Đến cao nguyên Mộc Châu những ngày đầu xuân, được giới thiệu mô hình trồng rau màu của HTX hữu cơ Mộc Vân Trang, tiểu khu 14, thị trấn Mộc Châu cho thu nhập hàng tỷ đồng/ha. Không giấu được tò mò, chúng tôi đến tận nơi để “ thị mục sở thị” mô hình này.

 Không mất nhiều thời gian để tìm đến HTX hữu cơ Mộc Vân Trang, theo chỉ dẫn của bà con tiểu khu 14: “Các anh cứ đi theo dọc quốc lộ 6 hướng về thành phố Sơn La, hết thị trấn Mộc Châu, thấy khu vực có nhiều nhà lưới, nhà màng là đến HTX hữu có Mộc Vân Trang”.

Đón chúng tôi, ông Hà Văn Tiến, Giám đốc HTX hữu cơ Mộc Vân Trang, niềm nở mời chén nước chè xuân thơm ngào ngạt, rồi kể: Trước đây, bà con trong tiểu khu trồng rau màu theo từng hộ, nhiều khi làm ra nhiều sản phẩm nhưng không tiêu thụ được, hoặc bị thương nhân ép giá, lời lãi không nhiều. Thậm chí có năm được mùa, giá xuống thấp bà con không đủ chi phí sản xuất. Tôi nghĩ, nếu cứ làm đơn lẻ như vậy sẽ không phát triển bền vững được. Bởi vậy, với mục tiêu liên kết để phát triển bền vững, tôi vận động một số hộ dân thành lập HTX. Cuối năm 2022, HTX Mộc Vân Trang được thành lập với 7 thành viên, diện tích đất sản xuất 19ha.

Tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm, giữ uy tín đối với khách hàng, từng bước xây dựng thương hiệu cho HTX, ngoài sự hỗ trợ của các cấp, các ngành, Ban Giám đốc HTX cùng nhau bàn bạc tìm hướng đi, xây dựng kế hoạch sản xuất phù hợp, lựa chọn các loại rau màu thích ứng với điều kiện thổ nhưỡng, nhu cầu thị trường; đặc biệt chú trọng sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, tiêu chuẩn hữu cơ, tạo sản phẩm sạch phục vụ khách hàng. Chủ động liên kết với các nhà hàng, siêu thị lớn ở Hà Nội và một số tỉnh, thành phố để giới thiệu và tiêu thụ sản phẩm.

Hỗ trợ thành viên phát triển sản xuất, HTX đã nghiên cứu tìm hiểu nhiều mô hình trồng rau hiệu quả trong và ngoài huyện; tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức lớp tập huấn kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch và bảo quản nông sản. Hướng dẫn các thành viên thực hiện kỹ thuật chăm sóc, bón phân, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc “4 đúng” theo từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây; tem điện tử truy xuất nguồn gốc sản phẩm rau quả của HTX. Đặc biệt, HTX được Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) hỗ trợ kỹ thuật, giống, phân bón, 2.000 m² nhà lưới… góp phần phát triển bền vững, hiệu quả. Hiện nay, toàn bộ diện tích đều được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, theo hướng hữu cơ.

Trong năm 2023, HTX tập trung sản xuất trên diện tích 12ha, trong đó, có gần 4ha nhà màng, nhà lưới được đầu tư trị giá khoảng 8 tỷ đồng, với hệ thống tưới ẩm tự động tiên tiến, điều chỉnh nhiệt độ phù hợp với các loại cây trồng. Trong đó, tập trung trồng các loại rau củ như: Cà chua, ớt chuông, cần tây, dâu tây, dưa chuột, su su và một số rau màu khác. Nhờ thực hiện đúng các biện pháp kỹ thuật, ngay trong năm đầu tiên bước vào sản xuất, HTX thu được hơn 530 tấn rau, củ, quả các loại, thu về gần 10,6 tỷ đồng; bình quân 1 ha đất thu gần 900 triệu đồng. Sau khi trừ các chi phí HTX thu lãi hơn 6 tỷ đồng; thu nhập của thành viên gần 900 triệu đồng/người/năm. Mừng nhất là sản phẩm của HTX được nhiều khách hàng biết đến và tin dùng, có những thời điểm không đủ phục vụ nhu cầu của khách hàng.

Cùng ông Tiến đến thăm mô hình cây ăn quả của thành viên Đỗ Thị Thủy, với gần 2 ha trồng rau màu, thu gần 2 tỷ đồng/năm. Chị Thủy phấn khởi: Tham gia HTX có nhiều cái lợi lắm. Đặc biệt là việc liên kết trong sản xuất tạo cơ hội cho các thành viên tiếp cận khoa học kỹ thuật, nâng cao giá trị sản phẩm. Nhất là đầu ra cho sản phẩm ngày càng ổn định, các thành viên không còn phải lo sản phẩm không tiêu thụ được hoặc bị ép giá nữa.

Sự năng động trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng của HTX đã mang lại hiệu quả kinh tế cao. Các thành viên đã tích cực chia sẻ kinh nghiệm, cách thức sản xuất rau màu hiệu quả cho người dân trong và ngoài thị trấn. Đặc biệt, có 20 hộ trong tiểu khu 14 học và làm theo mô hình của HTX cho hiệu quả kinh tế cao. 

Chia sẻ về dự định của HTX thời gian tới, Giám đốc HTX Hà Văn Tiến cho biết: HTX tiếp tục áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất theo hướng hữu cơ; mở rộng diện tích nhà lưới, nhà màng, hướng tới trồng một số loại cây trồng chất lượng cao trên giá thể. HTX mong muốn tiếp tục được các cấp, các ngành địa phương hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn ưu đãi để mở rộng sản xuất; tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật mới hiện đại; quảng bá, giới thiệu sản phẩm…

Việc liên kết sản xuất, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất của HTX Mộc Vân Trang đã giúp các hộ thành viên thay đổi việc trồng nhỏ lẻ, manh mún sang trồng tập trung, góp phần tăng năng suất, nâng cao chất lượng sản phẩm, mang lại hiệu quả kinh tế cho các thành viên.