Ba năm về trước, Phiêng Cại là một trong những bản đặc biệt khó khăn của xã Chiềng Lao (Mường La) với trên 50% hộ nghèo. Nhưng với sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền, sự quyết tâm thay đổi cách nghĩ, cách làm, nỗ lực vươn lên thoát nghèo của bà con trong bản, đến nay tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 16,7%, thu nhập bình quân tăng theo từng năm, đời sống vật chất, tinh thần ngày càng được cải thiện.

Người dân bản Phiêng Cại được tư vấn, hướng dẫn mở rộng diện tích trồng cây ăn quả trên đất dốc.

Trên con đường ven sông mới được đổ bê tông rộng rãi, chúng tôi gặp từng tốp người dân chở những thùng nông sản đi tiêu thụ. Qua câu chuyện với họ. chúng tôi cảm nhận được niềm vui được mùa, được giá, có thị trường tiêu thụ ổn định, bà con yên tâm đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh. Ông Lò Văn Khuyên, Trưởng bản Phiêng Cại, chia sẻ: Bản có 127 hộ, chủ yếu là đồng bào dân tộc Thái và La Ha. Thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất dốc, ba năm trở lại đây, bà con tích cực chuyển đổi diện tích đất nương trồng cây lương thực ngắn ngày năng suất thấp sang trồng cây ăn quả, cây dược liệu cho giá trị kinh tế cao. Hiện, toàn bản có hơn 47 ha cây ăn quả, chủ yếu là xoài, nhãn, vải... và gần 3.000 gốc cây dược liệu sa nhân tím.

Những ngày thu hái quả, cả bản tất bật, rộn ràng khắp các vườn cây trái. Cầm trên tay những chùm xoài mới thu hoạch, quả nào quả nấy to đều, ông Quàng Văn Xuyến, bản Phiêng Cại phấn khởi cho biết: Năm 2016, gia đình tôi chuyển toàn bộ 1 ha đất nương trồng sắn đã bạc màu sang trồng xoài Thái và xoài Đài Loan. Riêng với xoài, hiện lái buôn thu mua tại vườn với giá từ 12-15 nghìn đồng/kg, bán lẻ từ 15-20 nghìn đồng/kg. Bình quân một vụ thu hoạch 3 tấn quả, gia đình tôi thu lãi hơn 30 triệu đồng. Nhờ vậy, kinh tế gia đình ngày càng được cải thiện.

Tại vườn cây ăn quả của gia đình ông Lò Văn Tiên cùng bản Phiêng Cại khá đông người thu hoạch. Trò chuyện, với chủ nhà được biết: Trước đây, gia đình trồng xoài với quy mô nhỏ, ba năm trở lại đây, cùng với phong trào trồng cây ăn quả của toàn bản, toàn xã, gia đình đã quyết định đầu tư, mở rộng diện tích trồng xoài, nhãn lên 2 ha. Được cán bộ xã hướng dẫn kỹ thuật, cùng việc tìm tòi, học tập kinh nghiệm trồng và chăm sóc từ những mô hình trồng cây ăn quả hiệu quả trên địa bàn, chất lượng sản phẩm quả của gia đình được đảm bảo, đáp ứng nhu cầu thị trường tiêu thụ, đem lại giá trị kinh tế cao. Bên cạnh đó, gia đình còn trồng thêm khoảng 200 gốc cây dược liệu sa nhân tím. Trừ chi phí, bình quân mỗi năm gia đình thu lãi từ 40-50 triệu đồng.

Bên cạnh việc tích cực mở rộng diện tích trồng cây ăn quả, bà con Phiêng Cại cũng đã thay đổi phương thức chăn nuôi, từng bước xóa bỏ tập quán thả rông đàn vật nuôi, bảo nhau làm chuồng trại, trồng cỏ lấy thức ăn cho trâu, bò nhốt chuồng; thực hiện tiêm vắc-xin phòng bệnh định kỳ cho đàn vật nuôi... Hiện, cả bản có trên 700 con gia súc và đàn gia cầm hơn 2.000 con. Bản nằm cạnh sông nên cùng với việc đánh bắt, khai thác nguồn thủy sản tự nhiên, bà con còn duy trì 0,3 ha nuôi cá ao và 12 lồng cá trên lòng hồ nuôi các loại cá trắm, cá rô, cá chép... Ở bản đã có nhiều mô hình kinh tế mang lại nguồn thu ổn định từ hàng chục đến hàng trăm triệu đồng/năm, như: Mô hình trồng cây ăn quả và nuôi cá của gia đình ông Lò Văn Khún; mô hình trồng cây ăn quả kết hợp cây dược liệu của ông Lò Văn Tiên; mô hình trồng xoài kết hợp chăn nuôi của ông Lò Văn Khuyên...

Nhờ kinh tế ổn định, bà con có điều kiện đóng góp tiền, công lao động làm đường giao thông nội bản. Năm 2018, cùng với 85 tấn xi măng do Nhà nước hỗ trợ, bà con trong bản đã đóng góp hơn 390 triệu đồng mua sỏi cát; tham gia trên 500 ngày công để đổ bê tông 530 m đường nội bản. Ngoài ra, còn đóng góp 100% vật liệu, ngày công để mở 810 m đường lên nương sản xuất. Đường giao thông thuận lợi, không chỉ cải thiện việc đi lại, mà còn thuận lợi trong việc vận chuyển, tiêu thụ nông sản, nâng cao thu nhập cho bà con. Đời sống vật chất, tinh thần được nâng lên, các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao thường xuyên được tổ chức, phục vụ bà con. Nhiều năm liền, bản không có trường hợp tảo hôn, kết hôn cận huyết thống, không có người sinh con thứ ba, trường hợp tự sinh con tại nhà... Việc học tập của con em cũng được quan tâm, hiện  100% trẻ trong độ tuổi được đến trường, đến lớp.

Đồng chí Đoàn Quang Mạnh, Chủ tịch UBND xã Chiềng Lao đánh giá: Phiêng Cại là một trong những bản đi đầu trong việc chuyển đổi diện tích cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa, góp phần không nhỏ vào sự chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế toàn xã. Để giúp Phiêng Cại thoát nghèo bền vững, xã tiếp tục vận động, tuyên truyền bà con mở rộng diện tích trồng cây ăn quả theo hướng tập trung; tăng cường chuyển giao kỹ thuật sản xuất để sản phẩm bảo đảm chất lượng tham gia vào các chuỗi nông sản sạch, nông sản xuất khẩu của toàn huyện.

Với hướng đi đúng đắn trong phát triển kinh tế, cùng với sự chăm chỉ lao động, quyết tâm thoát nghèo của người dân, tin rằng Phiêng Cại sẽ từng ngày thay da đổi thịt, người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.