Xím Vàng là một trong 5 xã vùng cao đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Yên, cách trung tâm huyện 32 km, có 4 bản, với 590 hộ, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông. Những năm qua, việc triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trên địa bàn xã Xím Vàng đã góp phần hoàn thiện hạ tầng cơ sở, phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.

Hơn chục năm về trước, ai đã từng đến xã Xím Vàng, không thể quên được sự khó khăn, xa xôi của vùng đất này. Đường về xã đều là đường đất, dốc núi quanh co, một bên là vực sâu hun hút, một bên là vách đá, trời mưa chỉ có thể đi bộ. Lần này, về Xím Vàng, chúng tôi chỉ mất hơn 1 giờ theo tuyến đường tỉnh 112 được trải nhựa, bám theo các sườn núi; trung tâm xã với những ngôi nhà mới và trường học, trạm y tế, trụ sở xã được đầu tư xây dựng khang trang; những thửa ruộng bậc thang bên sườn núi uốn lượn như những dải lụa mềm mại.

Đón chúng tôi tại trụ sở xã được đầu tư xây dựng khang trang, ông Giàng A Nênh, Chủ tịch UBND xã Xím Vàng, cho biết: Từ ngày tỉnh lộ 112 ngược lên các xã, bản vùng cao Bắc Yên được trải nhựa, bê tông hóa; năm 2022, đoạn đường từ xã Làng Chếu về xã Xím Vàng tiếp tục được Nhà nước đầu tư nâng cấp, tổng trị giá hơn 138 tỷ đồng, giúp cho nhân dân đi lại thuận tiện, hàng hóa thông thương tốt hơn, nông sản làm ra không còn bị tư thương ép giá. Bên cạnh đó, xã còn được Nhà nước đầu tư hệ thống điện, trường học, trạm y tế đồng bộ, kiên cố; kinh tế, xã hội và đời sống của đồng bào cải thiện và nâng lên.

Về bản Xím Vàng trên con đường được mở rộng, đổ bê tông kiên cố, sạch sẽ; ngay đầu bản là nhà văn hóa được đầu tư xây dựng khang trang. Ông Giàng A Nhề, Bí thư chi bộ, Trưởng bản, cho biết: Bản có 152 hộ, 896 nhân khẩu. Những năm qua, bản được Nhà nước đầu tư hơn 500 triệu đồng xây nhà văn hóa, rộng 160 m²; đổ bê tông tuyến đường nội bản, nội đồng, tổng chiều dài gần 3,4 km; hỗ trợ trồng 12 ha dong riềng, 8 ha thảo quả trồng dưới tán rừng; 4 đập thủy lợi và hơn 10 km mương dẫn nước đã được đầu tư kiên cố, đảm bảo nước tưới 128 ha ruộng bậc thang… Đời sống nhân dân ngày một nâng cao, số hộ nghèo của bản giảm còn 63 hộ.

Tiếp tục về bản Háng Chơ, cách trung tâm xã khoảng 3 km, con đường về bản cũng đã được đổ bê tông kiên cố, những bao dong riềng được bà con tập kết dọc hai bên đường, chờ xe ô tô về thu mua. Ông Mùa A Sang thật thà nói: Từ khi có đường bê tông, nhân dân đi lại thuận lợi, ô tô về tận bản thu mua nông sản. Năm nay gia đình tôi bán được hơn 6 tấn dong riềng, được xe ô tô về bản mua với giá 3.500 đồng/kg, thu về hơn 20 triệu đồng.

Ông Mùa A Sử, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Háng Chơ, thông tin: Bản có 183 hộ, 975 nhân khẩu. Những năm qua, cấp uỷ, ban quản lý bản tích cực vận động nhân dân khai thác những diện tích đất còn bỏ hoang làm ruộng bậc thang trồng lúa, mở rộng diện tích trồng cây sơn tra, cây dong riềng và thảo quả gắn với bảo vệ rừng. Đến nay, bản có 130 ha lúa ruộng, 25 ha dong riềng, 50 ha sơn tra và 30 ha thảo quả. Bên cạnh đó, bản còn được Nhà nước hỗ trợ bê tông toàn bộ 2,5 km đường nội bản và hơn 10 km mương nội đồng. Đời sống của nhân dân đã được nâng lên rất nhiều so với trước đây.

Trong giai đoạn 2021-2024, từ nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, xã Xím Vàng đã được hỗ trợ 28,9 ha cây trồng các loại; hỗ trợ 104 con bò giống cho hộ có hoàn cảnh khó khăn; xây dựng mới 2 nhà văn hóa; đổ bê tông hơn 5 km đường liên bản, 2 km đường nội bản; đầu tư 1 công trình thủy lợi... với tổng mức đầu tư trên 13 tỷ đồng. Ngoài ra, xã Xím Vàng còn chỉ đạo nhân dân chuyển đổi một số diện tích cây trồng kém hiệu quả sang trồng gần 2 ha chè; 33 ha xoài, mận, chuối, nâng diện tích cây ăn quả các loại của xã lên 596 ha; tập trung thâm canh hơn 370 ha ruộng lúa bậc thang gắn với phát triển du lịch trải nghiệm, 256 ha lúa nương, sản lượng thóc trên 1.900 tấn/năm; gieo trồng 90 ha ngô, sản lượng gần 300 tấn/năm; 68 ha dong riềng và 70 ha thảo quả dưới tán rừng…

Việc triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững trên địa bàn xã Xím Vàng đã phát huy hiệu quả, giúp cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân; diện mạo nông thôn mới của xã ngày càng khởi sắc; tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 4%/năm trở lên. Hiện nay, 75% số bản có đường đến trung tâm xã được cứng hóa; 100% bản có nhà văn hóa; 100% trường học được kiên cố hóa; trên 90% hộ gia đình được sử dụng điện an toàn và nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 75% dân số được sử dụng mạng internet.

Nói về định hướng trong những năm tới, ông Giàng A Nênh, Chủ tịch UBND xã Xím Vàng, cho biết thêm: Xã tiếp tục khai thác có hiệu quả nguồn vốn đầu tư của Nhà nước, nhất là nguồn vốn các chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, ưu tiên đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng thiết yếu phục vụ đời sống sản xuất của nhân dân. Rà soát, đề xuất đầu tư xây dựng các nhà văn hóa các bản đảm bảo đạt chuẩn; cứng hóa phai, đập, mương nội đồng phục vụ sản xuất. 

Đối với phát triển kinh tế, xã sử dụng hiệu quả nguồn vốn từ các chương trình, dự án để hỗ trợ nhân dân chuyển đổi diện tích trồng cây kém hiệu quả sang trồng cây có giá trị kinh tế, phù hợp với điều kiện của địa phương; đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất; khuyến khích các hộ dân liên kết thành lập HTX. Tăng cường công tác khuyến nông, mở các lớp tập huấn chuyển giao khoa học, kỹ thuật; hỗ trợ giống, vốn, kinh nghiệm làm kinh tế.

Bên cạnh đó, với lợi thế hơn 370 ha ruộng bậc thang, xã định hướng phát triển du lịch cộng đồng tại cả 4 bản, giúp nhân dân có thu nhập ổn định. Đẩy mạnh tư vấn, giới thiệu việc làm, tạo điều kiện vay vốn ưu đãi phát triển sản xuất, đào tạo nghề… Phấn đấu đến hết năm 2025, 100% số bản có đường đến trung tâm xã được cứng hóa; phát triển diện tích cây táo sơn tra lên 610 ha; độ che phủ của rừng đạt 50%.