Công tác đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước được tỉnh Sơn La đặc biệt chú trọng, duy trì và mở rộng mối quan hệ hợp tác với Đại sứ quán các nước, các tổ chức quốc tế tại Việt Nam, đặc biệt là quan hệ đoàn kết hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa tỉnh Sơn La với các tỉnh của nước CHDCND Lào. Đến nay, tỉnh Sơn La đã có quan hệ hữu nghị và ký kết Biên bản hợp tác toàn diện với 9 tỉnh, gồm: Hủa Phăn, Luông Pha Bang, Bò Kẹo, U Đôm Xay, Phông Sa Lỳ, Luông Nặm Thà, Xay Nhạ Bu Ly, Xiêng Khoảng, Xay Sổm Bun, nước CHDCND Lào. Hai bên thường xuyên duy trì luân phiên trao đổi đoàn giữa Đoàn đại biểu cấp cao tỉnh Sơn La và Đoàn đại biểu cấp cao các tỉnh của nước CHDCND Lào; các đoàn đại biểu cấp sở, ngành, địa phương thường xuyên duy trì trao đổi để triển khai các nội dung hợp tác.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo UBND tỉnh tổ chức ký kết và triển khai các Biên bản hợp tác giai đoạn 2022 - 2024 giữa UBND tỉnh Sơn La với chính quyền 9 tỉnh của nước CHDCND Lào. Thực hiện ký kết Biên bản thống nhất giữa tỉnh Sơn La và tỉnh Hủa Phăn về nâng cấp cặp Cửa khẩu chính Lóng Sập - Pa Háng lên Cửa khẩu quốc tế; đến cuối năm 2024, tỉnh Sơn La và tỉnh Hủa Phăn đã thực hiện hoàn thành quy trình thủ tục và tổ chức thành công Lễ công bố khai trương cặp cửa khẩu quốc tế Lóng Sập - Pa Háng vào ngày 19/11/2024. Đặc biệt, trong dịp kỷ niệm 130 thành lập tỉnh mới đây, Sơn La đã đón Đoàn đại biểu Đại sứ quán Lào tại Việt Nam và Đoàn công tác các tỉnh của nước CHDCND Lào đến thăm và chúc mừng.

Tham gia các hoạt động tại Lễ kỷ niệm 130 năm thành lập tỉnh Sơn La và làm việc với lãnh đạo tỉnh, đồng chí Vông Sạ Vẳn - Xay Nhạ Vông, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Chính quyền tỉnh U Đôm Xay, nước CHDCND Lào đã cảm ơn sự đón tiếp trọng thị, nồng hậu của tỉnh Sơn La. Đồng thời mong muốn tỉnh Sơn La tiếp tục chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm quý báu về những vấn đề liên quan đến tổ chức, bộ máy, đặc biệt là phương thức lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của tỉnh và công tác chính quyền; việc phân cấp quản lý chính quyền địa phương; kinh nghiệm tổ chức thực hiện hệ thống trung tâm hành chính công. Đề nghị tỉnh Sơn La tiếp tục tạo điều kiện, hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, học sinh của tỉnh.

Cùng với đó, tỉnh Sơn La đang duy trì mối quan hệ với 20 cơ quan đại diện ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam thông qua việc mời các đại sứ đặc mệnh toàn quyền đến thăm, tìm hiểu các cơ hội hợp tác đầu tư tại tỉnh. Chỉ đạo tăng cường mở rộng hoạt động kinh tế đối ngoại thông qua cung cấp thông tin, đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp trong hợp tác đầu tư, tiến hành các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, khai thác các nguồn vốn bên ngoài, thu hút đầu tư; cử các Đoàn công tác của tỉnh thăm, làm việc, mở rộng hợp tác quốc tế với các địa phương các nước. Hiện có 39 tổ chức phi chính phủ nước ngoài đăng ký hoạt động tại địa bàn tỉnh Sơn La.

 Trong lĩnh vực ngoại giao kinh tế, tỉnh Sơn La chủ động liên hệ với các tổ chức quốc tế, các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới kết nối, xúc tiến tiêu thụ, xuất khẩu nông sản tỉnh Sơn La; cung cấp thông tin, ấn phẩm để chuyển cho cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam tại các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới phục vụ hoạt động quảng bá, xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch cho tỉnh Sơn La. Tổng giá trị hàng hóa tham gia xuất khẩu của tỉnh giai đoạn 2021 - 2024 đạt 721,29 triệu USD, tăng 47,66% so với giai đoạn 2015 - 2020; 9 tháng năm 2025, đạt 150,3 triệu USD, dự kiến cả năm 2025 đạt 215 triệu USD. Các sản phẩm xuất khẩu chủ yếu gồm: Xi măng và cilnker, cà phê, chè, sắn lát, tinh bột sắn, đường mía và các sản phẩm nông sản chuối, xoài, nhãn, chanh leo...

 Việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI và ODA vào Sơn La có nhiều khởi sắc. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh thu hút được 7 dự án FDI với tổng mức vốn đăng ký đầu tư là 153,6 triệu USD, tăng 57,6% so với giai đoạn 2015-2020. Các dự án FDI thuộc các lĩnh vực đầu tư gồm: Sản xuất nông nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao, khai thác khoáng sản… Tỉnh đã thực hiện tốt công tác thu hút, vận động các dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài. Giai đoạn 2021 - 2024, trên địa bàn tỉnh triển khai 14 dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài với tổng giá trị dự án là trên 3.379 tỷ đồng. Các dự án ODA tiếp tục được triển khai cơ bản đảm bảo tiến độ, đúng đối tượng, mục tiêu hoạt động đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, góp phần tích cực vào quá trình phát triển kinh tế của tỉnh.

 Ông Tằng Văn Thanh, Giám đốc Ban Quản lý Dự án ODA tỉnh, cho biết: Các chương trình, dự án sử dụng vốn ODA đã phát huy hiệu quả, cải thiện cơ sở hạ tầng nông thôn, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, ổn định và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân; góp phần nâng cao trình độ sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng giá trị hàng hóa trên một đơn vị diện tích, cải thiện cơ sở hạ tầng đô thị, tăng thu nhập cho người lao động, từng bước xóa đói, giảm nghèo. Đặc biệt, nâng cao khả năng cạnh tranh sản phẩm trên thị trường trong và ngoài nước, góp phần vào quá trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới.

Ngoài lĩnh vực vực kinh tế, công tác ngoại giao văn hóa, công tác biên giới, lãnh thổ quốc gia trên địa bàn tỉnh Sơn La tiếp tục duy trì thực hiện tốt. Trong giai đoạn 2020-2025, nhiều hoạt động được tỉnh Sơn La phối hợp với các tỉnh của Lào tổ chức. Nổi bật, năm 2022, tỉnh Sơn La đã tổ chức thành công Lễ Kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Lào, 45 năm ký Hiệp ước Hữu nghị, Hợp tác Việt Nam - Lào và đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Khu di tích lịch sử cách mạng Việt Nam - Lào tại bản Lao Khô, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La; sự kiện Ngày hội Văn hóa - Du lịch năm 2022, chủ đề “Bản tình ca Sơn La - Luông Pha Bang” tại tỉnh Luông Pha Bang; Ngày hội Du lịch - Văn hóa năm 2024 tại tỉnh Hủa Phăn; phối hợp tổ chức thành công chương trình Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam - Lào lần thứ 2, năm 2024 tại xã Lóng Sập...

Bước vào giai đoạn mới, tỉnh Sơn La tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước trong thời kỳ hội nhập quốc tế; duy trì và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện với các đối tác của nước CHDCND Lào theo hướng đi vào chiều sâu, trên các lĩnh; nội dung hợp tác đảm bảo tính hiệu quả, thực chất, bình đẳng, ổn định và bền vững. Duy trì và mở rộng mối quan hệ hợp tác với Đại sứ quán các nước, các tổ chức quốc tế, các tổ chức phi chính phủ nước ngoài tại Việt Nam để phát triển các quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, nâng cao trình độ hội nhập quốc tế của tỉnh, góp phần giữ vững quốc phòng, an ninh phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.