Với phong cảnh hoang sơ, khí hậu mát mẻ quanh năm, lưu giữ bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái, những năm gần đây, bản Dọi, xã Tân Lập (Mộc Châu) đã trở thành điểm du lịch thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan, nghỉ dưỡng.

Bản Dọi, xã Tân Lập (Mộc Châu).

Bản Dọi cách thị trấn Nông trường Mộc Châu 27 km, trên đường đến bản, du khách có thể ngắm nhìn những đồi chè xanh ngát, những vườn mận trĩu quả. Vững tay lái qua những con đèo quanh co, uốn quanh sườn núi, sau gần một giờ, bản Dọi hiện ra trước mắt chúng tôi với những nóc nhà sàn truyền thống mộc mạc của người Thái. Dọc hai bên con đường bê tông sạch đẹp, hoa chiều tím, mười giờ đang thi nhau khoe sắc. Đến homestay Hà Quyết, chúng tôi khá ấn tượng bởi ngôi nhà sàn lợp mái cọ, khuôn viên thoáng mát với rất nhiều hoa phong lan trổ bông rực rỡ, cây ăn quả sai trĩu, mang lại cảm giác thích thú. Đón chúng tôi, chủ homestay, ông Hà Văn Quyết niềm nở, hóm hỉnh, đậm phong cách của người làm du lịch, khiến câu chuyện giữa ông với chúng tôi trở nên cởi mở.

Nhanh chóng cất đồ đạc, chúng tôi được chủ nhà giới thiệu quy trình sao chè, thưởng thức vị chè thanh mát, chúng tôi cảm thấy sảng khoái, quên đi mệt mỏi trên đường đi. Ông Quyết chia sẻ: Trong bản có 6 hộ làm homestay. Hơn 10 năm, vừa làm vừa học, gia đình tôi và các hộ chủ động chỉnh trang nhà cửa, xây dựng khu vệ sinh, cải tạo cảnh quan nhưng vẫn giữ rừng, giữ cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ vốn có. Với lòng hiếu khách, chân thật, chất phác của người dân bản Dọi, chúng tôi giới thiệu cho du khách những nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc mình. Ban đầu mới làm du dịch, tôi còn gặp nhiều khó khăn trong giao tiếp, giới thiệu với du khách, nhất là đối với du khách nước ngoài. Nhờ sự học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình du lịch cộng đồng ở Mai Châu (Hòa Bình), Sa Pa (Lào Cai), tự học ngoại ngữ trên mạng internet và tích cực quảng bá qua mạng xã hội... đến nay, mỗi năm gia đình tôi đón hơn 500 lượt khách đến tham quan, trải nghiệm. Từ làm dịch vụ du lịch cộng đồng, nhiều người có thêm việc làm, thu nhập được cải thiện. Trong suốt cuộc trò chuyện, người đàn ông hơn 60 tuổi này dùng rất nhiều từ tiếng Anh “chuyên ngành” như checking, tour, booking..., chúng tôi hiểu được phần nào được sự cố gắng, tâm huyết của “hướng dẫn viên du lịch” đặc biệt này.

Trời về chiều, chúng tôi cùng nhau vào bếp, học làm những món ăn truyền thống của người dân tộc Thái. Khi các món ăn đã được bày lên mâm, cả chủ và khách cùng vui vẻ thưởng thức những sản vật của núi rừng như: Cơm lam, gà đồi, cá nướng, thịt lợn bản, măng rừng, canh bon, rượu cần... Đêm xuống, đội văn nghệ của bản tiếp tục làm cho du khách ngây ngất, đắm chìm vào những điệu xòe, múa sạp; cùng nhau ca hát, nhảy múa, đốt lửa trại, tiếng nhạc, tiếng cười nói phá vỡ không gian tĩnh lặng của núi rừng. Anh Lê Tiến Thịnh, du khách đến từ Hà Nội, phấn khởi: Dịp cuối tuần cùng người thân, bạn bè đến tham quan trải nghiệm tại bản Dọi, tôi cảm thấy rất thoải mái, không khí ở đây trong lành, bình yên. Dưới thời tiết se se lạnh, cùng nhau ngồi bên bếp lửa hồng, thưởng thức những món ăn đặc trưng của địa phương, trò chuyện và ngắm nhìn các cô gái Thái uyển chuyển trong những điệu múa truyền thống nơi đây thì còn gì tuyệt vời hơn. Ngày mai, đoàn chúng tôi sẽ trải nghiệm các sinh hoạt đời thường cùng người dân địa phương, như: Hái chè; leo núi; chăm sóc bò sữa; xuống suối bắt cá... để biết thêm về lịch sử, văn hóa của cộng đồng cư dân vùng đất này.

Mặc dù đi nhiều nơi, khám phá nhiều vùng đất, tìm hiểu phong tục tập quán của đồng bào dân tộc trên quê hương Sơn La, nhưng một ngày trải nghiệm du lịch cộng đồng ở bản Dọi để lại cho chúng tôi nhiều cảm xúc, được nghỉ ngơi, thư giãn bên người thân bạn bè sau những ngày làm việc mệt mỏi. Hơn hết là ấn tượng về con người bản Dọi thật thà, chất phát, chịu thương, chịu khó, mến khách. Tin tưởng rằng, với những nỗ lực không ngừng, sáng tạo trong cách làm, bản Dọi sẽ trở thành điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.