Chảy qua địa phận bản Pá Hợp, xã Chiềng Lao, dòng suối Giôn quanh năm trong vắt, mát lành. Đoạn suối này là nơi loài rêu xanh sinh sôi, phát triển. Theo người dân địa phương, chỉ có đoạn suối chảy qua trung tâm bản Pá Hợp là đủ độ sạch, độ lạnh, lưu thông tốt để rêu mọc nhiều, xanh và ngon. 

Ngày hội hái rêu xã Chiềng Lao được tổ chức vào tháng 12, đúng mùa thu hoạch rêu của đồng bào. Ngày hội đã tạo dịp sinh hoạt cộng đồng ý nghĩa, để bà con các bản cùng tụ họp, chia sẻ kinh nghiệm làm ăn và thắt chặt tình làng nghĩa xóm.

Trong không khí rộn ràng của ngày hội, hoạt động hái rêu diễn ra sôi nổi. Các đội thi khéo léo lội mình xuống dòng nước mát, chọn những tảng đá có đám rêu dài và xanh nhất để hái. Đôi tay của các bà, các chị thoăn thoắt lựa chiều nước chảy để tách từng dải rêu mà không làm nát, rũ sạch cát sỏi ngay dưới dòng suối. Từng nhóm người tham gia thi tài trong tiếng reo hò cổ vũ của du khách, tạo nên không khí vui tươi, phấn khởi cho ngày hội.

Rêu suối sau khi hái về phải trải qua công đoạn sơ chế rất tỉ mỉ. Ngay tại bờ suối hoặc trên những phiến đá phẳng, rêu được đặt lên và dùng chày gỗ đập mạnh, đều tay. Việc đập rêu kết hợp với giũ nước nhiều lần giúp loại bỏ hoàn toàn sạn, cát, chỉ giữ lại những sợi rêu xanh non, sạch sẽ nhất.

Từ nguyên liệu dân dã này, qua bàn tay khéo léo của người phụ nữ, rêu được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như rêu nộm, rêu khô, rêu nướng, canh rêu... Những món ăn mang hương vị đặc trưng của núi rừng, hòa quyện với gia vị truyền thống đã trở thành đặc sản đãi khách phương xa.

Thành công của Ngày hội hái rêu 2025 đã tạo điểm nhấn hoạt động văn hóa - du lịch của xã Chiềng Lao, góp phần bảo tồn bản sắc văn hóa, mở ra hướng đi mới trong phát triển du lịch cộng đồng tại địa phương. 

Minh Ngọc - Yến Vi