹ Tín dụng thị trấn Nông trường Mộc Châu.

Ra đời giữa lúc “Cơn lốc” của tệ nạn đề, hụi đang hoành hành, tình trạng vay nặng lãi ngày một gia tăng, hàng loạt HTX tín dụng trong cả nước bị đổ vỡ. Với sự năng động, sáng tạo, đoàn kết, phát huy dân chủ, vượt qua khó khăn, thử thách, Quỹ đã đưa được nguồn vốn hoạt động từ con số 0 lên tới 1.000 tỷ đồng; đứng hàng số 1/1.200 quỹ tín dụng của toàn quốc, uy tín được nâng cao, cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động kinh doanh được đầu tư, trụ sở chính và 2 phòng giao dịch đều là nhà cao tầng khang trang; 100% bộ phận hoạt động của Quỹ được vi tính hóa; đơn vị chấp hành đầy đủ khoản nộp phí 0,08% số dư cho vay bình quân vào “Quỹ bảo đảm an toàn hệ thống QTDND”. Số thành viên từ 230 người lên 7.278 người; tổng nguồn vốn huy động là gần 1.000 tỷ đồng.Tỷ lệ nợ xấu và nợ quá hạn 0,11% so với tổng dư nợ, các món nợ này đều có khả năng thu hồi... Ông Lương Văn Hạng là người sáng lập Quỹ, nguyên là Chủ tịch HĐQT Quỹ, nhớ lại: Việc thành lập Quỹ và đi vào hoạt động hiệu quả như ngày hôm nay là một kỳ tích; bởi ra đời trong điều kiện khó khăn chồng chất khó khăn, hầu hết thành viên của quỹ chưa hiểu gì về QTDND, không biết nghiệp vụ ngân hàng như thế nào? Và khó khăn nhất là cơ sở vật chất không có gì, đến 300.000 đồng để phô tô tài liệu còn phải đi vay. Năm đầu lợi nhuận không đáng kể, có tháng CBNV Quỹ đi làm không lương... Vậy mà, đến nay Quỹ đứng vào hàng số 1 của Quỹ TDND cả nước; là điểm đến tin cậy của nhân dân; điều đó đã nói lên tính năng động, sáng tạo dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân viên của Quỹ, nhất là người đứng đầu trong quá trình vận hành Quỹ...

Việc ra đời và phát triển của Quỹ hôm nay đã chứng minh cho đường lối đúng đắn của Đảng, Nhà nước ta trong việc lựa chọn mô hình phát triển kinh tế tập thể mà nòng cốt là hợp tác xã. Mặc dù chịu tác động của biến động tài chính, nhưng Quỹ vẫn là loại hình hoạt động có hiệu quả, duy trì khả năng thanh toán, đáp ứng nhu cầu về vốn cho nhân dân trên địa bàn, phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, nông thôn, góp phần vào xóa đói giảm nghèo bền vững trên địa bàn...

    Cải cách hành chính, bước đột phá có tính quyết định sự tồn tại và phát triển

Nghiên cứu, phân tích thị trường, thấy rõ vị trí, trách nhiệm của đơn vị kinh doanh, HĐQT và Ban Giám đốc Quỹ đưa ra tiêu chí trong hoạt động: Đổi mới tư duy lãnh đạo, phương pháp hoạt động, nâng cao tinh thần trách nhiệm và chất lượng phục vụ của cán bộ, viên chức đối với khách hàng, phải lấy chữ tín làm đầu mà khâu đột phá là đẩy mạnh cải cách hành chính; bởi cải cách hành chính luôn là vấn đề “nóng” của xã hội, nhất là đối với doanh nghiệp, nhà đầu tư khi đến với Quỹ. Ông Nguyễn Văn Doãn, nguyên là Chủ tịch HĐQT là tác giả của bài toán “Phải đi lên từ chữ tín” bởi “Uy tín quý hơn vàng”, chia sẻ: Ngay từ khi thực hiện công cuộc đổi mới (năm 1986), Đảng đã có chủ trương cải cách hành chính và đến nay việc cải cách hành chính càng trở nên “cấp bách”, nhất là chúng tôi, hoạt động trên lĩnh vực kinh doanh tiền tệ thì càng cần thiết phải cải cách hành chính. Việc cải cách hành chính không chỉ thuần túy là giải quyết về giấy tờ, thủ tục mà Quỹ tiến hành đồng bộ với việc ứng dụng công nghệ, thiết bị hiện đại phục vụ cho công việc và xây dựng đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên”; vận hành bộ máy theo hướng tinh, gọn, chất lượng và hiệu quả với tiêu chí “Một lần đến vay, nhận ngay tiền về”...

Để thực hiện hiệu quả tiêu chí đó, Quỹ bắt tay vào xây dựng thương hiệu trên cơ sở đầu tư, đổi mới công nghệ, ứng dụng khoa học kỹ thuật và nâng cao chất lượng hoạt động... Và chỉ sau vài năm, Quỹ đã trở thành Quỹ tín dụng đầu tiên của Việt Nam áp dụng công nghệ “Giao dịch 1 cửa”. Với công nghệ hiện nay, cùng một lúc sàn giao dịch thanh toán phục vụ được 8 khách hàng, sàn giao dịch vay vốn phục vụ được 10 khách hàng. Thay cho công nghệ cũ là khách hàng dồn về quầy ngân quỹ ngồi đợi hàng giờ đồng hồ, thì nay một nhân viên một cửa giải quyết trọn gói cho khách hàng từ khâu nhận hồ sơ đến khâu nhận hoặc gửi tiền chỉ trong vài chục phút. Mỗi ngày tiết kiệm trung bình 120 phút/1 lần giao dịch. Cả năm đơn vị tiết kiệm cho khách hàng trên 10 ngàn ngày công, tương đương trên 1 tỷ đồng. Cùng với đó, hệ thống camera theo dõi chung và camera theo dõi từng cửa giao dịch để xử lý các nhầm lẫn về tiền mặt trong giao dịch và góp phần bảo vệ công sở. Sử dụng mạng viễn thông để truyền dữ liệu từ các phòng giao dịch về máy chủ của đơn vị; truyền số liệu báo cáo của đơn vị đến Ngân hàng Nhà nước; sử dụng phần mềm cập nhật nội dung công văn đến, công văn đi vào máy tính hành chính và truyền đến các máy tính lẻ trong cơ quan, theo dõi nội bộ. Giải pháp này giảm bớt giấy tờ và mọi CBNV tra soát, tìm kiếm văn bản được dễ dàng, nhanh chóng. Đối với cho vay, Quỹ đã thực hiện tốt công tác cải cách thủ tục hành chính và luôn tuân thủ nghiêm túc quy trình cho vay, đảm bảo đúng, đầy đủ thủ tục pháp lý, hướng dẫn thành viên vay vốn làm thủ tục tại nhà và khi hoàn tất điện thoại để thành viên đến một cửa làm thủ tục và nhận tiền. Do vậy, uy tín của Quỹ được nâng lên, khách hàng giao dịch ngày một đông. Đến nay, số dư cho vay của Quỹ đã đạt 1.000 tỷ đồng. Kết quả này đã góp phần vào công cuộc xóa đói, giảm nghèo và chống cho vay nặng lãi vùng nông nghiệp nông thôn trên địa bàn.

Thực hiện hiệu quả cải cách thủ tục hành chính ở Quỹ không chỉ tạo sự thông thoáng trong quản lý, giao dịch, không gây phiền hà, nhũng nhiễu khách hàng mà còn thể hiện rõ tính trung thực và chấp hành nghiêm túc quy chế dân chủ, bình đẳng và công khai trong quá trình thực thi công việc. Đối với các thành viên, trên tinh thần tự nguyện, tương thân, tương ái, liên kết hợp tác, hỗ trợ giúp nhau về vốn, tổ chức quản lý sản xuất, kinh doanh, mở mang dịch vụ, ngành nghề, tạo ra nhiều việc làm cho cộng đồng.

Từ mô hình thành điển hình của kinh tế HTX

Hoạt động theo mô hình hợp tác xã trong lĩnh vực cho vay vốn ở địa bàn xã, thị trấn, 20 năm qua, Quỹ liên tục đổi mới tư duy lãnh đạo, phong cách làm việc và không ngừng nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi thành viên của Quỹ, nhất là người đứng đầu. Hằng năm, đạt mức tăng trưởng bình quân từ 15%-20%; chấp hành nghiêm chính sách thuế đối với Nhà nước, thực hiện đầy đủ quyền lợi cho người lao động; là đơn vị đứng thứ nhất trong gần 1.200 QTD trong cả nước và là đơn vị tiên phong trong cải cách hành chính.

Ông Nguyễn Văn Phú, tiểu khu 64, thị trấn Nông Trường Mộc Châu,

nhờ vay vốn của Quỹ đầu tư nuôi bò sữa, thu lãi 1,5 tỷ mỗi năm.

Quá trình hoạt động, Quỹ không chỉ thể hiện rõ vai trò tương trợ cộng đồng mà còn góp phần tích cực phát triển kinh tế xã hội đối với địa phương. Với tư cách là một doanh nghiệp, Quỹ đã đóng góp đáng kể các khoản thuế hàng năm cho ngân sách địa phương, trực tiếp tham gia vào các chương trình phát triển kinh tế xã hội ở xã, thị trấn, hỗ trợ đắc lực nguồn vốn hoạt động cho các hộ gia đình, các doanh nghiệp vừa và nhỏ, tạo việc làm, nâng cao đời sống, thu nhập của người dân ở các vùng nông thôn, nhất là bà con dân tộc Mông, Dao trên địa bàn hoạt động của Quỹ. Kết quả này, không chỉ mang ý nghĩa đơn thuần về mặt kinh tế mà còn có ý nghĩa xã hội sâu sắc.  Bên cạnh đó, Quỹ còn đẩy mạnh công tác từ thiện, thực hiện có hiệu quả các chương trình tiết kiệm, huy động tiềm năng trong nhân dân để phục vụ cho đầu tư tại chỗ, tận dụng được nguồn vốn nhàn rỗi trong cộng đồng dân cư. Thực hiện hiệu quả nguyên tắc “3 tại chỗ” (huy động tại chỗ; cho vay tại chỗ; kiểm tra, giám sát, quản lý tại chỗ), “4 cùng” (cùng mục tiêu, cùng tham gia quản lý, cùng chia sẻ trách nhiệm, cùng hưởng lợi) được các quỹ tín dụng nhân dân toàn quốc áp dụng linh hoạt và phát huy lợi thế.