LTS: Chính sách ưu đãi người có công với cách mạng là một chính sách đặc biệt, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm. Trên cơ sở tổng kết thực tiễn và cụ thể hóa quan điểm chỉ đạo của Đảng đối với công tác người có công, trong đó có triển khai những nội dung, nhiệm vụ cụ thể tại Chỉ thị số 14-CT/TW, ngày 19/7/2017, của Ban Bí thư “Về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác người có công với cách mạng”, năm 2020, Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua vào ngày 9/12/2020 tại Phiên họp lần thứ 51, thay thế Pháp lệnh số 26/2005/UBTVQH11 và Pháp lệnh số 04/2012/ UBTVQH13, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2021; tiếp theo Pháp lệnh, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021 quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng.Để làm tốt công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Sơn La xây dựng bộ câu hỏi tuyên truyền Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 và Nghị định số 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021. Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

Đoàn viên thanh niên tham gia chỉnh trang khu tượng đài TNXP Ngã ba Cò Nòi (Mai Sơn).

Ảnh: Tư liệu

Câu hỏi 1: Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng nào? Pháp lệnh này có hiệu lực thi hành từ ngày nào?

Trả lời:

1. Phạm vi điều chỉnh được quy định tại Điều 1 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 như sau:

“Pháp lệnh này quy định về phạm vi, đối tượng, điều kiện, tiêu chuẩn, các chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng và thân nhân người có công với cách mạng; công trình ghi công liệt sĩ, mộ liệt sĩ; nguồn lực thực hiện; quản lý nhà nước; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan trong việc thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân người có công với cách mạng.”

2. Đối tượng áp dụng theo quy định tại Điều 2 Pháp lệnh số 02/2020/UBTVQH14 ngày 09 tháng 12 năm 2020 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV về Ưu đãi người có công với cách mạng:

a. Người có công với cách mạng.

b. Thân nhân của người có công với cách mạng.

c. Cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan trong việc thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng.

3. Hiệu lực thi hành:

Theo quy định tại Điều 57 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14:

a. Pháp lệnh này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2021.

b. Pháp lệnh số 26/2005/PL-UBTVQH11 và Pháp lệnh số 04/2012/PL-UBTVQH13 hết hiệu lực kể từ ngày Pháp lệnh này có hiệu lực thi hành.

Câu hỏi 2: Đối tượng hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng quy định tại Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 gồm những đối tượng nào? Chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng được quy định như thế nào?

Trả lời:

I. Theo quy định tại Điều 3 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, đối tượng hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, gồm:

1. Người có công với cách mạng:

a) Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945;

b) Người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945;

c) Liệt sĩ;

d) Bà mẹ Việt Nam anh hùng;

đ) Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân;

e) Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến;

g) Thương binh, bao gồm cả thương binh B được công nhận trước ngày 31 tháng 12 năm 1993; người hưởng chính sách như thương binh;

h) Bệnh binh;

i) Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học;

k) Người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày;

l) Người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế;

m) Người có công giúp đỡ cách mạng.

2. Thân nhân của người có công với cách mạng bao gồm cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con (con đẻ, con nuôi), người có công nuôi liệt sĩ.

II. Chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng được quy định tại Điều 5 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 cụ thể như sau:

Tùy từng đối tượng, người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng được hưởng chế độ ưu đãi chủ yếu như sau:

1. Trợ cấp hằng tháng, phụ cấp hằng tháng, trợ cấp một lần;

2. Các chế độ ưu đãi khác bao gồm:

a) Bảo hiểm y tế;

b) Điều dưỡng phục hồi sức khỏe;

c) Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên;

d) Ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm;

đ) Hỗ trợ để theo học đến trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân;

e) Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở;

g) Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước;

h) Ưu tiên giao hoặc thuê đất, mặt nước, mặt nước biển; ưu tiên giao khoán bảo vệ và phát triển rừng;

i) Vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh;

k) Miễn hoặc giảm thuế theo quy định của pháp luật.

Hội CCB huyện Yên Châu thăm tặng quà thương, bệnh binh tại xã Lóng Phiêng. 

Ảnh: Tư liệu

Câu hỏi 3: Những hành vi nào bị nghiêm cấm trong lĩnh vực ưu đãi người có công với cách mạng?

Trả lời:

Tại Điều 7 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định những hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực ưu đãi người có công với cách mạng cụ thể như sau:

1. Khai báo gian dối, giả mạo giấy tờ để hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng.

2. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để làm trái quy định hoặc gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền lợi của người có công với cách mạng, thân nhân của người có công với cách mạng.

3. Vi phạm nguyên tắc quản lý, sử dụng kinh phí bảo đảm thực hiện các chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, thân nhân của người có công với cách mạng, Quỹ Đền ơn đáp nghĩa.

4. Lợi dụng việc thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, thân nhân của người có công với cách mạng để vi phạm pháp luật.

Câu hỏi 4: Điều kiện, tiêu chuẩn nào để xem xét, công nhận người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945? Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945 được hưởng những chế độ ưu đãi nào?

Trả lời:

I. Điều kiện, tiêu chuẩn để xem xét, công nhận người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945 được quy định tại Điều 8 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 như sau:

1. Người hoạt động cách mạng được cơ quan có thẩm quyền xem xét công nhận là người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945 khi có một trong các điều kiện, tiêu chuẩn sau đây:

a) Đã tham gia một tổ chức cách mạng trước ngày 01/01/1945;

b) Được kết nạp hoặc kết nạp lại vào Đảng Cộng sản Đông Dương trước ngày 19/8/1945.

2. Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, tiêu chuẩn, thủ tục, hồ sơ công nhận người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945.

Chế độ ưu đãi đối với người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945:

II. Theo quy định tại Điều 9 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, người hoạt động cách mạng trước ngày 1/1/1945 được hưởng các chế độ ưu đãi sau:

1. Cấp “Giấy chứng nhận người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945” theo quy định của Chính phủ.

2. Trợ cấp hằng tháng, phụ cấp hằng tháng.

3. Bảo hiểm y tế.

4. Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm.

5. Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao và hoàn cảnh của từng người.

6. Chế độ ưu đãi quy định tại điểm c và điểm g khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này. Cụ thể như sau:

- Tại điểm c, khoản 2, Điều 5 quy định: Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên;

- Tại điểm g, khoản 2, Điều 5 quy định:  Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước;

7. Cấp tiền mua báo Nhân dân hằng ngày; tạo điều kiện tham gia sinh hoạt văn hóa, tinh thần phù hợp.

Lãnh đạo Bộ CHQS tỉnh và huyện Phù Yên thăm hỏi Mẹ Việt Nam Anh hùng Đinh Thị Tiếm, bản Giáo 2, xã Huy Tân.

Ảnh: Tư liệu

Câu hỏi 5: Căn cứ điều kiện, tiêu chuẩn nào để xem xét, công nhận người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945? Chế độ ưu đãi đối với người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945:

Trả lời:

I. Tại Điều 11 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định điều kiện, tiêu chuẩn người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 như sau:

1. Người hoạt động cách mạng được cơ quan có thẩm quyền xem xét công nhận là người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 khi có một trong các điều kiện, tiêu chuẩn sau đây:

a) Đã tham gia tổ chức cách mạng, lực lượng vũ trang từ cấp huyện hoặc tương đương trở lên trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa của từng địa phương và sau đó tiếp tục tham gia một trong hai cuộc kháng chiến;

b) Đã hoạt động ở cơ sở trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa của từng địa phương sau đó tiếp tục tham gia một trong hai cuộc kháng chiến và khi hoạt động ở cơ sở trong khoảng thời gian từ ngày 1/1/1945 đến ngày khởi nghĩa của địa phương là Bí thư, Chủ tịch, Chủ nhiệm Việt Minh, Bí thư Nông dân cứu quốc, Bí thư Thanh niên cứu quốc, Bí thư Phụ nữ cứu quốc cấp xã hoặc tương đương; đội trưởng, tổ trưởng, nhóm trưởng của đội, tổ, nhóm tự vệ chiến đấu, tuyên truyền giải phóng, thanh niên cứu quốc, nông dân cứu quốc, phụ nữ cứu quốc, thiếu nhi cứu quốc ở địa phương chưa hình thành tổ chức quần chúng cách mạng cấp xã; người được kết nạp vào tổ chức Việt Minh sau đó được giao nhiệm vụ ở lại địa phương hoạt động phát triển cơ sở cách mạng; người tham gia hoạt động cách mạng tháng Tám năm 1945 và sau ngày khởi nghĩa đến ngày 31/8/1945 giữ một trong các chức vụ người đứng đầu quy định tại điểm này hoặc tham gia tổ chức cách mạng, lực lượng vũ trang từ cấp huyện hoặc tương đương trở lên;

c) Người hoạt động cách mạng quy định tại điểm a và điểm b khoản này không tiếp tục tham gia một trong hai cuộc kháng chiến do yêu cầu giảm chính, phục viên hoặc không đủ sức khỏe.

2. Người đã được công nhận là người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945 thì không xem xét công nhận là người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.

3. Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, tiêu chuẩn, thủ tục, hồ sơ công nhận người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.

II. Theo quy định tại Điều 12 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 được hưởng chế độ ưu đãi sau:

1. Người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 được hưởng chế độ ưu đãi như sau:

a) Cấp “Giấy chứng nhận người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945” theo quy định của Chính phủ;

b) Trợ cấp hằng tháng;

c) Bảo hiểm y tế;

d) Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm;

đ) Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao và hoàn cảnh của từng người;

e) Chế độ ưu đãi quy định tại điểm c và điểm g khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này;

g) Cấp tiền mua báo Nhân dân hằng ngày; tạo điều kiện tham gia sinh hoạt văn hoá, tinh thần phù hợp.

2. Người đang hưởng chế độ ưu đãi đối với người hoạt động cách mạng từ ngày 01/01/1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 mà được công nhận là người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945 thì chỉ hưởng chế độ ưu đãi đối với người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945.

Câu hỏi 6: Những trường hợp nào được xem xét công nhận là liệt sĩ theo quy định tại Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14? Chế độ đối với liệt sĩ được quy định như thế nào?

Trả lời:

I. Điều kiện công nhận liệt sĩ được quy định tại Điều 14 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 cụ thể như sau:

1. Người đã hy sinh vì sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế hoặc vì lợi ích của Nhà nước, của Nhân dân thì được cơ quan có thẩm quyền xem xét công nhận là liệt sĩ khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Chiến đấu hoặc trực tiếp phục vụ chiến đấu để bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia;

b) Làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong địa bàn địch chiếm đóng, địa bàn có chiến sự, địa bàn tiếp giáp vùng địch chiếm đóng;

c) Trực tiếp đấu tranh chính trị, đấu tranh binh vận có tổ chức với địch;

d) Hoạt động hoặc tham gia hoạt động cách mạng, kháng chiến bị địch bắt, tra tấn vẫn không chịu khuất phục, kiên quyết đấu tranh hoặc thực hiện chủ trương vượt tù, vượt ngục mà hy sinh;

đ) Làm nghĩa vụ quốc tế;

e) Dũng cảm thực hiện công việc cấp, bách, nguy hiểm phục vụ quốc phòng, an ninh;

g) Trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, diễn tập hoặc làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm;

h) Do ốm đau, tai nạn không thể cứu chữa kịp thời khi đang trực tiếp làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo có điều kiện đặc biệt khó khăn theo danh mục do Chính phủ quy định;

i) Trực tiếp làm nhiệm vụ đấu tranh chống tội phạm;

k) Đặc biệt dũng cảm cứu người, cứu tài sản của Nhà nước, của Nhân dân hoặc ngăn chặn, bắt giữ người có hành vi phạm tội, là tấm gương có ý nghĩa tôn vinh, giáo dục, lan tỏa rộng rãi trong xã hội;

l) Do vết thương tái phát là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong đối với thương binh, người hưởng chính sách như thương binh quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 23 của Pháp lệnh này có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên, có bệnh án điều trị vết thương tái phát của bệnh viện tuyến huyện trở lên và biên bản kiểm thảo tử vong;

m) Mất tích trong trường hợp quy định tại các điểm a, b, c, d, đ, e, g, i và k khoản này và được cơ quan có thẩm quyền kết luận không phản bội; đầu hàng, chiếu hồi, đào ngũ.

2. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

II. Theo quy định tại Điều 15 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, chế độ đối với liệt sĩ được quy định như sau:

1. Tổ chức báo tử, truy điệu, an táng và ghi danh tại công trình ghi công liệt sĩ.

2. Truy tặng Bằng “Tổ quốc ghi công” theo quy định của Chính phủ.

3. Hài cốt liệt sĩ được tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính và an táng.

4. Liệt sĩ không còn thân nhân hưởng trợ cấp tuất hằng tháng theo quy định tại khoản 3 Điều 16 của Pháp lệnh này thì người được giao, ủy quyền thờ cúng liệt sĩ được hưởng trợ cấp thờ cúng liệt sĩ.

Theo quy định tại khoản 2, Điều 13 Nghị định số 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021 quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, mức trợ cấp thờ cúng liệt sĩ là: 1.400.000 đồng/01 liệt sĩ/01 năm (quy định mức hưởng này được thực hiện kể từ ngày 01/01/2022).

Đoàn viên Chi đoàn Sở Lao động Thương binh và Xã hội trao quà cho hộ gia đình thương binh ở bản Muông, xã Chiềng Ngần.

Ảnh: Tư liệu

Câu hỏi 7: Thân nhân của liệt sĩ được hưởng những chế độ ưu đãi nào?

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 16 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, chế độ ưu đãi đối với thân nhân của liệt sĩ được quy định như sau:

1. Cấp “Giấy chứng nhận gia đình liệt sĩ” theo quy định của Chính phủ.

2. Trợ cấp tuất một lần khi truy tặng Bằng “Tổ quốc ghi công”; trường hợp không còn thân nhân thì người thừa kế của liệt sĩ giữ Bằng “Tổ quốc ghi công” được hưởng trợ cấp tuất một lần.

3. Trợ cấp tuất hằng tháng đối với những người sau đây:

a) Cha đẻ, mẹ đẻ, con liệt sĩ chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng, người có công nuôi liệt sĩ; trường hợp có nhiều liệt sĩ thì theo các mức thân nhân của hai liệt sĩ, thân nhân của ba liệt sĩ trở lên;

b) Vợ hoặc chồng liệt sĩ.

4. Trường hợp cha đẻ, mẹ đẻ, người có công nuôi liệt sĩ, vợ hoặc chồng liệt sĩ quy định tại khoản 3 Điều này sống cô đơn, con liệt sĩ quy định tại khoản 3 Điều này mồ côi cả cha mẹ thì được hưởng thêm trợ cấp tuất nuôi dưỡng hằng tháng.

5. Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hai năm một lần đối với cha đẻ, mẹ đẻ, người có công nuôi liệt sĩ, vợ hoặc chồng, con liệt sĩ bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng.

Trường hợp cha đẻ, mẹ đẻ chỉ có một con duy nhất là liệt sĩ hoặc có hai con liệt sĩ trở lên thì được điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm.

6. Bảo hiểm y tế đối với cha đẻ, mẹ đẻ, người có công nuôi liệt sĩ, vợ hoặc chồng, con liệt sĩ.

7. Chế độ ưu đãi quy định tại các điểm d, đ, e, g, h, i và k khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này. Cụ thể như sau:

- Tại điểm d quy định: Ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm;

- Tại điểm đ quy định: Hỗ trợ để theo học đến trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân;

- Tại điểm e quy định: Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở;

- Tại điểm g quy định: Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước;

- Tại điểm h quy định: Ưu tiên giao hoặc thuê đất, mặt nước, mặt nước biển; ưu tiên giao khoán bảo vệ và phát triển rừng;

- Tại điểm i quy định: Vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh;

- Tại điểm k quy định: Miễn hoặc giảm thuế theo quy định của pháp luật.

8. Chế độ ưu đãi quy định tại điểm c khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này đối với thân nhân của liệt sĩ đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng, cụ thể như sau:

Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành lao động - thương binh và xã hội hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên;

9. Hỗ trợ thăm viếng mộ liệt sĩ, di chuyển hài cốt liệt sĩ.

10. Vợ hoặc chồng liệt sĩ lấy chồng hoặc vợ khác mà nuôi con liệt sĩ đến tuổi trưởng thành hoặc chăm sóc cha đẻ, mẹ đẻ liệt sĩ khi còn sống hoặc vì hoạt động cách mạng mà không có điều kiện chăm sóc cha đẻ, mẹ đẻ liệt sĩ khi còn sống thì hưởng chế độ ưu đãi như sau:

a) Trợ cấp tuất hằng tháng;

b) Bảo hiểm y tế.

11. Trợ cấp một lần đối với thân nhân với mức bằng 03 tháng trợ cấp hằng tháng hiện hưởng khi đối tượng quy định tại khoản 3 Điều này đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết, trừ trường hợp đối tượng quy định tại khoản 10 Điều này chết.

12. Trợ cấp mai táng đối với người hoặc tổ chức thực hiện mai táng khi đối tượng quy định tại khoản 3 Điều này đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết, trừ trường hợp đối tượng quy định tại khoản 10 Điều này chết.

Câu hỏi 8: Chế độ ưu đãi đối với Bà mẹ Việt Nam Anh hùng?

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 18 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, Bà mẹ Việt Nam Anh hùng quy định như sau:

1. Chế độ ưu đãi đối với thân nhân của liệt sĩ quy định tại các khoản 1, 2, 4, 6, 7, 8 và 9 Điều 16 của Pháp lệnh này. Cụ thể như sau:

- Khoản 1, Điều 16  quy định: Cấp “Giấy chứng nhận gia đình liệt sĩ” theo quy định của Chính phủ.

- Khoản 2, Điều 16 quy định: Trợ cấp tuất một lần khi truy tặng Bằng “Tổ quốc ghi công”; trường hợp không còn thân nhân thì người thừa kế của liệt sĩ giữ Bằng “Tổ quốc ghi công” được hưởng trợ cấp tuất một lần.

- Khoản 4, Điều 16 quy định: Trường hợp cha đẻ, mẹ đẻ, người có công nuôi liệt sĩ, vợ hoặc chồng liệt sĩ quy định tại khoản 3 Điều này sống cô đơn, con liệt sĩ quy định tại khoản 3 Điều này mồ côi cả cha mẹ thì được hưởng thêm trợ cấp tuất nuôi dưỡng hằng tháng.

- Khoản 6, Điều 16 quy định: Bảo hiểm y tế đối với cha đẻ, mẹ đẻ, người có công nuôi liệt sĩ, vợ hoặc chồng, con liệt sĩ.

- Khoản 7, Điều 16 quy định: Chế độ ưu đãi quy định tại các điểm d, đ, e, g, h, i và k khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này.

- Khoản 8, Điều 16 quy định: Chế độ ưu đãi quy định tại điểm c khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này đối với thân nhân của liệt sĩ đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng.

- Khoản 9, Điều 16 quy định: Hỗ trợ thăm viếng mộ liệt sĩ, di chuyển hài cốt liệt sĩ.

2. Trợ cấp hằng tháng bằng 03 lần mức chuẩn.

Theo quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021 quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, mức hưởng trợ cấp hằng tháng của Mẹ Việt Nam Anh hùng là: 4.872.000 đồng. (quy định mức hưởng này được thực hiện kể từ ngày 01/7/2021).

3. Phụ cấp hằng tháng.

Theo quy định tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021 quy định mức hưởng trợ cấp, phụ cấp và các chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, mức hưởng phụ cấp hằng tháng của Mẹ Việt Nam Anh hùng là: 1.361.000 đồng. (quy định mức hưởng này được thực hiện kể từ ngày 01/7/2021).

4. Trợ cấp người phục vụ đối với Bà mẹ Việt Nam Anh hùng sống ở gia đình.

5. Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm.

6. Nhà nước và xã hội tặng nhà tình nghĩa hoặc hỗ trợ cải thiện nhà ở quy định tại điểm e khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này.

Hội CCB huyện Yên Châu thăm tặng quà thương, bệnh binh tại xã Tú Nang.

Ảnh: Tư liệu

Câu hỏi 9: Chế độ ưu đãi đối với Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến được quy định như thế nào? Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến có được miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở không?

Trả lời:

I. Tại Điều 21 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định chế độ ưu đãi đối với Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến như sau:

1. Trợ cấp hằng tháng.

2. Bảo hiểm y tế.

3. Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hai năm một lần.

4. Chế độ ưu đãi quy định tại các điểm c, d, đ, e, g, h, i và k khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này. Cụ thể như sau:

- Tại điểm c, khoản 2, Điều 5 quy định: Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên;

- Tại điểm d, khoản 2, Điều 5 quy định: Ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm;

- Tại điểm đ, khoản 2, Điều 5 quy định: Hỗ trợ để theo học đến trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân;

- Tại điểm e, khoản 2, Điều 5 quy định: Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở;

- Tại điểm g, khoản 2, Điều 5 quy định: Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước;

- Tại điểm h, khoản 2, Điều 5 quy định: Ưu tiên giao hoặc thuê đất, mặt nước, mặt nước biển; ưu tiên giao khoán bảo vệ và phát triển rừng;

- Tại điểm i, khoản 2, Điều 5 quy định: Vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh;

- Tại điểm k, khoản 2, Điều 5 quy định: Miễn hoặc giảm thuế theo quy định của pháp luật.

II.  Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến có được miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở không?

Đối chiếu với quy định tại khoản 4, Điều 21 và điểm g, khoản 2, Điều 5  Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến được hưởng chế độ miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước.

Câu hỏi 10: Những trường hợp nào được xem xét công nhận là thương binh, người hưởng chính sách như thương binh theo quy định tại Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14? Chế độ trợ cấp, phụ cấp hằng tháng đối với thương binh, người hưởng chính sách như thương binh được quy định như thế nào?

Trả lời:

I. Theo quy định tại Điều 23 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, những trường hợp sau được xem xét công nhận là thương binh, người hưởng chính sách như thương binh:

1. Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, binh sĩ trong Quân đội nhân dân và sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ trong Công an nhân dân bị thương có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 21% trở lên thì được cơ quan, đơn vị có thẩm quyền xem xét công nhận là thương binh, cấp “Giấy chứng nhận thương binh” và “Huy hiệu thương binh” khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Chiến đấu hoặc trực tiếp phục vụ chiến đấu để bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia;

b) Làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong địa bàn địch chiếm đóng, địa bàn có chiến sự, địa bàn tiếp giáp với vùng địch chiếm đóng;

c) Trực tiếp đấu tranh chính trị, đấu tranh binh vận có tổ chức với địch;

d) Bị địch bắt, tra tấn vẫn không chịu khuất phục, kiên quyết đấu tranh mà để lại thương tích thực thể;

đ) Làm nghĩa vụ quốc tế;

e) Dũng cảm thực hiện công việc cấp bách, nguy hiểm phục vụ quốc phòng, an ninh;

g) Trực tiếp làm nhiệm vụ huấn luyện chiến đấu, diễn tập hoặc làm nhiệm vụ phục vụ quốc phòng, an ninh có tính chất nguy hiểm;

h) Do tai nạn khi đang trực tiếp làm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh ở địa bàn biên giới, trên biển, hải đảo có điều kiện đặc biệt khó khăn theo danh mục do Chính phủ quy định;

i) Trực tiếp làm nhiệm vụ đấu tranh chống tội phạm;

k) Đặc biệt dũng cảm cứu người, cứu tài sản của Nhà nước, của Nhân dân hoặc ngăn chặn, bắt giữ người có hành vi phạm tội, là tấm gương có ý nghĩa tôn vinh, giáo dục, lan tỏa rộng rãi trong xã hội.

2. Người không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, binh sĩ trong Quân đội nhân dân và sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ trong công an nhân dân bị thương có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 21% trở lên thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này thì được cơ quan, đơn vị có thẩm quyền xem xét công nhận là người hưởng chính sách như thương binh và cấp “Giấy chứng nhận người hưởng chính sách như thương binh”.

3. Thương binh loại B là quân nhân, công an nhân dân bị thương có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 21% trở lên trong khi tập luyện, công tác đã được cơ quan, đơn vị có thẩm quyền công nhận trước ngày 31 tháng 12 năm 1993.

4. Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này có vết thương đặc biệt tái phát, vết thương còn sót, vết thương bổ sung được khám và giám định lại tỷ lệ tổn thương cơ thể theo quy định của Chính phủ.

Thương binh loại B quy định tại khoản 3 Điều này có vết thương còn sót, vết thương bổ sung được khám để xác định tỷ lệ tổn thương cơ thể theo quy định của Chính phủ.

5. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

II. Chế độ trợ cấp, phụ cấp hằng tháng đối với thương binh, người hưởng chính sách như thương binh được quy định tại khoản 1, Điều 24, Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 như sau:

1. Trợ cấp hằng tháng căn cứ vào tỷ lệ tổn thương cơ thể và loại thương binh;

2. Trợ cấp người phục vụ đối với thương binh, người hưởng chính sách như thương binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình;

3. Phụ cấp hằng tháng đối với thương binh, người hưởng chính sách như thương binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên;

4. Phụ cấp đặc biệt hằng tháng đối với thương binh, người hưởng chính sách như thưởng binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên có vết thương đặc biệt nặng. Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh hưởng phụ cấp đặc biệt hằng tháng thì không hưởng phụ cấp hằng tháng.

Tặng quà cựu thanh niên xung phong xã Cò Nòi, Mai Sơn.

Ảnh: Tư liệu

Câu hỏi 11: Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định bệnh binh được hưởng những chế độ ưu đãi nào? Chế độ trợ cấp tuất  đối với thân nhân của bệnh binh được quy định như thế nào?

Trả lời:

I. Chế độ ưu đãi đối với bệnh binh:

Theo quy định tại Điều 27 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, bệnh binh được hưởng các chế độ ưu đãi sau:

1. Trợ cấp, phụ cấp hằng tháng đối với bệnh binh như sau:

a) Trợ cấp hằng tháng căn cứ vào tỷ lệ tổn thương cơ thể;

b) Trợ cấp người phục vụ đối với bệnh binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình;

c) Phụ cấp hằng tháng đối với bệnh binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81 % trở lên;

d) Phụ cấp đặc biệt hằng tháng đối với bệnh binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên có bệnh đặc biệt nặng. Bệnh binh hưởng phụ cấp đặc biệt hằng tháng thì không hưởng phụ cấp hằng tháng.

2. Bảo hiểm y tế.

3. Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hai năm một lần; trường hợp có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên được điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm.

4. Chế độ ưu đãi quy định tại các điểm c, e, g, h, i và k khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này. Cụ thể như sau:

- Tại điểm c quy định: Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên;

- Tại điểm e quy định: Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở;

- Tại điểm g quy định: Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước;

- Tại điểm h quy định: Ưu tiên giao hoặc thuê đất, mặt nước, mặt nước biển; ưu tiên giao khoán bảo vệ và phát triển rừng;

- Tại điểm i quy định : Vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh;

- Tại điểm k quy định: Miễn hoặc giảm thuế theo quy định của pháp luật.

II. Theo quy định tại Điều 28 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, thân nhân của bệnh binh được hưởng trợ cấp tuất như sau:

Bệnh binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất như sau:

1. Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng đủ tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động; con chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng;

2. Cha đẻ, mẹ đẻ sống cô đơn, vợ hoặc chồng đủ tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động sống cô đơn, con mồ côi cả cha mẹ chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng và trợ cấp tuất nuôi dưỡng hằng tháng.

Lễ truy điệu và an táng hài cốt liệt sỹ không rõ tên tuổi tại Nghĩa trang Liệt sỹ huyện Mai Sơn. 

Ảnh: Tư liệu

Câu hỏi 12: Điều kiện, tiêu chuẩn người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học? Chế độ ưu đãi đối với thân nhân của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được quy định như thế nào?

Trả lời:

I. Điều kiện, tiêu chuẩn người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học?

1. Người đã công tác, chiến đấu, phục vụ chiến đấu trong khoảng thời gian từ ngày 01 tháng 8 năm 1961 đến ngày 30 tháng 4 năm 1975 tại vùng mà quân đội Mỹ đã sử dụng chất độc hóa học ở chiến trường B, C, K và một số địa danh thuộc huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị bị nhiễm chất độc hóa học dẫn đến một trong các trường hợp sau thì được cơ quan có thẩm quyền cấp “Giấy chứng nhận người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học”:

a) Mắc bệnh có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 21% trở lên;

b) Vô sinh;

c) Sinh con dị dạng, dị tật.

2. Chính phủ quy định chi tiết địa danh thuộc huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị và Danh mục bệnh, dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học quy định tại Điều này.

II. Chế độ ưu đãi đối với thân nhân của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học được quy định tại Điều 31 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 như sau:

1. Trợ cấp hằng tháng đối với con đẻ bị dị dạng, dị tật có liên quan đến phơi nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên.

2. Bảo hiểm y tế đối với những người sau đây:

a) Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con từ đủ 06 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên;

b) Con đẻ quy định tại khoản 1 Điều này;

c) Người phục vụ người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 81% trở lên sống ở gia đình.

3. Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học có tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất như sau:

a) Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng đủ tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động, con chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng;

b) Cha đẻ, mẹ đẻ sống cô đơn, vợ hoặc chồng đủ tuổi theo quy định tại khoản 2 Điều 169 của Bộ luật Lao động sống cô đơn, con mồ côi cả cha mẹ chưa đủ 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên nếu còn tiếp tục đi học hoặc bị khuyết tật nặng, khuyết tật đặc biệt nặng được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng và trợ cấp nuôi dưỡng hằng tháng.

4. Chế độ ưu đãi quy định tại điểm c khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này đối với con đẻ quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Chế độ ưu đãi quy định tại điểm d và điểm đ khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này đối với con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học.

6. Trợ cấp một lần đối với thân nhân với mức bằng 03 tháng trợ cấp hằng tháng hiện hưởng khi người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học, con đẻ đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết.

7. Trợ cấp mai táng đối với người hoặc tổ chức thực hiện mai táng trong trường hợp sau đây:

a) Người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết;

b) Con đẻ quy định tại khoản 1 Điều này chết.

Câu hỏi 13: Điều kiện, tiêu chuẩn để xem xét công nhận là người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày được quy định như thế nào tại Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14? Người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày được hưởng chế độ ưu đãi đối nào?

Trả lời:

1. Điều kiện, tiêu chuẩn để xem xét công nhận là người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày được quy định tại Điều 32 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 như sau:

Người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày trong thời gian bị tù, đày không khai báo thông tin có hại cho cách mạng, kháng chiến, không làm tay sai cho địch thì được cơ quan có thẩm quyền xem xét công nhận là người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày.

2. Theo quy định tại Điều 33 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, người hoạt động cách mạng, kháng chiến, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày được hưởng chế độ ưu đãi sau:

a) Tặng Kỷ niệm chương.

b) Trợ cấp hằng tháng.

c) Bảo hiểm y tế.

d) Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hai năm một lần.

e) Chế độ ưu đãi quy định tại các điểm c, e và g khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này.

Cụ thể các chế độ ưu đãi tại các điểm c, e, g khoản 2, Điều 5 như sau:

- Điểm c, khoản 2, Điều 5quy định: ‘‘Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên’’.

- Điểm e, khoản, 2 Điều 5quy định: ‘‘Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở’’.

- Điểm g, khoản 2, Điều 5 quy định: ‘‘Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước.’’

Câu hỏi 14: Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định chế độ ưu đãi đối với người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế và thân nhân của họ như thế nào?

Trả lời:

I. Chế độ ưu đãi đối với người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế:

Theo quy định tại Điều 36 của Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế được hưởng chế độ ưu đãi sau:

1. Trợ cấp hằng tháng.

2. Bảo hiểm y tế.

3. Chế độ ưu đãi quy định tại các điểm e và điểm g khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này.

Cụ thể các chế độ ưu đãi tại các điểm e, g khoản 2 Điều 5 như sau:

- Điểm e quy định: ‘‘Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở’’.

- Điểm g quy định: ‘‘Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước’’.

II. Chế độ ưu đãi đối với thân nhân của người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế:

Theo quy định tại Điều 37 của Pháp lệnh này, thân nhân của người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế được hưởng các chế độ ưu đãi sau:

1. Trợ cấp một lần đối với thân nhân khi người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế chết mà chưa được hưởng chế độ ưu đãi.

2. Trợ cấp mai táng đối với người hoặc tổ chức thực hiện mai táng khi người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế chết.

Câu hỏi 15: Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định về điều kiện, tiêu chuẩn và chế độ đối với người có công giúp đỡ cách mạng và thân nhân của họ như thế nào?

Trả lời:

I. Điều kiện, tiêu chuẩn người có công giúp đỡ cách mạng được quy định tại Điều 38 của Pháp lệnh Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 như sau:

Người có công giúp đỡ cách mạng là người đã có thành tích giúp đỡ cách mạng trong lúc khó khăn, nguy hiểm và được Nhà nước khen tặng thuộc một trong các trường hợp sau đây:

1. Người được tặng hoặc người trong gia đình được tặng Kỷ niệm chương “Tổ quốc ghi công” hoặc Bằng “Có công với nước” trước cách mạng tháng Tám năm 1945;

2. Người được tặng hoặc người trong gia đình được tặng Huân chương Kháng chiến;

3. Người được tặng hoặc người trong gia đình được tặng Huy chương Kháng chiến.

II. Chế độ ưu đãi đối với người có công giúp đỡ cách mạng:

Theo quy định tại Điều 39 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, người có công giúp đỡ cách mạng được hưởng chế độ ưu đãi như sau:

1. Chế độ ưu đãi đối với người có công giúp đỡ cách mạng quy định tại khoản 1 Điều 38 của Pháp lệnh này bao gồm:

a) Trợ cấp hằng tháng; trường hợp sống cô đơn thì được hưởng thêm trợ cấp nuôi dưỡng hằng tháng;

b) Bảo hiểm y tế;

c) Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm;

d) Chế độ ưu đãi quy định tại các điểm c, d, đ, e, g, h, i và k khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này.

Cụ thể các chế độ ưu đãi tại các điểm c, d, đ, e, g, h, i và k khoản 2 Điều 5 như sau:

- Điểm c quy định: ‘‘Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng thuộc ngành Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên’’.

- Điểm d quy định: Ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm;

- Điểm đ quy định: Hỗ trợ để theo học đến trình độ đại học tại các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân;

- Điểm e quy định: ‘‘Hỗ trợ cải thiện nhà ở căn cứ vào công lao, hoàn cảnh của từng người hoặc khi có khó khăn về nhà ở;’’

- Điểm g quy định: ‘‘Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước’’.

- Điểm h quy định: Ưu tiên giao hoặc thuê đất, mặt nước, mặt nước biển; ưu tiên giao khoán bảo vệ và phát triển rừng;

- Điểm i quy định : Vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh;

- Điểm k quy định: Miễn hoặc giảm thuế theo quy định của pháp luật.

2. Người có công giúp đỡ cách mạng được hưởng chế độ ưu đãi tại khoản 2 Điều 38 của Pháp lệnh này bao gồm:

a) Trợ cấp hằng tháng; trường hợp sống cô đơn thì được hưởng thêm trợ cấp nuôi dưỡng hằng tháng;

b) Bảo hiểm y tế;

c) Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hai năm một lần;

d) Chế độ ưu đãi quy định tại điểm e và điểm g khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này.

3. Chế độ ưu đãi đối với người có công giúp đỡ cách mạng quy định tại khoản 3 Điều 38 của Pháp lệnh này bao gồm:

a) Trợ cấp một lần;

b) Bảo hiểm y tế;

c) Chế độ ưu đãi quy định tại điểm e và điểm g khoản 2 Điều 5 của Pháp lệnh này.

4. Người được công nhận và hưởng chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng quy định tại điểm a, b hoặc 1 khoản 1 Điều 3 của Pháp lệnh này thì không hưởng chế độ ưu đãi quy định tại Điều này.

III. Thân nhân của người có công giúp đỡ cách mạng được hưởng các chế độ ưu đãi quy định tại Điều 40 của Pháp lệnh này như sau:

1. Trợ cấp một lần đối với thân nhân khi người có công giúp đỡ cách mạng chết mà chưa hưởng chế độ ưu đãi.

2. Trợ cấp một lần đối với thân nhân với mức bằng 03 tháng trợ cấp hằng tháng hiện hưởng khi đối tượng quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 38 của Pháp lệnh này đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết.

3. Trợ cấp mai táng đối với người hoặc tổ chức thực hiện mai táng khi người có công giúp đỡ cách mạng chết.

Câu hỏi 16: Công trình ghi công liệt sĩ, mộ liệt sĩ được quy định như thế nào tại Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14? Chế độ hỗ trợ thăm viếng mộ liệt sĩ, hỗ trợ di chuyển hài cốt liệt sĩ được quy định như thế nào?

Trả lời:

I.  Công trình ghi công liệt sĩ được quy định được quy định tại Điều 41 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 như sau:

1. Công trình ghi công liệt sĩ là công trình lịch sử, văn hóa để tôn vinh, tri ân liệt sĩ và giáo dục truyền thống cách mạng.

2. Công trình ghi công liệt sĩ được xây dựng phù hợp với quy hoạch, phong tục, tập quán của từng địa phương, bảo đảm trang nghiêm, mỹ quan, bền vững.

3. Công trình ghi công liệt sĩ bao gồm:

a) Nghĩa trang liệt sĩ;

b) Đài tưởng niệm liệt sĩ;

c) Đền thờ liệt sĩ;

d) Nhà bia ghi tên liệt sĩ.

II.  Mộ liệt sĩ được quy định tại Điều 42 của Pháp lệnh này như sau:

1. Mộ liệt sĩ là nơi an táng thi hài, hài cốt của liệt sĩ.

2. Mộ liệt sĩ trong cùng một nghĩa trang liệt sĩ được xây dựng thống nhất về kích thước, quy cách.

3. Nội dung bia mộ liệt sĩ được ghi thống nhất theo quy định của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

4. Mộ liệt sĩ có đầy đủ thông tin an táng tại nghĩa trang liệt sĩ được di chuyển theo nguyện vọng của thân nhân hoặc người thờ cúng liệt sĩ.

III. Chế độ hỗ trợ thăm viếng mộ liệt sĩ, hỗ trợ di chuyển hài cốt liệt sĩ:

Theo quy định tại Điều 9 và Điều 10 Nghị định số 75/2021/NĐ-CP ngày 24/7/2021 quy định về mức hưởng trợ cấp, phụ cấp ưu đãi người có công với cách mạng, chế độ hỗ trợ thăm viếng mộ liệt sĩ, hỗ trợ di chuyển hài cốt liệt sĩ, được quy định như sau:

1. Hỗ trợ thăm viếng mộ liệt sĩ, gồm:

a) Hỗ trợ tiền đi lại và tiền ăn cho thân nhân liệt sĩ (tối đa 03 người) hoặc người thờ cúng liệt sĩ mỗi năm một lần khi đi thăm viếng một liệt sĩ.

b) Mức hỗ trợ tiền đi lại và tiền ăn tính theo khoảng cách từ nơi cư trú đến nơi có mộ liệt sĩ: 3.000 đồng/01 km/01 người.

2. Thân nhân liệt sĩ, người được thân nhân liệt sĩ ủy quyền, người thờ cúng liệt sĩ được hỗ trợ kinh phí một lần khi di chuyển hài cốt liệt sĩ:

a) Mức hỗ trợ tiền cất bốc hài cốt liệt sĩ 4.000.000 đồng/01 hài cốt liệt sĩ;

b) Mức hỗ trợ tiền đi lại và tiền ăn (tối đa 03 người) tính theo khoảng cách từ nơi cư trú đến nơi có mộ liệt sĩ: 3.000 đồng/01 km/01 người.

3. Thân nhân liệt sĩ hoặc người thờ cúng liệt sĩ không có nguyện vọng an táng hài côt liệt sĩ trong nghĩa trang liệt sĩ thì được hỗ trợ một lần kinh phí xây mộ liệt sĩ. Mức hỗ trợ 10 triệu đồng/01 mộ.

(Mức hưởng của các chế độ này được thực hiện kể từ ngày 01/01/2022).

Đoàn viên Chi đoàn Sở Lao động Thương binh và Xã hội tham gia đổ bê tông đường dân sinh hộ gia đình thương binh Cà Văn Ọi, bản Muông, xã Chiềng Ngần.

Ảnh: Tư liệu

Câu hỏi 17: Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định việc tạm đình chỉ, chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng đối với những trường hợp nào? Các trường hợp vi phạm bị xử lý như thế nào?

Trả lời:

I. Quy định việc tạm đình chỉ, chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng:

Theo quy định tại Điều 54 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14, người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng đang hưởng chế độ ưu đãi thì bị tạm đình chỉ, chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi theo quy định sau đây:

1. Người phạm tội không thuộc các tội xâm phạm an ninh quốc gia và bị phạt tù có thời hạn thì trong thời gian chấp hành hình phạt tù bị tạm đình chỉ hưởng chế độ ưu đãi;

2. Người xuất cảnh trái phép, mất tích thì bị tạm đình chỉ hưởng chế độ ưu đãi trong thời gian xuất cảnh, mất tích;

3. Người có công với cách mạng mà tham gia các hoạt động chống phá chế độ, Đảng/Nhà nước; đảo ngũ, phản bội, chiêu hồi thì bị chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi;

4. Người phạm tội thuộc một trong các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc phạm tội khác bị phạt tù chung thân, tử hình thì bị chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi kể từ ngày bản án, quyết định của tòa án có hiệu lực pháp luật;

5. Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945, người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 bị khai trừ ra khỏi Đảng thì bị chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi kể từ ngày bị khai trừ;

6. Người có công với cách mạng bị tạm đình chỉ hưởng chế độ ưu đãi quy định tại khoản 1 Điều này vì phạm tội do lỗi cố ý thì thân nhân của họ cũng bị tạm đình chỉ hưởng chế độ ưu đãi.

Người có công với cách mạng bị chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi quy định tại các khoản 3, 4 và  5 Điều này thì thân nhân của họ cũng bị chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi.

II. Quy định về xử lý vi phạm:

Tại Điều 55 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng số 02/2020/UBTVQH14 quy định:

1. Người giả mạo giấy tờ để được xem xét công nhận là người có công với cách mạng, hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng thì bị thu hồi quyết định công nhận, chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi và phải hoàn trả số tiền đã nhận.

2. Người khai báo gian dối giấy tờ để được hưởng thêm chế độ ưu đãi người có công với cách mạng thì bị chấm dứt chế độ ưu đãi được hưởng thêm và phải hoàn trả số tiền đã nhận do khai báo gian dối.

3. Người chứng nhận sai sự thật hoặc làm giả giấy tờ cho người khác để được xem xét công nhận là người có công với cách mạng; người lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến lợi ích của Nhà nước, quyền lợi của người có công với cách mạng thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

4. Người vi phạm quy định về quản lý, sử dụng kinh phí bảo đảm thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng; lợi dụng chính sách, chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng để trục lợi thì tuỳ theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định của pháp luật.