Khi lúa đã nhuộm vàng trên khắp cánh đồng, cũng là lúc diễn ra Lễ hội mừng cơm mới tại xã Ngọc Chiến, huyện Mường La. Đây là dịp để nhân dân xã Ngọc Chiến thể hiện lòng thành kính tạ ơn trời đất, thần linh cầu cho mưa thuận, gió hòa, làm ăn thuận lợi, vụ mùa bội thu; là dịp để người dân trong bản thắt chặt tình đoàn kết và chúc cho nhau những lời tốt đẹp.

Lễ hội mừng cơm mới các dân tộc xã Ngọc Chiến được nhân dân lưu truyền từ đời này sang đời khác, nhằm khẳng định nét đẹp văn hóa truyền thống, phong tục tập quán, tín ngưỡng, tâm linh của đồng bào các dân tộc nơi đây. Lễ hội diễn ra trong 2 ngày (2 và 3/9), tái hiện nhiều không gian văn hóa hấp dẫn, không chỉ tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống, mà còn thu hút du khách gần xa tới trải nghiệm, khám phá.

Lễ hội mừng cơm mới, gồm phần lễ và phần hội. Phần lễ với nghi thức cúng cơm mới tại nhà thờ Đon Hó, bản Mường Chiến. Thầy cúng thực hiện các nghi lễ bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên, trời đất, cầu mong mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no, đủ đầy.

Năm nay, xã còn tái hiện lại Lễ hội Pang A của đồng bào dân tộc La Ha ở bản Kẻ, bày tỏ lòng cảm tạ, tri ân thần linh, các thầy lang bảo vệ dân bản, cầu cho mùa màng tươi tốt, cầu sức khỏe, may mắn cho dân làng. Lễ hội cũng là dịp để bà con dân bản đến tụ hội, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm làm ăn, thắt chặt tình đoàn kết, cùng nhau xây dựng bản mường ấm no.

Bước vào phần hội, mở màn là phần thi giã cốm, theo truyền thống trong mâm cơm cúng mừng cơm mới của nhân dân xa Ngọc Chiến, cùng với khảu hang (nếp cốm) và nếp trắng, cốm cũng là thực phẩm không thể thiếu trên mâm cúng mừng cơm mới của mỗi gia đình. Các đội thi đã thể hiện sự khéo léo, kinh nghiệm chế biến cốm, được đông đảo du khách tham gia trải nghiệm công đoạn làm cốm, thưởng thức thành phẩm và mua về làm quà du lịch.

Khác với mọi năm, điểm nhấn của Lễ hội mừng cơm mới năm nay, đó là nghi lễ cúng vía trâu - mang đậm dấu ấn văn hóa của nền nông nghiệp lúa nước, đậm đà bản sắc dân tộc Thái ở Ngọc Chiến và hội thi “Hoàng tử trâu” lần đầu tiên được tổ chức tại xã Ngọc Chiến nhằm tôn vinh con vật “đầu cơ nghiệp”, gắn bó với người nông dân tư bao đời nay.

Lễ hội càng sôi động, các hoạt động văn hóa, văn nghệ thể thao, như: Thi văn nghệ với chủ đề “Ngọc Chiến mùa cơm mới” Thi làm cốm, thi tó yến (cầu lông đồng bào Mông), đá bóng bưởi nam, nữ, thi chọi dê, thi bắt cá, thi vẽ sáp ong, Ngu kin khiết (rắn ăn ếch); Sừa kin mu (hổ ăn lợn);… nhận được sự cổ vũ, động viên nhiệt tình của đông đảo khán giả.

Lễ mừng cơm mới là nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc ở Ngọc Chiến mang tính nhân văn sâu sắc và vẫn được lưu truyền qua bao đời nay. Lễ hội được tổ chức cổ vũ, khích lệ tinh thần nhân dân xây dựng đời sống văn hóa, chú trọng gìn giữ những nét văn hóa truyền thống, đồng thời, là dịp quảng bá, giới thiệu du lịch cộng đồng, thu hút du khách thập phương đến với “miền quê cổ tích”.

Bài, ảnh: Lam Giang - Thủy Ngân

Thiết kế: Bảo Khánh