Năm 2023 là năm đầu tiên Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương. Qua đánh giá, tỉnh Sơn La đạt 27.87 điểm, xếp thứ 57/63 tỉnh, thành, xếp thứ 9/14 tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc.

Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2023 (gọi tắt là PII), có 52 chỉ số, chia làm 7 trụ cột, gồm: 5 trụ cột đầu vào phản ánh những yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo (Thể chế; vốn con người và nghiên cứu - phát triển; cơ sở hạ tầng; trình độ phát triển của thị trường; trình độ phát triển của doanh nghiệp). 2 trụ cột đầu ra, phản ánh kết quả tác động của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo vào phát triển kinh tế - xã hội (Sản phẩm tri thức, sáng tạo và công nghệ; tác động).

Đồng chí Lưu Bỉnh Khiêm, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, cho biết: Dữ liệu phục vụ xây dựng Bộ chỉ số PII 2023 được lấy từ hai nguồn chính. Nguồn thứ nhất, từ số liệu thống kê, quản lý nhà nước được công bố chính thức từ các bộ, cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức ở Trung ương; nguồn thứ hai do các địa phương thu thập và cung cấp, kèm theo các tài liệu minh chứng. Bộ chỉ số PII là bộ chỉ số mới với nhiều chỉ tiêu thành phần, số liệu liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực. Kết quả PII 2023 giúp tỉnh nhận diện rõ điểm mạnh, điểm yếu của từng bộ chỉ số thành phần, về: Trình độ phát triển của doanh nghiệp, trình độ phát triển của thị trường, vốn con người, nghiên cứu và phát triển, sản phẩm tri thức, sáng tạo và công nghệ...

Phân tích Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo PII năm 2023, tỉnh Sơn La được chỉ ra 5 điểm mạnh, gồm: Số doanh nghiệp khoa học và công nghệ và doanh nghiệp đủ điều kiện là doanh nghiệp khoa học và công nghệ, đạt 76,42 điểm; tốc độ giảm nghèo, đạt 88,44 điểm; số doanh nghiệp ngành dịch vụ chuyên môn khoa học và công nghệ, đạt 75,17 điểm; chỉ số sản xuất công nghiệp đạt 79,47 điểm; cải cách hành chính, đạt 76,47 điểm. Bên cạnh đó, có 5 yếu điểm cần khắc phục, đó là chỉ số phát triển con người; thu nhập bình quân đầu người; số doanh nghiệp mới thành lập; mật độ doanh nghiệp; giá trị xuất khẩu, chỉ đạt 0,9 - 20,81 điểm.

Thời gian qua, cơ chế, chính sách tài chính cho khoa học và công nghệ của tỉnh đã được đổi mới theo hướng tăng dần tỷ lệ chi cho khoa học và công nghệ trong tổng chi ngân sách nhà nước, năm sau cao hơn năm trước, đa dạng hóa nguồn đầu tư cho phát triển khoa học và công nghệ. Năm 2024, UBND tỉnh đã phê duyệt 10 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh đặt hàng; trong đó, có 9 đề tài nghiên cứu khoa học và 1 dự án. Các đề tài về lịch sử, văn hóa, giáo dục, gồm: Chỉnh lý, bổ sung cuốn Lịch sử cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Sơn La; Bảo tồn, phát huy giá trị truyền thống văn hóa bản địa phục vụ phát triển du lịch bền vững trên địa bàn tỉnh Sơn La; Thực trạng, giải pháp xây dựng học liệu, xây dựng mô hình, giáo dục truyền thống cách mạng lịch sử địa phương cho học sinh phổ thông trên địa bàn tỉnh Sơn La trong giai đoạn hiện nay; Giải pháp và xây dựng học liệu để tổ chức hoạt động dạy học môn hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh phổ thông trên địa bàn tỉnh Sơn La. Lĩnh vực nông nghiệp có 5 đề tài, tập trung nội dung về kỹ thuật canh tác bền vững một số cây ăn quả có múi cam, quýt; quản lý dinh dưỡng thích hợp cho cây mận; bảo tồn, phát triển giá trị cây chè Shan tuyết cổ thụ; chuyển đổi số trong quản trị HTX nông nghiệp sản xuất cây ăn quả; tiêu thụ và đề xuất giải pháp xây dựng hệ thống bán lẻ các sản phẩm chế biến từ quả táo mèo...

Trung tâm phục vụ Hành chính công tỉnh được xem là hạt nhân quan trọng tạo bước đột phá trong công tác cải cách thủ tục hành chính và hiện đại hóa nền hành chính. Ông Lò Văn Xoa, Phó Giám đốc Trung tâm, cho biết: Nâng cao hơn nữa hiệu quả phục vụ người dân, doanh nghiệp, Trung tâm thực hiện niêm yết, công khai danh mục TTHC bằng hình thức mã QR Code của 16 cơ quan, đơn vị; đẩy mạnh việc triển khai thu phí, lệ phí tập trung bằng các hình thức thanh toán trực tiếp, trực tuyến, thanh toán bằng mã QR Pay miễn phí dịch vụ; lắp đặt wifi miễn phí để người dân, doanh nghiệp thuận tiện thanh toán các loại phí, lệ phí.

Để nâng điểm trong Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo PII của tỉnh Sơn La trong năm 2024 và các năm tiếp theo, Sở Khoa học và Công nghệ tham mưu với UBND tỉnh chỉ đạo triển khai các nhiệm vụ, giải pháp về khoa học, công nghệ và các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Các sở, ngành, các địa phương nâng cao kỹ năng điều hành, tăng tính năng động; tăng cường phân cấp, phân quyền hợp lý giữa các cấp chính quyền, giữa cấp trên và cấp dưới, gắn với quyền hạn và trách nhiệm; linh hoạt thực hiện tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp bằng những hành động cụ thể.