Hiện nay, huyện Mộc Châu có 125 HTX đang hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, chiếm gần 90% tổng số HTX trên địa bàn huyện. Các HTX hoạt động chủ yếu sản xuất, kinh doanh rau, củ, quả; sản xuất, chế biến, kinh doanh chè; trồng, kinh doanh hoa... Tổng doanh thu ước đạt 910 triệu đồng/năm/HTX. Khai thác tiềm năng, thế mạnh các HTX nông nghiệp đã liên kết chặt chẽ trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông sản, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội địa phương.

Thành lập vào năm 2010, HTX dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5, thị trấn Nông trường Mộc Châu đã tiên phong trong việc xây dựng phát triển mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch. Đến nay, HTX có 50 thành viên chính thức và liên kết với trên 200 thành viên, sản xuất 110 ha cây trồng các loại, trong đó hơn 23 ha rau, quả được sản xuất theo quy trình VietGAP. Tổng sản lượng tiêu thụ của HTX từ 800-1.000 tấn nông sản/năm. Doanh thu trung bình hằng năm đạt từ 6-7 tỷ đồng, thu nhập bình quân của các hộ thành viên đạt 400 triệu đồng/ha/năm. Lương bình quân lao động trong HTX đạt từ 6,5 triệu đồng đến 8,5 triệu đồng/người/tháng.

Ông Mai Đức Thịnh, Giám đốc HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5, thông tin: HTX hiện có cơ sở chế biến quả với diện tích 4.000 m2 được trang bị máy móc, thiết bị hiện đại để chế biến các sản phẩm như: Rượu vang, mận sấy dẻo, chuối sấy dẻo... HTX sở hữu 6 sản phẩm OCOP cấp tỉnh, trong đó, 3 sản phẩm đạt 4 sao và 3 sản phẩm đạt 3 sao. Ngoài ra HTX có một chuỗi nhà hàng, nhà nghỉ nối liền với khu sản xuất, chế biến để phục vụ khách tham quan, du lịch từ đó tạo ra một hệ sinh thái khép kín.

HTX sản xuất kinh doanh chè Tân Lập, xã Tân Lập đang có 86 ha chè sản xuất theo quy trình VietGAP được liên kết với 350 hộ dân, kết hợp xưởng chế biến trên 1.000 m2 được trang bị máy móc, thiết bị, công nghệ hiện đại. Doanh thu trung bình hằng năm của HTX đạt từ 80-85 tỷ đồng, tạo việc làm cho trên 60 lao động thường xuyên. HTX sở hữu 2 sản phẩm OCOP đạt 3 sao cấp tỉnh, gồm: Sản phẩm chè Shan đặc biệt và chè Bát tiên đặc biệt. Sản phẩm HTX sản xuất ra chủ yếu được xuất khẩu sang thị trường các nước Trung Đông.

Bà Hoàng Thị Thúy, Giám đốc HTX sản xuất kinh doanh chè Tân Lập, cho biết: HTX dự kiến tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu thêm từ 30 đến 60 ha; sản xuất theo quy trình VietGAP, hữu cơ. Tiếp tục giữ vững thương hiệu các sản phẩm chè đạt OCOP 4 sao và nghiên cứu thêm các sản phẩm mới đáp ứng nhu cầu của mọi đối tượng. Mở rộng thị trường tiêu thụ sang châu Á, châu Âu.

Hỗ trợ các HTX, hằng năm, huyện Mộc Châu luôn quan tâm, phối hợp tạo điều kiện hỗ trợ các HTX tiếp cận các chính sách hỗ trợ của Nhà nước và nguồn vốn vay tín dụng; đẩy mạnh việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ quản trị trong điều hành sản xuất, kinh doanh của HTX; thúc đẩy phát triển liên kết giữa HTX với doanh nghiệp để đầu tư sản xuất với tiêu thụ sản phẩm. Thường xuyên tạo điều kiện để các HTX được tập huấn đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ quản trị trong điều hành và sản xuất, kinh doanh của HTX...

Từ năm 2017 đến nay, thông qua nguồn vốn được giao, huyện Mộc Châu đã hỗ trợ 18 HTX in tem nhãn mác, mua bao bì đóng gói sản phẩm đưa đi tiêu thụ; hỗ trợ 19 HTX hoàn tất hồ sơ, thủ tục cấp Giấy chứng nhận VietGAP cho 210 ha cây ăn quả, 25 ha rau các loại, 50 ha chè; hỗ trợ 1 HTX làm 100 lồng nuôi cá; hỗ trợ 3 HTX với 14 sản phẩm được đánh giá công nhận sản phẩm OCOP 3-4 sao cấp tỉnh,... tổng kinh phí hỗ trợ trên 8 tỷ đồng.

Ông Trương Hoa Bắc, Phó Chủ tịch UBND huyện, cho biết: Hiện nay toàn huyện có 32 HTX lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt, tưới tiết kiệm công nghệ Israel với tổng diện tích hơn 140 ha; 11 HTX tổ chức trồng rau, hoa, quả trong nhà lưới với tổng diện tích nhà kính, nhà lưới hơn 4 ha; 38 HTX áp dụng sản xuất theo quy trình VietGAP với tổng diện tích 490 ha. Các HTX trên địa bàn huyện ngày càng mở rộng quy mô, lĩnh vực hoạt động. Việc phát triển các HTX nông nghiệp trên địa bàn huyện đã thay đổi nếp nghĩ, cách làm của các thành viên và nhân dân. Hoạt động của các HTX đã mang lại nhiều lợi ích cho người dân, đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

Huyện Mộc Châu đang tập trung nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX gắn với nhiều hình thức liên kết, hợp tác đa dạng, hình thành chuỗi giá trị từ sản xuất đến chế biến, tiêu thụ, đảm bảo hài hòa lợi ích các chủ thể tham gia. Đồng thời, huyện cũng đang rà soát, đề xuất chính sách hỗ trợ các HTX mở rộng quy mô, chuẩn hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.