Thực hiện Chỉ thị số 01/CT-TTg ngày 3/01/2023 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác phòng cháy, chữa cháy trong tình hình mới. Trong đó có nội dung “vận động mỗi hộ gia đình trang bị tối thiểu 1 bình chữa cháy”. Nắm bắt được nhu cầu mua sắm bình chữa cháy của người dân tăng cao, nhiều cơ sở kinh doanh, hộ gia đình trên địa bàn tỉnh đã tự ý kinh doanh dịch vụ phòng cháy, chữa cháy nhưng chưa được các cơ quan cấp phép theo quy định.

Trong vai một khách hàng tìm mua bình chữa cháy, chúng tôi đã tìm hiểu thực tế tại một cửa hàng chuyên kinh doanh thiết bị phòng cháy, chữa cháy K.T tại đường Trần Đăng Ninh, Thành phố Sơn La.  Khi được hỏi mua bình bột chữa cháy loại 4 kg, chủ cửa hàng đưa giá mức giá 230 nghìn đồng/bình; mua nhiều từ 10 chiếc trở lên sẽ có giá 220 nghìn đồng/bình. Qua quan sát các bình chữa cháy đều không có tem kiểm định của cơ quan chức năng và không niêm yết giá.

Theo trao đổi với chủ cửa hàng, cơ sở đã kinh doanh dịch vụ phòng cháy, chữa cháy từ 10 năm nay, khoảng 3 tháng trở lại đây, cửa hàng đã bán được hơn 1.000 bình chữa cháy. Chủ cửa hàng trao đổi nếu muốn có tem kiểm định thì cửa hàng vẫn có bán, nhưng giá sẽ tăng thêm 30 nghìn đồng/bình nếu có dán tem.

Tuy nhiên, khi phóng viên đối chiếu với danh sách cơ sở được cấp phép kinh doanh dịch vụ phòng cháy, chữa cháy do Phòng Cảnh sát PCCC &CNCH, Công an tỉnh cung cấp thì không có tên của cửa hàng trong danh sách được cấp phép.

Không chỉ vậy, theo tìm hiểu của phóng viên, một số hộ kinh doanh và cá nhân còn đăng bán các thiết bị PCCC với nhiều mẫu mã, chủng loại khác nhau trên mạng xã hội. Dạo trên một số trang mạng, như Zalo, Facebook... chỉ cần gõ từ khóa “thiết bị phương tiện PCCC Sơn La”, đã xuất hiện fanpage đăng công khai hình ảnh bình chữa cháy và cả số điện thoại để người mua tiện giao dịch, thu hút nhiều lượt xem, bình luận...

Hiện nay, toàn tỉnh có 9 cơ sở được cấp phép kinh doanh dịch vụ phòng cháy, chữa cháy. Đây là mặt hàng kinh doanh có điều kiện, các cơ sở muốn kinh doanh mặt hàng này phải đảm các điều kiện theo Nghị định số 136/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy và chữa cháy và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng cháy và chữa cháy. Đồng thời, phải được Phòng Cảnh sát PCCC &CNCH, Công an tỉnh cấp giấy phép kinh doanh. Do đó, các loại bình không có tem mác xuất xứ, tem kiểm định… đều không đủ điều kiện lưu thông trên thị trường.

Ông Nguyễn Ngọc Hải, Giám đốc Chi nhánh Công ty cổ phần cơ điện 26 tại Sơn La, có địa chỉ tại 195B Tô Hiệu, phường Chiềng Lề, chia sẻ: Công ty chúng tôi chuyên cung cấp các trang thiết bị, vật tư về phòng cháy, chữa cháy và được Phòng Cảnh sát PCCC &CNCH cấp phép hoạt động kinh doanh 3 năm nay. Việc có một số cơ sở kinh doanh không được cấp phép mà kinh doanh thiết bị phòng cháy, chữa cháy, giấy tờ không đầy đủ, xuất xứ, nguồn gốc không rõ ràng, bán giá thấp hơn thị trường, ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của những đơn vị được cấp phép như chúng tôi. Rất mong các cơ quan chức năng vào cuộc, xử lý nghiêm để thị trường kinh doanh thiết bị phòng cháy, chữa cháy được cạnh tranh lành mạnh.

Thiếu tá Đồng Văn Trung, Cán bộ Phòng Cảnh sát PCCC &CNCH, Công an tỉnh, cho biết: Các thiết bị phòng cháy, chữa cháy chưa được kiểm định và không rõ nguồn gốc, xuất xứ khi đưa vào sử dụng sẽ không bảo đảm hiệu quả chữa cháy, như vậy đã mất 10 phút vàng quan trọng để xử lý ban đầu và khi đã cháy lan thì việc chữa cháy và dập tắt đám cháy là rất khó khăn, thậm chí còn gây nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người sử dụng.

Trước thực trạng trên, Ban Giám đốc Công an tỉnh ban hành công văn yêu cầu Trưởng Công an các huyện, thành phố tập trung chỉ đạo Công an các xã, thị trấn tiến hành rà soát, kiểm tra điều kiện kinh doanh dịch vụ phòng cháy, chữa cháy đối với các cơ sở có hoạt động kinh doanh lĩnh vực này. Kiên quyết xử lý những tổ chức, cá nhân kinh doanh phương tiện, thiết bị phòng cháy, chữa cháy mà không có giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ PCCC theo quy định.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc quản lý hoạt động kinh doanh thiết bị phòng cháy, chữa cháy tại các cơ sở bán “chui” hiện tại vẫn chưa được siết chặt. Theo khảo sát của phóng viên, đến thời điểm ngày 20/10/2023, một số cửa hàng trên địa bàn thành phố mặc dù chưa được cấp phép vẫn bán các loại thiết bị phòng cháy, chữa cháy và bán thiết bị phòng cháy, chữa cháy không rõ nguồn gốc xuất xứ.  

Đại tá Nguyễn Khắc Ngọc, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC &CNCH, Công an tỉnh, cho biết: Người dân chưa lường hết những nguy cơ, hậu quả của việc sử dụng thiết bị PCCC trôi nổi, không đảm bảo chất lượng, nhiều người chỉ trang bị các thiết bị mà chưa quan tâm đến nguồn gốc xuất xứ, chất lượng của thiết bị. Thời gian tới, chúng tôi sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến nhân dân, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh về những điều kiện cần thiết khi kinh doanh mặt hàng thiết bị PCCC. Phối hợp với Cục Quản lý thị trường tỉnh tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm. Đối với các cơ sở kinh doanh, nếu phát hiện ra có dấu hiệu vi phạm, đơn vị sẽ xác minh, xử lý nghiêm vi phạm theo quy định hiện hành.

Cùng với sự vào cuộc của lực lượng chức năng, người dân không nên mua hàng trôi nổi trên thị trường với giá rẻ, chất lượng kém, không được kiểm tra an toàn, gây nguy hiểm khi sử dụng.