Thời gian qua, tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh xảy ra tình trạng các đối tượng thanh, thiếu niên điều khiển phương tiện xe mô tô, xe máy, mang theo hung khí nguy hiểm, đi với tốc độ cao lạng lách, đánh võng, đe doạ người tham gia giao thông, vô cớ đánh người gây thương tích, đuổi đánh nhau, gây rối trật tự công cộng, mất an toàn giao thông, an ninh trật tự. Công an các huyện, thành phố đã quyết liệt triển khai nhiều biện pháp ngăn chặn.

Báo động tình trạng thanh thiếu niên tụ tập "giải quyết mâu thuẫn"

Theo thống kê của Công an tỉnh, từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh xảy ra 49 vụ với 130 đối tượng trong độ tuổi thanh, thiếu niên vi phạm pháp luật. Trong đó, đáng lo ngại là tình trạng lợi dụng đêm tối, các đối tượng tụ tập điều khiển xe mô tô, không đội mũ bảo hiểm, chạy với tốc độ cao, lạng lách, đánh võng, nẹt pô… Những nhóm này thường mang theo vũ khí để "giải quyết mâu thuẫn", gây mất an toàn giao thông và an ninh trật tự. Nhiều nhóm kéo nhau từ địa bàn này sang địa bàn khác gây rối, nguy hiểm đến sức khoẻ, tính mạng người dân.

Điển hình, vào hồi 22 giờ 30 phút ngày 15/2/2024, trên tuyến đường Lê Duẩn thuộc địa phận phường Chiềng Sinh, thành phố Sơn La, xảy ra vụ đánh nhau, gây rối trật tự công cộng giữa hai nhóm thanh, thiếu niên với tổng số 29 đối tượng. Các đối tượng sử dụng 13 xe mô tô và hung khí gồm: Dao, gậy, vỏ chai bia... đánh nhau, dẫn đến hậu quả làm 3 người bị thương. Mới đây, Tòa án nhân dân thành phố đã xét xử vụ án hình sự đối với 20 bị cáo trong vụ việc trên về tội “Gây rối trật tự công cộng”. Các bị cáo trong độ tuổi từ 17 - 21 tuổi, có hộ khẩu thường trú tại thành phố Sơn La và huyện Mai Sơn đang là lao động tự do và học sinh THPT trên địa bàn. Hội đồng xét xử đã tuyên phạt 8 bị cáo hình phạt tù từ 16 tháng đến 3 năm 6 tháng; 12 bị cáo từ 20 đến 26 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. 

Gần đây nhất vào cuối tháng 10/2024, các đối tượng Lò Văn Quý, Lò Tiến Đạt, Lò Văn Cao, cùng sinh năm 2008, trú tại xã Huổi Một, huyện Sông Mã, đã cùng với một số đối tượng khác rủ nhau điều khiển phương tiện, cầm theo dao, kiếm và một số hung khí khác, lạng lách đánh võng ngoài đường, gây rối trật tự công cộng. Nguy hiểm hơn, do trước đây, Lò Văn Quý có mâu thuẫn với một nhóm thanh niên khác tại thị trấn Sông Mã nên Quý đã điều khiển xe máy đi qua một quán cafe hô hào, chửi bới, lạng lách, đánh võng và khiêu khích với nhóm thanh niên này. Khi gần đến quán, xe máy do Lò Văn Cao điều khiển, chở theo Lò Văn Quý đã đâm vào một xe máy điện của anh Trần Văn Đại, trú tại bản Nà Hin, xã Nà Nghịu, huyện Sông Mã, đang đi ngược chiều, khiến xe của anh Đại bị hư hỏng nhiều bộ phận. Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Sông Mã đã khởi tố 3 đối tượng trên về hành vi gây rối trật tự công cộng.

Thượng tá Nguyễn Trường Giang, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh, cho biết: Từ năm 2023 đến nay, toàn tỉnh xảy ra 9 vụ gây rối trật tự công cộng trong lứa tuổi thanh thiếu niên diễn ra tại địa bàn huyện Sông Mã, Mai Sơn, Phù Yên, Bắc Yên và Thành phố, đáng chú ý trong số này nhiều đối tượng dưới 16 tuổi.  Do đang ở độ tuổi ham chơi, thiếu hiểu biết về pháp luật, trong khi sự quản lý, giáo dục từ phía gia đình và nhà trường còn buông lỏng, chưa chặt chẽ, dẫn đến những trường hợp này dễ bị kích động, lôi kéo vào các hoạt động vi phạm pháp luật. Việc quản lý, kiểm soát các loại vũ khí thô sơ còn nhiều lỏng lẻo, nhiều trường hợp còn tự chế ra các loại vũ khí thô sơ nhưng có tính sát thương cao như: Kiếm, dao phóng lợn, giáo dài... 

 Tăng cường giáo dục, ngăn chặn từ sớm, từ xa

Trước tình hình trên, lực lượng công an đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp trong chỉ đạo, huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong công tác quản lý, giáo dục thanh, thiếu niên. Lấy phòng ngừa, cảm hóa giáo dục là chính. Thực hiện các biện pháp phòng ngừa, sử dụng nghiệp vụ để ngăn chặn từ sớm, từ xa các biểu hiện, hành vi vi phạm pháp luật; xử lý nghiêm các vụ việc để răn đe; tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, xử lý các đối tượng có biểu hiện vi phạm trật tự an toàn giao thông và gây mất trật tự công cộng.

Tại Thành phố, trước tình trạng những tháng đầu năm liên tiếp diễn ra nhiều vụ việc gây rối trật tự công cộng, Công an Thành phố đã tăng cường phối hợp thực hiện kế hoạch phòng ngừa, đấu tranh, xử lý đối tượng gây mất trật tự an toàn giao thông, trật tự công cộng trên địa bàn Thành phố và địa bàn giáp danh.

Thượng tá Nguyễn Trần Phương, Trưởng Công an Thành phố, cho biết: Chúng tôi đã chủ trì, phối hợp với Phòng PC06, Phòng PC08, Phòng PK02, Công an tỉnh Sơn La thực hiện tuần tra lưu động, tuần tra kết hợp hóa trang bám sát để tiến hành ghi hình các đối tượng, nhóm đối tượng, thành lập chốt kiểm soát giao thông, tập trung vào các khu vực, tuyến đường có các nhóm đối tượng điều khiển các phương tiện lạng lách, đánh võng.

Quá trình thực hiện đến nay, tổ công tác đã phát hiện, lập biên bản xử lý đối với 91 trường hợp vi phạm Luật Giao thông đường bộ, xử phạt 63 trường hợp bố mẹ lỗi giao xe cho người chưa đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông với số tiền hơn 92 triệu đồng. Thu thập hình ảnh đối với 27 đối tượng, phương tiện vi phạm. Đã tiến hành mời các đối tượng đến trụ sở làm việc, xác minh hành vi vi phạm, giữ 17 phương tiện, ra quyết định xử lý vi phạm hành chính hơn 38 triệu đồng. Rà soát, lập danh sách quản lý đối với tổng số 103 đối tượng có biểu hiện tụ tập càn quấy giao thông, gây rối trật tự công cộng. Phối hợp với Công an 12 xã, phường rà soát và yêu cầu ký cam kết không thực hiện độ, chế, thay đổi đặc tính của phương tiện không đúng với thiết kế của nhà sản xuất đối với 98 cơ sở sửa chữa phương tiện; khởi tố 5 vụ “gây rối trật tự”, “cố ý gây thương tích” và "bắt giữ người trái pháp luật”.  

Công an huyện Sông Mã đang tích phối hợp các cơ sở giáo dục trên địa bàn huyện tổ chức tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức về các quy định của pháp luật cho các em học sinh; chỉ đạo các lực lượng quản lý chặt các đối tượng thanh thiếu niên, học sinh hư, cá biệt trên địa bàn.

Thượng tá Nguyễn Tuấn Anh, Trưởng Công an huyện Sông Mã, thông tin: Công an huyện đã chủ động thành lập các tổ công tác liên lực lượng, tổ chức tuần tra lưu động tại các điểm đen, điểm phức tạp thường xuyên xuất hiện các đối tượng thanh thiếu niên hư, gây rối trật tự công cộng; sử dụng phương tiện kiểm tra ghi hình, xác định cụ thể đối tượng để có biện pháp xử lý thích hợp, tạo tính răn đe, cảnh tỉnh toàn địa bàn huyện.

Còn ở huyện Mai Sơn, trước tình trạng nhiều thanh thiếu niên sinh sống ở các xã Cò Nòi, Chiềng Mung, Chiềng Ban và thị trấn dọc tuyến quốc lộ 6 thường xuyên tụ tập gây rối trật tự, nhiều nhóm kéo nhau sang địa bàn Thành phố gây rối, đã bị lực lượng Công an Thành phố khởi tố và xử lý.

Trung tá Nguyễn Xuân Thủy, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự, Công an huyện Mai Sơn, cho hay: Công an huyện đã chỉ đạo đội nghiệp vụ và công an các xã, thị trấn tổ chức rà soát, lập danh sách các đối tượng có biểu hiện tụ tập đông người, vi phạm trật tự an toàn giao thông, gây mất trật tự công cộng, nắm danh sách 82 đối tượng có biểu hiện thường xuyên tụ tập đông người, vi phạm trật tự an toàn giao thông, gây mất trật tự công cộng và chỉ đạo công an xã kiểm điểm, răn đe các đối tượng này; xử lý hành chính 15 đối tượng.

Sự vào cuộc quyết liệt của Công an các huyện, thành phố, bước đầu mang lại những kết quả tích cực, giảm hẳn tình trạng thanh thiếu niên tụ tập, đua xe, lạng lách đánh võng. Tuy nhiên, ngoài sự vào cuộc của lực lượng Công an, rất cần sự chung tay của gia đình, nhà trường, các tổ chức quần chúng và toàn xã hội, định hướng cho các em lý tưởng sống tốt đẹp, nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật, để các em tuyệt đối không thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.