Mùa thu hoạch cà phê ở xã Mường Chanh, huyện Mai Sơn, thường muộn hơn 2-3 tháng do thời tiết ở đây lạnh hơn. Bắt đầu từ cuối tháng 9, khi thời tiết vừa chớm bước vào mùa khô của những tháng cuối năm thì những nương cà phê ở Mường Chanh bắt đầu chín rộ, được các hộ dân thu hái đến tháng 1 năm sau.

Có mặt tại bản Hỏm, dọc các tuyến đường nội bản hay trên các sườn đồi, những vườn cà phê chín trải rộng. Tại nương cà phê của gia đình anh Lò Văn Quang đang thu hoạch. Ngoài 4 người là thành viên trong gia đình, anh Quang còn thuê thêm 6 lao động ngoài xã về thu hái. Anh Quang cho biết: Cà phê năm nay không được mùa, được giá như năm trước. Với 2 ha cà phê, giá bán từ 13.000-15.000 đồng/kg, gia đình sẽ thu được gần 140 triệu đồng/ha chưa trừ chi phí.

Cũng ở bản Hỏm, nương cà phê của gia đình chị Quàng Thị Lợi lại nằm ngay cạnh tuyến đường bê tông của bản nên việc thu hái và vận chuyển khá dễ dàng. Để giải quyết vấn đề khó khăn về nhân công, chị và một số hộ trong bản chọn hình thức đổi công cho nhau. Nương cà phê nhà ai chín trước sẽ tập trung nhân lực để hái, cứ thế sẽ hái lần lượt hết các nương của các hộ trong nhóm. Những diện tích cà phê sau thu hoạch đều được cắt, tỉa cành tạo tán bảo đảm cho việc nở hoa, đậu trái ở vụ sau. Chị Lợi chia sẻ: Năng suất cà phê của gia đình đạt khoảng 10 tấn tươi/ha. Với giá cà phê như năm nay, trừ hết chi phí đầu tư phân bón, thuốc trừ sâu, gia đình lãi gần 70 triệu đồng/ha.

Hiện sản lượng cà phê sau thu hoạch tại các bản ở Mường Chanh đều có các tổ thu mua tập trung, sau đó bán lại cho HTX Xây dựng và phát triển nông thôn Mường Chanh. Việc thành lập các tổ thu mua ở các bản đã góp phần liên kết sản xuất sau thu hoạch, giảm chi phí giá thành vận chuyển, nâng cao chất lượng sản phẩm. Từ năm 2017, HTX đã thực hiện liên kết sản xuất với 2.000 hộ dân để chuyên thu mua, sơ chế cà phê tại xã Mường Chanh và một số xã của huyện Thuận Châu, Thành phố.

Việc phơi, sấy cà phê tươi của HTX Xây dựng và phát triển nông thôn Mường Chanh khá sạch sẽ.  HTX áp dụng công nghệ sấy đảo chiều khí SRA nên không mất nhiều công lao động đảo, cào cà phê. Khâu thu gom, xử lý bã, vỏ cà phê được HTX thực hiện triệt để, như: Bố trí khu vực ủ vỏ gần hồ chứa nước thải để tập kết vỏ và ủ làm phân bón vi sinh. Khu vực sân được bê tông hóa, có hệ thống thu gom xử lý nước rỉ rác. Bên cạnh đó, HTX đã lắp đặt hệ thống camera giám sát liên kết với máy tính của Sở Tài nguyên và Môi trường tại khu vực bể chứa nước sản xuất và 2 khu vực hồ chứa nước thải; khu vực hồ bioga và 2 khu vực ủ vỏ; khu vực hồ tiếp nhận nước thải sau hệ thống xử lý…

Ông Vũ Xuân Hùng, Phó giám đốc HTX, cho biết: Niên vụ 2022 bắt đầu được thu mua từ đầu tháng 10, đến nay, HTX đã thu mua và chế biến hơn 3.000 tấn cà phê tươi. Dự kiến đến cuối vụ, HTX sẽ thu mua khoảng trên 7.000 tấn cà phê.  

Với điều kiện khí hậu, đất đai phù hợp, hiện xã Mường Chanh đang có 450 ha cà phê và là một trong những xã có diện tích cà phê nhiều ở huyện Mai Sơn. Những năm gần đây, các hộ trồng cà phê đều có thu nhập ổn định và từng bước vươn lên giàu có, khá giả từ cây cà phê. Điều dễ dàng nhận thấy khi đến Mường Chanh hôm nay là rất nhiều những ngôi nhà tầng khang trang mới được xây dựng, xung quanh là những nương cà phê xanh ngút ngàn trải khắp các triền đồi.  Kinh tế phát triển nên xã Mường Chanh cũng đã thực hiện tốt các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Ông Cầm Văn Nhất, Chủ tịch UBND xã Mường Chanh, thông tin: Năm 2021, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn xã đạt 42 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo của xã còn 3,06%. Năm 2018, xã Mường Chanh đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới và đang thực hiện các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới nâng cao.

Chia tay những người nông dân cần cù, chịu khó đang từng bước làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Những vụ mùa cà phê trĩu quả đã và đang mang đến cuộc sống ấm no cho các hộ dân nơi đây.