Những ngày này, khắp các khu vườn của bà con xã Mường Và, huyện Sốp Cộp, rực rỡ sắc vàng của cam, quýt vào mùa chín rộ. Cây cam đã đem lại thu nhập ổn định cho nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế, xã hội trên địa bàn.

Hiện nay, xã Mường Và có 121 ha cam, trong đó hơn 34 ha đã cho thu hoạch, năng suất khoảng 8-10 tấn quả/ha, tập trung ở các bản: Nà Mòn, Nà Một, Nghè Vèn, chủ yếu là giống cam địa phương và cam V2. Đây là những loại giống phù hợp với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng của địa phương. Chất lượng quả ngon, có giá từ 15.000 - 30.000 đồng/kg.

Ông Lò Văn Thơm, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Và, cho biết: UBND xã đã phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện hướng dẫn bà con ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; vận động các hộ liên kết sản xuất theo quy trình VietGAP. Ngoài ra, xã còn đưa sản phẩm cam đến các hội chợ thương mại do huyện tổ chức; liên hệ với các cửa hàng quảng cáo để thiết kế vỏ hộp đựng sản phẩm, nhằm quảng bá, giới thiệu sản phẩm cam đến nhiều người tiêu dùng trong tỉnh.

Mường Và đã thành lập HTX nông nghiệp Cầm Vinh, bản Tặc Tè và HTX nông nghiệp Duy Lợi, bản Nà Mòn. Ông Lò Văn Thuấn, Giám đốc HTX nông nghiệp Duy Lợi, cho biết: HTX có 11 thành viên, quy mô sản xuất 12 ha cam, trong đó 7 ha đạt tiêu chuẩn VietGAP. HTX sử dụng phân bón hữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật nằm trong danh mục cho phép hoặc có nguồn gốc từ hữu cơ, sinh học để chăm sóc cam. Nhờ vậy, chất lượng cam Nà Mòn không ngừng được nâng lên, được nhiều khách hàng đặt mua, thị trường tiêu thụ ổn định. Hiện nay, các thành viên đang tập trung thu hoạch cam, dự kiến sản lượng năm nay đạt trên 50 tấn quả.

Nhận thấy nhu cầu tiêu thụ cam ngày càng tăng, nên địa phương khuyến khích bà con cải tạo vườn tạp, bằng giống cam Nà Mòn nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường. Đồng thời, tăng cường cán bộ bám sát địa bàn, hướng dẫn bà con chăm sóc cây trồng đúng quy trình kỹ thuật, góp phần nâng cao vị thế sản phẩm cam trên thị trường.

Giống cam Nà Mòn quả to, ít hạt, dễ bóc vỏ; trung bình mỗi quả nặng từ 0,3-0,5kg, mọng nước, có hương thơm và vị ngọt, được người tiêu dùng ưa chuộng.  

Ông Lò Văn Dượng, Trưởng bản Nà Mòn, cho biết: Bản có 50 hộ trồng hơn 40 ha cam, trong đó trên 22 ha đã cho thu hoạch. Ngay từ đầu tháng 10, thương lái đã tìm đến các hộ dân đặt trước để thu mua cam. Năm nay, quả to, mẫu mã đẹp, ngọt, giá bán từ 30.000 - 35.000 đồng/kg. Hiện tại, cam đạt năng suất bình quân khoảng 10 tấn/ha, mang lại doanh thu cho bà con hơn 250 triệu đồng/ha.

Chị Lò Thị Bay, bản Nà Mòn, xã Mường Và, cho hay: Năm 2015, gia đình tôi chuyển 0,5 ha đất trồng ngô, sắn sang trồng 200 gốc cam Nà Mòn. Vừa trồng vừa học hỏi kỹ thuật chăm sóc, 2 năm gần đây, vườn cam cho thu hoạch trên 7 tấn quả, bán với giá 28.000 - 30.000 đồng/kg, thu nhập hơn 200 triệu đồng/năm.

Với giá cam ổn định như hiện nay, nông dân xã Mường Và có nguồn thu đáng kể từ cây cam, là động lực để đầu tư chăm sóc, mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu cam Mường Và.