Vượt qua chặng đường hơn 120 km, Trường THCS Mộc Lỵ, phường Mộc Sơn đã tổ chức cho hơn 200 em học sinh đến tham quan, trải nghiệm tại Di tích quốc gia đặc biệt Nhà tù Sơn La. Không gian xanh mát của khu di tích, các em học sinh xếp hàng ngay ngắn theo hướng dẫn của thuyết minh viên vào tham quan Nhà tù Sơn La, chăm chú lắng nghe câu chuyện lịch sử hào hùng đã từng diễn ra tại di tích này.

Em Nguyễn Ngọc Diệp, lớp 8A3, Trường THCS Mộc Lỵ, chia sẻ: Chúng em biết đến Di tích quốc gia đặc biệt Nhà tù Sơn La qua môn học trên lớp, nhưng khi đến đây, được nghe thuyết minh về những câu chuyện có thật mà chúng em chưa được biết đến qua sách vở, chúng em cảm thấy vô cùng xúc động và tự hào. Đây là một trải nghiệm chân thật và ý nghĩa, giúp chúng em hiểu hơn về một giai đoạn lịch sử hào hùng đã từng diễn ra trên mảnh đất Sơn La và cảm thấy biết ơn đối với sự hy sinh to lớn của các anh hùng liệt sĩ, trân trọng hơn hòa mình mà chúng em có được ngày hôm nay. 

Đồng hành cùng các em học sinh trong chuyến đi, cô giáo Đỗ Thị Minh Quý, giáo viên Trường THCS Mộc Lỵ, thông tin thêm: Chuyến đi lần này, ngoài trải nghiệm tại Nhà tù Sơn La, nhà trường còn tổ chức cho các em xem phim “Mưa đỏ” tại rạp CGV Vincom Sơn La. Các em ai cũng hào hứng, phấn khởi khi được trải nghiệm thực tế, bổ trợ nhiều kiến thức cho bài học về lịch sử, nhất là môn giáo dục địa phương, hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp.

Những năm qua, nhiều trường học trên địa bàn tỉnh cũng duy trì hoạt động đưa học sinh đi tham quan tại các di tích lịch sử để giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ, đồng thời triển khai nhiều hoạt động, như: Nhận chăm sóc di tích, bia tưởng niệm liệt sĩ tại địa phương; dâng hương, thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ nhân ngày 27/7; tặng quà, giúp đỡ gia đình có công với cách mạng trên địa bàn...

Với lĩnh vực văn hóa địa phương, các nhà trường cũng tổ chức nhiều hoạt động trải nghiệm, tìm hiểu về lễ hội, nghi lễ truyền thống, phong tục tập quán của các dân tộc. Thầy giáo Bùi Minh Trung, Hiệu trưởng Trường THPT Quỳnh Nhai cho biết: Nhà trường thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa về văn hóa – lịch sử, văn nghệ mang bản sắc dân tộc, tọa đàm lịch sử... Đồng thời, cho học sinh trực tiếp tham gia chăm sóc nghĩa trang liệt sĩ, tri ân những người có công với cách mạng, tham gia các hoạt động lễ hội, văn hóa – du lịch do địa phương tổ chức, giúp học sinh hiểu hơn về truyền thống lịch sử, tìm hiểu về văn hóa dân tộc, bồi dưỡng lòng yêu nước, tinh thần, trách nhiệm với quê hương.

Phát huy giá trị các di tích, Bảo tàng và Thư viện tỉnh mỗi năm duy trì tổ chức 2-3 chương trình giáo dục trải nghiệm gắn với các nhân vật, sự kiện lịch sử, di sản văn hóa. Ngoài ra, đơn vị cũng thường xuyên tổ chức các hoạt động triển lãm ảnh lịch sử theo chủ đề, tạo không gian trực quan tuyên truyền, giáo dục về lịch sử cách mạng cho thế hệ trẻ.

Ông Nguyễn An Đại, Phó Giám đốc Bảo tàng và Thư viện tỉnh, thông tin: Bảo tàng và Thư viện tỉnh thường xuyên phối hợp với các nhà trường, đơn vị lực lượng vũ trang trong tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng, trải nghiệm văn hóa cho thế hệ trẻ. Đây được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hằng năm của đơn vị. Chúng tôi sẽ tiếp tục đổi mới các hoạt động trải nghiệm, tăng sự hấp dẫn và hiệu quả công tác truyền thông giáo dục.

Hiện nay, Chương trình giáo dục địa phương được duy trì thời lượng 35 tiết/năm học đối với cấp THCS và THPT và được lồng ghép vào một số môn học chính, các hoạt động ngoài giờ lên lớp, ngoại khóa đối với cấp tiểu học. Môn học này hướng học sinh tiếp cận, tìm hiểu những kiến thức tổng quan về văn hóa của địa phương, như: Phong tục tập quán, lễ hội truyền thống, di sản văn hóa các dân tộc; những kiến thức về lịch sử Sơn La, các giai đoạn cách mạng, nhân vật lịch sử, di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và kiến thức về kinh tế - xã hội, môi trường…

Việc thực hành giáo dục địa phương bằng trải nghiệm thực tế đã và đang mang lại những hiệu quả tích cực, làm cho môn học trở nên sống động và ý nghĩa. Đó là những "lớp học không tường" quý giá, giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên và bồi đắp tinh thần yêu quê hương, trách nhiệm công dân cho thế hệ trẻ.