Hệ thống khuyến nông toàn tỉnh hiện có hơn 20 cán bộ khuyến nông tỉnh, trên 100 cán bộ khuyến nông huyện và hơn 350 khuyến nông viên xã. Đồng hành với nông dân, Khuyến nông Sơn La luôn đóng vai trò chủ đạo trong việc phổ biến, chuyển giao các kiến thức, kỹ thuật mới hỗ trợ nông dân sản xuất và thúc đẩy ngành nông nghiệp phát triển.

Ông Công Xuân Ngọc, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh, cho biết: Trung tâm Khuyến nông tỉnh triển khai các mô hình ở các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản phù hợp định hướng phát triển KT-XH của địa phương. Cán bộ khuyến nông không chỉ tập trung chuyển giao khoa học kỹ thuật, còn hướng dẫn người dân sản xuất theo hướng bền vững, liên kết theo chuỗi giá trị; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ cao.

Hằng năm hệ thống khuyến nông trong tỉnh đã thực hiện hàng chục mô hình khuyến nông, với hàng trăm hộ nông dân tham gia, đem lại hiệu quả. Điển hình là mô hình liên kết sản xuất ngô, sắn bền vững trên đất dốc; thâm canh lúa cải tiến SRI; sản xuất rau theo hướng an toàn (GAP cơ bản); rau trái vụ; ghép cải tạo vườn cây ăn quả; trồng thâm canh nhãn chín muộn, ghép cải tạo nhãn chín sớm; thâm canh xoài theo tiêu chuẩn VietGAP; trồng cây mắc ca; hỗ trợ nuôi cá lồng bè, nuôi gà thịt an toàn sinh học bằng đệm lót lên men; nuôi lợn nái móng cái và lợn sinh sản hướng nạc, nuôi ong mật; nuôi bò sinh sản...

Nghiên cứu ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật triển khai các mô hình máy gặt đập liên hợp, máy làm đất đa năng; mô hình tưới ẩm cho mía; máy sấy nông sản; nhà sấy năng lượng mặt trời... Việc tổ chức tập huấn và xây dựng các mô hình trình diễn đã tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức, tư duy và tập quán canh tác, giúp nông dân áp dụng kỹ thuật vào sản xuất ngày một nhiều. Các mô hình trình diễn được nông dân tiếp nhận, từng bước nhân rộng, phát triển thành các vùng chuyên canh sản xuất tập trung, sản xuất theo nhu cầu thị trường.

Trồng dứa theo tiêu chuẩn VietGap là một trong những mô hình thuộc dự án “Xây dựng mô hình sản xuất cây ăn quả theo VietGAP phục vụ phát triển vùng nguyên liệu gắn với liên kết tiêu thụ tại một số tỉnh Tây Bắc” thuộc dự án Khuyến nông Trung ương giai đoạn 2022-2024 hỗ trợ thực hiện 20 ha tại các huyện: Quỳnh Nhai, Sông Mã, Thuận Châu, Mường La. Tham gia mô hình, năm đầu tiên, các hộ được hỗ trợ giống, kỹ thuật; năm thứ 2 được hỗ trợ chứng nhận VietGAP và tem nhãn truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Việc xây dựng các mô hình đã đạt được 2 mục tiêu là phát triển vùng nguyên liệu, tạo ra các sản phẩm cung cấp cho các nhà máy chế biến, nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác khuyến nông.

Ông Lò Văn Ngoan, bản Mo, xã Chiềng Khương, huyện Sông Mã, chia sẻ: Sau hơn 1 năm tham gia mô hình trồng dứa theo tiêu chuẩn VietGAP, gia đình tôi thay đổi thói quen, phương thức sản xuất từ kinh nghiệm truyền thống sang sản xuất an toàn, áp dụng khoa học kỹ thuật. Đến khi thu hoạch, cán bộ khuyến nông cũng kết nối với đơn vị thu mua sản phẩm theo giá thị trường. Đầu ra sản phẩm đảm bảo, chúng tôi yên tâm sản xuất.

Bên cạnh đó, hệ thống khuyến nông còn tuyên truyền, đào tạo, tập huấn và tư vấn dịch vụ khuyến nông. Phát hành các ấn phẩm khuyến nông, cuốn sách “Nhà nông cần biết”; tăng cường thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng về điển hình sản xuất, kinh doanh, mô hình nông nghiệp mới, các quy trình kỹ thuật sản xuất về nông, lâm, ngư nghiệp... Qua đó, cung cấp thông tin, kiến thức khuyến nông cho nông dân, từng bước làm thay đổi nhận thức của người dân từ sản xuất độc canh, quảng canh sang thâm canh, chuyên canh, xen canh, gối vụ. Từ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún chuyển sang sản xuất hàng hóa đã khuyến khích nông dân sử dụng các giống mới có năng suất, chất lượng cao.

Tiếp tục đồng hành với nông dân, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đang tập trung thực hiện Đề án “Nâng cao hiệu quả hoạt động công tác khuyến nông trên cơ sở kiện toàn mô hình tổ khuyến nông cộng đồng”. Đến nay, toàn tỉnh đã thành lập 10 tổ khuyến nông cộng đồng, với 73 thành viên có nhiệm vụ tư vấn cho hộ nông dân, HTX về khuyến nông; hỗ trợ, vận động thành lập phát triển HTX nông nghiệp; tư vấn chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp, giúp nông dân làm giàu trong thời kỳ hội nhập.