Việt Nam và New Zealand thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 19/6/1975. Hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác toàn diện năm 2009 và Đối tác chiến lược năm 2020. Chính sách nhất quán của Việt Nam là luôn coi trọng phát triển quan hệ với các đối tác trong khu vực, trong đó có New Zealand. New Zealand luôn khẳng định coi trọng quan hệ với Việt Nam; xem Việt Nam là nhân tố quan trọng trong chính sách đối với khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Chuyến công tác của Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-New Zealand tiếp tục phát triển tích cực và hiệu quả. Hai bên duy trì các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao và các cơ chế hợp tác song phương, như Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao, Ủy ban hỗn hợp về kinh tế và thương mại… Sau thành công của chuyến thăm chính thức New Zealand của Thủ tướng Phạm Minh Chính tháng 3/2024, quan hệ hai nước có bước phát triển mới. Hai bên đang thúc đẩy đưa mối quan hệ song phương lên tầm cao mới.

Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 12 của New Zealand với kim ngạch thương mại song phương năm 2023 và 2024 đều đạt khoảng 1,3 tỷ USD. New Zealand hiện có 55 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng số vốn đạt 208 triệu USD, chủ yếu vào các lĩnh vực giáo dục và đào tạo, nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản, xây dựng... Với tổng vốn đăng ký 43,9 triệu USD, các dự án đầu tư của Việt Nam tại New Zealand tập trung các lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo, dịch vụ lưu trú và ăn uống, bán buôn bán lẻ, phân phối, xuất nhập khẩu và nông nghiệp.

New Zealand luôn dành cho Việt Nam nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) ổn định. Trong giai đoạn 2021-2024, New Zealand cam kết dành cho Việt Nam ODA không hoàn lại trị giá 26,7 triệu NZD, tập trung các dự án hỗ trợ nâng cao chất lượng quả thanh long, chanh leo, phát triển giống lúa chịu hạn tại Đồng bằng sông Cửu Long và dự án an toàn đập, đê điều tại một số địa phương.

Hợp tác quốc phòng-an ninh giữa hai nước tiếp tục phát triển, trong đó các cơ chế tham vấn, đối thoại được triển khai hiệu quả. Hợp tác trong các lĩnh vực như giáo dục và đào tạo, nông nghiệp, lao động... đạt kết quả đáng khích lệ. Hợp tác giáo dục là một trong các trụ cột chính của Chương trình hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-New Zealand giai đoạn 2021-2024. New Zealand duy trì chương trình đào tạo tiếng Anh cho công chức Việt Nam, hằng năm cấp học bổng đào tạo thạc sĩ và tiến sĩ cho Việt Nam. Nông nghiệp cũng là lĩnh vực hợp tác quan trọng và tiềm năng.

Hai bên đã cấp phép cho nhiều mặt hàng của nhau, như quả kiwi, bí ngô, dâu tây… của New Zealand và xoài, thanh long, chôm chôm… của Việt Nam; đang đề xuất mở cửa thị trường với các mặt hàng mới. Hai bên đang tích cực thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mới, như thích ứng biến đổi khí hậu và chuyển đổi năng lượng.

Trong hợp tác đa phương, Việt Nam và New Zealand tích cực hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức, diễn đàn khu vực và quốc tế, như Liên hợp quốc, ASEAN, các cơ chế tiểu vùng sông Mê Công... Việt Nam ủng hộ New Zealand vào Ủy ban Quyền của người khuyết tật (CRPD) nhiệm kỳ 2021-2024. New Zealand ủng hộ Việt Nam ứng cử Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2025, Hội đồng Chấp hành Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) nhiệm kỳ 2021-2025 và Ủy ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023-2027.

New Zealand là nền kinh tế phát triển, có vai trò quan trọng trong nhiều sáng kiến và liên kết kinh tế khu vực. Bởi vậy, Việt Nam phối hợp chặt chẽ New Zealand trong thực thi các hiệp định thương mại tự do hai nước cùng tham gia, như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP)…

Diễn ra vào dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước, chuyến thăm chính thức Việt Nam và dự Diễn đàn Tương lai ASEAN lần thứ 2 của Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon sẽ tiếp tục góp phần củng cố và làm sâu sắc hơn nữa tin cậy chính trị, thúc đẩy hợp tác nhiều mặt và đưa quan hệ Việt Nam-New Zealand phát triển ngày càng thực chất và hiệu quả.