Đổi mới toàn diện, nâng tầm chất lượng giáo dục

Năm học 2024-2025, toàn tỉnh có 609 cơ sở giáo dục từ cấp mầm non đến THPT, với khoảng 375.700 học sinh. Sở Giáo dục và Đào tạo đã triển khai nhiều giải pháp đổi mới căn bản, toàn diện, nâng cao chất lượng giáo dục thực chất và bền vững. Trong đó, tập trung vào chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy; đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá học sinh; tăng cường quản lý, đa dạng hóa các hình thức đào tạo, xã hội hóa giáo dục... Nhờ đó, chất lượng giáo dục đại trà chuyển biến rõ rệt. Tỷ lệ đỗ tốt nghiệp THPT năm 2025 đạt 99,59%; điểm trung bình các môn thi đạt 6,01 điểm, toàn tỉnh có 158 bài thi đạt điểm 10.

Chất lượng giáo dục mũi nhọn của tỉnh tiếp tục được nâng lên, ghi dấu ấn tại Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT, với 34 giải, tăng 14 giải so với năm trước; đoạt 2 giải khuyến khích Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc lần thứ 20 năm 2024; có hàng nghìn học sinh giỏi các cấp và các sân chơi trí tuệ trên internet.

Cô giáo Phạm Thị Thuận, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Sơn La, cho biết: Những kết quả đạt được là nhờ sự quan tâm của tỉnh trong việc ban hành những chính sách cụ thể, kịp thời động viên, khích lệ giáo viên và học sinh; đồng thời tạo nguồn, tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia và tạo điều kiện để các đơn vị giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ các địa phương có chất lượng giáo dục mũi nhọn thuộc tốp đầu cả nước. Cùng với đó, các trường cũng có chiến lược và sự đầu tư bài bản cho công tác tuyển chọn, ôn luyện học sinh giỏi.

Dấu ấn nổi bật trong năm học vừa qua là ngành Giáo dục và Đào tạo đã hoàn thành vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Sơn La lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020-2025 về xây dựng trường mầm non, phổ thông đạt chuẩn quốc gia. Đến hết tháng 7/2025, toàn tỉnh có 437/596 trường đạt chuẩn quốc gia, vượt 3,22% so với chỉ tiêu nghị quyết và tăng 150 trường so với đầu nhiệm kỳ. Trong đó, 321 trường đạt mức độ 1; 116 trường đạt mức độ 2. Hệ thống cơ sở vật chất được quan tâm, đầu tư, tỷ lệ phòng học kiên cố, bán kiên cố đạt trên 98%; 75 trường tổ chức học bán trú, đáp ứng nhu cầu học tập, sinh hoạt của trên 60.000 học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh.

Ông Hoàng Hùng, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính, Sở Giáo dục và Đào tạo, cho biết: Trong năm học vừa qua, việc đầu tư cơ sở vật chất cho các cơ sở giáo dục nhận được sự quan tâm, chỉ đạo, triển khai kịp thời của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp, cùng sự hưởng ứng tích cực của các tổ chức, doanh nghiệp và nhân dân. Nhờ đó, hệ thống trường lớp học, nhà ở nội trú, bán trú được củng cố và từng bước hoàn thiện, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo của tỉnh.

Năm học 2024-2025, công tác phổ cập giáo dục cho trẻ 5 tuổi đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn tỉnh đạt chuẩn xóa mù chữ, phổ cập giáo dục tiểu học và phổ cập trung học cơ sở mức độ 2, là tỉnh thứ 12/63 tỉnh, thành phố và tỉnh thứ 5/14 tỉnh trung du và miền núi phía bắc đạt chuẩn phổ cập giáo dục trung học cơ sở mức độ 2, là tỉnh thứ 45/63 tỉnh, thành đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2.

Bên cạnh đó, Sở Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo quyết liệt việc triển khai chuyển đổi số trong quản trị cơ sở giáo dục, gắn với việc thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Đến nay, các cơ sở giáo dục trong tỉnh khởi tạo trên 146.000 học bạ điện tử từ cấp tiểu học đến THPT; đào tạo, bồi dưỡng hàng nghìn lượt cán bộ quản lý, giáo viên về ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động giảng dạy. 100% cán bộ, giáo viên trong toàn ngành được trang bị kỹ năng số cơ bản, đáp ứng yêu cầu chuẩn trình độ đào tạo theo Luật Giáo dục và Chương trình GDPT mới năm 2018.

Tâm thế mới, khí thế mới

Năm học 2025-2026 diễn ra trong bối cảnh thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp và cũng là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025-2030. Với chủ đề “Kỷ cương, sáng tạo, đột phá, phát triển”, Sở Giáo dục và Đào tạo đã xác định 9 nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, tập trung thực hiện hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018, gắn với tổ chức dạy học 2 buổi/ngày; thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển năng lực số trong quản lý, dạy và học; đẩy mạnh xã hội hóa và huy động các nguồn lực cho giáo dục...

Trao đổi về nhiệm vụ của năm học mới, ông Nguyễn Văn Chiến, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, cho biết: Năm học này, 100% các cơ sở giáo dục trong tỉnh sẽ thực hiện học 5 ngày/tuần và 2 buổi/ngày. Trước thềm năm học mới, Sở đã phối hợp với các địa phương rà soát cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị cho các cơ sở giáo dục. Toàn tỉnh đã bố trí gần 65 tỷ đồng để sửa chữa, nâng cấp 251 phòng học; xây mới và cải tạo 51 phòng chức năng, phòng công vụ cho giáo viên; 9 công trình vệ sinh, khuôn viên, bếp ăn; bổ sung thiết bị phục vụ giảng dạy, học tập cho 99 trường bán trú. Bên cạnh đó, đã hoàn thành bồi dưỡng chính trị, chuyên môn cho 23.500 người cán bộ quản lý và giáo viên các cấp học. Đến nay, toàn tỉnh có 92% giáo viên đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, sẵn sàng thực hiện tốt nhiệm vụ năm học mới.

Bên cạnh đó, Sở Giáo dục và Đào tạo tập trung khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, nhất là đối với môn tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật; đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước “Mỗi thầy, cô giáo là tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo”; “Dân chủ - Kỷ cương - Tình thương - Trách nhiệm”, gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; nâng cao thành tích giáo dục mũi nhọn bằng việc nghiên cứu, đề xuất phương án tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi cấp tỉnh tham gia đội tuyển kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế.

Năm học 2025-2026 còn mang ý nghĩa đặc biệt khi hai chính sách lớn của Đảng và Chính phủ vừa được ban hành, đó là “Miễn học phí toàn quốc” và “Xây dựng 248 trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS tại các xã biên giới đất liền”. Riêng Sơn La, có 13 trường nội trú được xây dựng ở các xã biên giới, mang đến cơ hội cho hàng chục nghìn học sinh của tỉnh được học tập, sinh hoạt trong điều kiện thuận lợi, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Có mặt tại Dự án Trường Phổ thông nội trú liên cấp tiểu học - THCS xã Phiêng Khoài, vừa được khởi công vào ngày 19/8, với quy mô 4,9 ha, tổng mức đầu tư 150 tỷ đồng. Sau khi hoàn thành sẽ đáp ứng nhu cầu học tập và sinh hoạt cho khoảng 1.000 học sinh là con em của đồng bào các dân tộc khu vực biên giới, giáp với tỉnh Hủa Phăn, nước bạn Lào. Đến nay, các đơn vị thi công đang tập trung nhân lực, máy móc triển khai xây dựng các hạng mục, đảm bảo đúng tiến độ hoàn thành trong năm 2026.

Thầy giáo Nguyễn Quốc Cường, Hiệu trưởng Trường THCS Phiêng Khoài, phấn khởi nói: Để phục vụ xây dựng công trình, nhà trường đã chuyển toàn bộ hoạt động dạy và học trong năm học 2025-2026 về điểm trường Tam Thanh, thuộc Trường Tiểu học Kim Chung. Đến nay, các điều kiện cơ sở vật chất đều đã đảm bảo, sẵn sàng đón học sinh vào năm học mới. Thầy và trò nhà trường kỳ vọng công trình do Đảng và Nhà nước đầu tư sẽ mở ra một trang mới cho sự nghiệp giáo dục của xã vùng cao biên giới Phiêng Khoài, giúp các em học sinh dân tộc được sinh hoạt và học tập trong một ngôi trường khang trang, hiện đại và chất lượng.

Bước vào năm học 2025-2026 với tâm thế mới, khí thế mới, toàn ngành Giáo dục và Đào tạo xác định rõ vai trò, trách nhiệm, phát huy tinh thần đổi mới, sáng tạo, quyết tâm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra.