Công cụ đo lường và đánh giá chất lượng 

Theo báo cáo chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2024 do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố ngày 6/5/2025, tỉnh Sơn La có 6/10 chỉ số thành phần PCI năm 2024 tăng điểm, gồm: Chỉ số gia nhập thị trường; tính minh bạch; cạnh tranh bình đẳng; chính sách hỗ trợ doanh nghiệp; đào tạo lao động và thiết chế pháp lý. Kết quả minh chứng sự chuyển mình đúng hướng trong công tác điều hành, cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của các cấp, các sở, ngành. Tuy nhiên, còn 4/10 chỉ số giảm điểm gồm: Tiếp cận đất đai; chi phí thời gian; chi phí không chính thức và tính năng động. Từ thực tế đó, việc duy trì và nâng cao chất lượng công cụ DDCI là hết sức cần thiết.

Bà Lê Thị Hồng Anh, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Sơn La, cho biết: Xác định cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao chất lượng điều hành kinh tế và hỗ trợ doanh nghiệp là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, những năm qua, tỉnh Sơn La đã nỗ lực nâng cao chỉ số PCI cấp tỉnh. Đồng thời, xây dựng, duy trì Bộ chỉ số DDCI nhằm đo lường mức độ hài lòng của doanh nghiệp, HTX và hộ kinh doanh đối với hoạt động điều hành của các sở, ngành và UBND cấp huyện, thị xã, thành phố.

Năm 2024 là năm thứ 4 Sơn La triển khai đánh giá DDCI, với sự hỗ trợ từ Chính phủ Úc thông qua Dự án GREAT. Chỉ số này không chỉ phản ánh chất lượng điều hành, mức độ minh bạch, hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp, mà còn tạo động lực thúc đẩy phong trào thi đua cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu và xây dựng môi trường đầu tư thuận lợi, cạnh tranh.

Ông Lê Duy Bình, chuyên gia kinh tế, Giám đốc Economica Việt Nam, thông tin: DDCI là công cụ đo lường và đánh giá chất lượng điều hành kinh tế cấp sở, ban ngành và địa phương. Bộ chỉ số DDCI Sơn La 2024 được triển khai theo quy trình khoa học và bài bản, bao gồm 10 chỉ số thành phần cho cấp sở, ngành và 11 chỉ số cho cấp huyện. Trong đó, nổi bật với 2 chỉ số mới là “Tăng trưởng xanh và phát triển bền vững”, “Đáp ứng giới trong quản lý, điều hành”. 

Tăng trưởng xanh và phát triển bền vững là một trong những nội dung quan trọng được đưa vào đánh giá, phản ánh mức độ ưu tiên của tỉnh đối với chính sách phát triển xanh. Chỉ số này khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các giải pháp bảo vệ môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo và hướng tới mô hình tăng trưởng bền vững. Việc lồng ghép yếu tố môi trường vào quản lý nhà nước giúp Sơn La không chỉ cải thiện môi trường kinh doanh mà còn đảm bảo phát triển dài hạn, thân thiện với môi trường.

Chỉ số "Đáp ứng giới trong quản lý, điều hành" đánh giá mức độ quan tâm và hỗ trợ của chính quyền đối với các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ cũng như chính sách hỗ trợ doanh nhân nữ, doanh nghiệp do nhóm yếu thế đứng đầu. Việc này giúp tăng cường vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế, đồng thời đảm bảo môi trường kinh doanh công bằng, không phân biệt đối xử.

DDCI Sơn La 2024 khảo sát và phân tích minh bạch, bao trùm, có tính đại diện cao với 1.300 phiếu khảo sát trực tuyến và trực tiếp, trong đó có nhiều đơn vị do phụ nữ, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật làm chủ đã tham gia khảo sát, đảm bảo tính đại diện và minh bạch cao. Kết quả, cho thấy những chuyển biến tích cực trong tư duy điều hành, năng lực hỗ trợ và phục vụ doanh nghiệp của các đơn vị, địa phương.

Nâng cao năng lực cạnh tranh

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch dẫn đầu bảng xếp hạng nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp tăng cường minh bạch thông tin, cải tiến thủ tục và đẩy mạnh tương tác với doanh nghiệp trong lĩnh vực văn hóa – du lịch. Cục Thuế tỉnh (Chi cục Thuế khu vực IX) và Sở Y tế lần lượt xếp thứ hai và ba. Với khối địa phương, thị xã Mộc Châu là địa phương đứng đầu, tiếp theo là thành phố Sơn La và huyện Yên Châu.

Ông Trần Xuân Việt, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, chia sẻ: Những năm qua, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với các địa phương hỗ trợ các doanh nghiệp, hộ kinh doanh dịch vụ trên địa bàn thông tin, quảng bá, xây dựng hình ảnh, thương hiệu cho doanh nghiệp, triển khai các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo, thông tin các hoạt động du lịch của tỉnh đến các địa phương; Hiệp hội Du lịch, các chi hội, doanh nghiệp hội viên.

Nhiều doanh nghiệp, cơ sở dịch vụ đã kịp thời và đổi mới hình thức cung cấp thông tin du lịch thông qua các nền tảng số như website, cổng thông tin, trang thông tin điện tử, báo điện tử, mạng xã hội tạo được nhiều sự lựa chọn cho du khách. Đồng thời, đẩy mạnh thanh toán các giao dịch bằng hình thức không dùng tiền mặt, cung cấp thông tin số liệu, báo cáo thống kê hoạt động kinh doanh trên môi trường mạng cho các cơ quan quản lý Nhà nước, góp phần xây dựng nền tảng số về quản trị và kinh doanh du lịch của tỉnh ngày càng ưu việt và hiệu quả.

 Ông Nguyễn Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh, nhận định: Qua 4 năm triển khai, DDCI đã khẳng định vị trí là một kênh đánh giá có ý nghĩa quan trọng. Không chỉ tạo niềm tin cho doanh nghiệp khi nhìn thấy sự cầu thị của các cấp chính quyền, DDCI còn là cơ hội để nâng tầm công tác quản lý, điều hành kinh tế; đặc biệt là cải cách hành chính theo hướng thân thiện, thích ứng trong thời kỳ số hóa. Mong muốn các sở, ngành tiếp tục nghiên cứu, rà soát và tham mưu với tỉnh xây dựng, ban hành các chính sách cụ thể hóa Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân; tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính; giảm ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết, chuyển mạnh “tiền kiểm” sang “hậu kiểm” theo tinh thần Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 23/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ về thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các sở, ngành tiếp tục duy trì đối thoại định kỳ với cộng đồng doanh nghiệp.

DDCI không chỉ là điểm số, thứ hạng, mà chính là những con số góp phần phản ánh rõ tình hình thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị, địa phương; những ưu, nhược điểm trong thực thi công vụ. Đồng thời nói lên trách nhiệm, nhận thức của các cơ quan, đơn vị, địa phương trong công tác cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh.

Với những điểm mới và phương pháp triển khai bài bản, DDCI Sơn La năm 2024 không chỉ là công cụ đánh giá mà còn là đòn bẩy quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư và tạo động lực phát triển kinh tế bền vững. Sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp trong quá trình khảo sát giúp chính quyền tỉnh có cái nhìn toàn diện hơn về những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp từ đó đưa ra các giải pháp điều chỉnh phù hợp hơn.

Trong thời gian tới, tỉnh Sơn La sẽ tiếp tục thúc đẩy chính sách hỗ trợ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, đảm bảo cơ hội phát triển bình đẳng và khuyến khích sự tham gia của các nhóm yếu thế vào nền kinh tế. Chú trọng tích hợp tiêu chí tăng trưởng xanh vào chiến lược phát triển. Hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng công nghệ sạch, sử dụng năng lượng tái tạo và hướng đến mô hình sản xuất bền vững, góp phần cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển dài hạn.