Từng là xã nghèo, địa bàn phức tạp, nhưng với sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền và nhân dân, bộ mặt nông thôn mới của xã Huổi Một, huyện Sông Mã, ngày càng một khởi sắc, cuộc sống của bà con ngày càng ấm no hơn.

Chúng tôi về thăm bản Kéo, cách trung tâm xã Huổi Một khoảng 4 km. Hai bên đường vào bản là những vườn cây ăn quả tươi tốt, xen những ngôi nhà xây kiên cố; đường nội bản được đổ bê tông, nên việc đi lại, giao thương của nhân dân thuận lợi. Ông Quàng Văn Mầng, Trưởng bản Kéo, cho biết: Từ năm 2015, bản được đầu tư xây dựng đường nhựa qua bản và 1 km đường bê tông nội bản. Bây giờ, ô tô có thể đến tận nhà, đến tận vườn để thu mua nông sản thuận lợi. Cùng với đó, huyện, xã còn cử cán bộ nông nghiệp, khuyến nông đến hướng dẫn bà con trồng cây ăn quả, chăn nuôi... Nhờ đó, số hộ nghèo giảm đáng kể, bản có 128 hộ, đến nay chỉ còn 22 hộ nghèo.

Là một trong những hộ khá giả nhờ trồng cây ăn quả ở bản Kéo, anh Quàng Văn Xôm nói: Gia đình tôi có 2 ha nhãn, trong đó, 1 ha cây nhãn được trồng từ năm 1993. Những cây nhãn cũ, gia đình cải tạo bằng cách ghép mắt cho những cây còn khỏe, còn lại là thay thế bằng những gốc nhãn mới cho năng suất cao hơn. Ngoài ra, gia đình còn trồng bưởi để tăng thêm thu nhập. Nhờ cải tạo và trồng giống cây ăn quả mới, hằng năm, gia đình thu lãi trung bình từ 600 triệu đồng.

Huổi Một có gần 1.600 hộ dân. Trước đây, là địa bàn đặc biệt khó khăn, tỉ lệ hộ nghèo cao chiếm trên 60%. Trước điều kiện xuất phát điểm thấp, xã đã tranh thủ sự hỗ trợ của Nhà nước, thực hiện hiệu quả các chương trình hỗ trợ cho đồng bào dân tộc thiểu số gắn với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình giảm nghèo bền vững. Đồng thời, huy động các nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với từng địa bàn trong xã.

Ông Phạm Quang Đức, Chủ tịch UBND xã Huổi Một, thông tin: Xã đã chỉ đạo nhân dân sản xuất lương thực, thực phẩm theo hướng sản xuất hàng hóa, sản xuất sạch, sản xuất hữu cơ. Phát triển, nhân rộng các mô hình nông lâm, lâm nghiệp, thủy sản mang lại hiệu quả kinh tế cao. Thực hiện ghép cải tạo vườn tạp, chăm sóc, bón phân diện tích cây ăn quả hiện có và trồng mới. Đẩy mạnh phát triển chăn nuôi theo hướng tập trung ở các bản vùng cao. Xúc tiến tiêu thụ nông sản, xây dựng và nhân rộng mô hình chuỗi sản xuất, cung ứng thực phẩm, nông, lâm, thủy sản an toàn.

Năm 2023, nhân dân chăm sóc 560 ha nhãn, 64 ha xoài, trên 60 ha cây ăn quả khác, sản lượng đạt gần 1.000 tấn. Trồng gần 1.200 ha cây lấy củ có bột, sản lượng trên 12.000 tấn. Ngoài ra, còn chăn nuôi 3.300 con trâu bò, gần 3.400 con lợn, trên 1.000 con dê, 70.000 con gia cầm... Bên cạnh đó, xã tạo điều kiện cho trên 800 hộ vay gần 43 tỉ đồng từ các ngân hàng để phát triển sản xuất. Hiện nay, xã duy trì hoạt động 3 HTX dịch vụ nông nghiệp trên địa bàn.

Với phương châm "Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ", xã đã huy động và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư xây dựng nông thôn mới; tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng và hỗ trợ sản xuất, nhất là đường giao thông. Năm 2023, xã được đầu tư gần 7,5 tỉ đồng xây dựng mới 5 nhà văn hóa bản, 1 cầu qua suối bản Nậm Pù, sửa chữa 4,4km giao thông nội bản. Đến nay, tỉ lệ hộ nghèo đa chiều của xã còn 23%, thu nhập bình quân đạt trên 20 triệu đồng/người/năm. Xã đạt 12/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới; 

Vượt qua những khó khăn, nhân dân các dân tộc xã Huổi Một đã và đang nỗ lực phát huy tốt tiềm năng, lợi thế của địa phương để xây dựng mô hình kinh tế hiệu quả, vươn lên xóa đói, giảm nghèo bền vững.