Nước thải từ khu vực trang trại lợn của gia đình ông Nguyễn Văn Minh

ngấm qua tường rào, vừa được rắc vôi bột.

Chúng tôi về Tiểu khu 3/2, xã Cò Nòi để tìm hiểu việc ô nhiễm môi trường không khí trong khu vực. Ông Nguyễn Trọng Ngoan, Tiểu khu trưởng Tiểu khu 3/2, xã Cò Nòi, cho rằng: 3-4 năm nay, khu vực này bị ô nhiễm có thể là do trang trại nuôi lợn của gia đình anh Nguyễn Văn Minh, Tiểu khu 19/5, bởi số đàn lợn lớn, trang trại lại được xây dựng phía trên luồng gió và có nhiều hủm đá phía đầu nguồn nước, nên không chỉ gây ô nhiễm môi trường không khí mà còn gây ô nhiễm nguồn nước. Nhưng đây chỉ là phỏng đoán, vì trước khi có trang trại lợn thì không khí không bị ô nhiễm, hơn nữa cũng chưa có cơ quan chức năng nào thông tin đến người dân những thông số ô nhiễm môi trường không khí cũng như ô nhiễm nguồn nước là do trang trại nuôi lợn của gia đình anh Minh.

Tiếp tục đến Tiểu khu 19/5, chúng tôi được ông Dương Minh Quê, Tiểu khu trưởng, chia sẻ: Mấy năm nay, khi mùa gió lào về lại xuất hiện mùi hôi khó chịu. Bà con trong Tiểu khu cho rằng mùi hôi đó xuất phát từ trang trại nuôi lợn của gia đình anh Nguyễn Văn Minh. Vì vậy đã mấy lần tôi đến gia đình anh Minh nhắc nhở việc bảo đảm quy trình chăn nuôi để không làm ô nhiễm môi trường. Theo ông Quê, địa điểm xây dựng trang trại nuôi lợn chưa khoa học, chưa tính đến hệ lụy chất thải chăn nuôi của trang trại chăn nuôi quy mô lớn. Song, xem xét sự việc một cách khách quan thì việc ô nhiễm môi trường do trang trại nuôi lợn của gia đình anh Minh chỉ là một phần, phần nữa là do hầu hết nước thải, nước mưa chảy từ cánh đồng Phiêng Nậm về Tiểu khu 39, rồi về khu vực Trung tâm Giáo dục lao động huyện trước đây, sau đó đổ về khu vực trang trại lợn, vì khu vực này khá trũng so với xung quanh. Tại đây còn có nhiều hủm đá nằm sâu dưới đất, giống như những miệng giếng hứng toàn bộ nước thải của khu vực chảy về.

Trả lời câu hỏi của chúng tôi về tình trạng ô nhiễm môi trường từ trang trại nuôi lợn của gia đình, anh Nguyễn Văn Minh nói: Gia đình đã thực hiện nghiêm túc việc xây dựng chuồng trại chăn nuôi khoa học và đã được các cấp có thẩm quyền cho phép. Quá trình chăn nuôi thực hiện quy trình VietGap nên chất thải chăn nuôi được xử lý đúng quy trình. Phân được thu gom, còn nước thải có một gia đình đã xây bể để chứa dùng tưới cho vườn cây ăn quả sát với trang trại nuôi lợn. Hằng năm, các cơ quan chức năng đã thực hiện quan trắc môi trường không khí khu vực trang trại lợn của gia đình... Để “thực mục sở thị”, chúng tôi đến khu vực trang trại lợn, ngay bên ngoài tường rào của trang trại là mảnh nương của một hộ dân, chúng tôi thấy một hố nước đen ngòm, phía trên được rắc vôi bột. Tiếp tục đến bể chứa nước thải chăn nuôi do hộ dân xây để tưới cây, chúng tôi nhận thấy bể không có nắp, nước cũng có màu đen có mùi hôi, nhưng không đến mức nồng nặc... Phải chăng, đây là lý do để người dân cho rằng trang trại lợn là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường? 

Tìm hiểu được biết, một số hộ chăn nuôi lợn ở Tiểu khu 19/5 và Tiểu khu 39 không sử dụng bể biogas để xử lý chất thải chăn nuôi mà xả thẳng ra cống rãnh. Có lẽ chính việc xả thẳng này cũng là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường không khí ở khu vực này.

Chúng tôi đã thông tin với đồng chí Phạm Bá Tính, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn về vấn đề này, đồng chí cho biết: Sự việc đã được xã tích cực vào cuộc tìm hiểu, xác minh tìm nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường. Qua xác minh, cán bộ xã đã đến gia đình anh Minh nhắc nhở, yêu cầu thực hiện nghiêm túc quy trình xử lý chất thải chăn nuôi. Đồng thời, tiến hành phạt hành chính một số hộ chăn nuôi lợn ở Tiểu khu 39 vì đã xả thẳng chất thải chăn nuôi ra cống rãnh. Cùng với đó, việc sản xuất phân vi sinh của Công ty cổ phần Mía đường Sơn La cũng là một trong những tác nhân cộng hưởng làm cho môi trường không khí ô nhiễm. Hiện nay, xã tăng cường tuyên truyền, vận động các hộ phát triển chăn nuôi gắn với bảo vệ môi trường. Đồng thời, đề nghị với cơ quan chuyên môn tìm rõ nguyên nhân và thông báo cho nhân dân trong khu vực thông số về môi trường không khí và môi trường nguồn nước để bà con yên tâm và có biện pháp giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân khu vực này.

Hồng Luận - Mạnh Hùng