Có diện tích tự nhiên hơn 37.000 ha, nhưng diện tích đất chưa sử dụng ở xã Mường Lèo còn rất lớn, khoảng trên 15.000 ha. Nhân dân sản xuất chủ yếu tự cung, tự cấp, năng suất cây trồng, vật nuôi thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao, còn trên 43%.

Để vươn lên thoát nghèo, xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức, ý thức vươn lên, không trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước. Ông Lường Văn Thi, Chủ tịch UBND xã Mường Lèo, cho biết: Căn cứ tình hình thực tế, xã xây dựng các phương án hỗ trợ các hộ nghèo, cận nghèo thoát nghèo bền vững và giao chỉ tiêu cụ thể cho các bản; chỉ đạo các đoàn thể tăng cường giúp đỡ các hộ nghèo xây dựng các mô hình trồng trọt, chăn nuôi phù hợp, nâng cao khả năng tiếp cận thông tin và áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất.

Cụ thể hóa việc hỗ trợ nhân dân phát triển sản xuất, xã thường xuyên phối hợp với Trạm Kỹ thuật nông nghiệp khu vực XI mở các lớp tập huấn cho nông dân về kỹ thuật chăn nuôi gia súc, trồng và chăm sóc cây ăn quả, chiết ghép, cải tạo vườn tạp. Vận động nhân dân tiếp tục duy trì thâm canh trên 17 ha lúa xuân, 100 ha lúa mùa, 503 ha lúa nương, 55 ha ngô, 148 ha sắn. Cùng với đó, nhân dân tập trung chuyển đổi đất nương, đất dốc trồng cây lương thực kém hiệu quả sang trồng 142 ha cây cam, sơn tra, xoài.

Xã đề ra các giải pháp thúc đẩy phát triển chăn nuôi gia súc theo hướng sản xuất hàng hóa, tập trung nhân rộng các mô hình nuôi trâu, bò nhốt chuồng hiệu quả, tiếp tục tạo đàn, tái đàn. Tận dụng những đồng cỏ, bãi chăn thả rộng lớn, chú trọng phát triển chăn nuôi gia súc theo hướng hàng hóa, nuôi bán chăn thả. Hiện tại, các bản của Mường Lèo đều có bãi chăn thả riêng, tổng đàn đại gia súc toàn xã đạt trên 5.000 con trâu, bò; đàn lợn gần 2.100 con.

Tạo điều kiện về vốn để hỗ trợ nhân dân phát triển sản xuất, các hội, đoàn thể của xã còn tín chấp với Ngân hàng Chính sách xã hội cho 584 hộ nghèo vay trên 27,2 tỷ đồng vốn ưu đãi xây dựng các mô hình sản xuất, chăn nuôi hiệu quả. Ông Lò Văn Khiên, Bí thư, Trưởng bản Liềng, xã Mường Lèo, cho biết: Nhờ nguồn vốn tín dụng của Ngân hàng Chính sách xã hội, nhiều hộ nghèo, cận nghèo trong bản đã có vốn mở rộng diện tích trồng cây cam, quýt, nuôi trâu, bò nhốt chuồng, mang lại thu nhập cao, có cuộc sống khá giả, no ấm. Bản có 82 hộ thì có 35 hộ đang được vay hơn 1,7 tỷ đồng tín dụng của Ngân hàng Chính sách xã hội để phát triển kinh tế gia đình. Năm 2024, đã có 3 hộ thoát nghèo.

Bên cạnh đó, Mường Lèo còn tập trung bảo vệ tốt 8.100 ha rừng phòng hộ và trồng trên 9.700 ha rừng sản xuất. Mỗi bản thành lập 1 tổ bảo vệ, phòng cháy chữa cháy rừng, có nhiệm vụ tuần tra, bảo vệ và tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân sản xuất cây trồng trên nương đúng quy định. Đến nay, tỷ lệ che phủ rừng của xã đạt gần 50%. Hằng năm, các chủ rừng được chi trả 2,5-3 tỷ đồng dịch vụ môi trường rừng, đã giúp các bản có thêm nguồn lực để đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng nông thôn mới.

Với quyết tâm phát huy nội lực và lồng ghép hiệu quả các chương trình dự án, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, từ năm 2023 đến nay, xã Mường Lèo bê tông hóa được 1,5 km đường liên bản, hiện toàn xã có trên 17 km đường bê tông. Điện, đường, trường, trạm tiếp tục được quan tâm, đầu tư; 10/13 bản có nhà văn hóa; 98% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia; 85% nhân dân được dùng nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Xã đang được đầu tư sửa chữa, nâng cấp đường giao thông vào bản Chăm Hỳ, tuyến đường nội bản Mạt và đường liên bản Liềng - Nậm Pừn. Sau khi hoàn thành sẽ giúp nhân dân đi lại, vận chuyển nông sản thuận tiện.

Việc triển khai đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp giảm nghèo ở Mường Lèo, giúp cuộc sống của nhân dân không ngừng được cải thiện, cái đói, cái nghèo dần bị đẩy lùi; an ninh chính trị, trật tự xã hội ổn định, giữ vững an ninh biên giới.